Interview: Gerrit van der Scheer van Herrek

17-03-2013 15:00

“Dit is de Voicemail van Gerrit van der Scheer. Ik kan de telefoon nu niet opnemen.” Het is voor mij de eerste keer dat ik de spreekstem van Gerrit hoor, voorheen de man achter de chaotische noiserock band Bonne Aparte, tot voor kort gitarist in LUIK en u misschien bekend van Adept. De schrik slaat mij om het hart. Heb ik tijdstip verkeerd? Is de afspraak niet goed doorgekomen? Is er iets met Gerrit gebeurd? Hij woont immers in Rotterdam en daar wonen enge mensen, want Rotterdam is dé grote stad.

Troostend klinkt er rustgevende muziek uit mijn boxen. Waktu Dulu, het mystieke debuut van Herrek op het Nederlandse kwaliteitslabel Snowstar Records. Herrek, een verbastering van de naam Gerrit, stammend uit zijn jeugd in Papua en de reden waarom ik bel met Van der Scheer. Waktu Dulu verhaalt namelijk over zijn vroegste kinderjaren in ‘De Oost’ waar hij van zijn tweede tot zijn negende opgroeide. Tropenjaren die zich op Waktu Dulu vertalen naar een tropisch broeierige slowcore waarbij soms werkelijk beelden van de Gordel van Smaragd worden opgewekt. In alle rust een behoorlijke stap verwijderd van de hektiek van Bonne Aparte, maar met alle broeierigheid én – uiteraard – de thematiek, een behoorlijk intrigerend album.

Romantiek van een phoner

Gelukkig belt Gerrit dan ook snel terug. Geen rampen hebben zich voltrokken. Niemand had tijd of afspraak verkeerd, gewoon een lege batterij, de romantiek van de phoner.

Romantiek die ook in het geluid van Waktu Dulu terugkomt. Van zijn tweede tot zijn negende levensjaar bracht Gerrit in Papoea door, een levensperiode die nu het thema voor zijn debuut is. Een letterlijk afgekaderde periode, die hij nu met afstand beschouwt, iets wat in Waktu Dulu tot een zekere vervreemding leidt. Alsof hij als buitenstaander zijn eigen jeugd in kijkt. Zelf denkt hij dat dit door de afstand tussen zijn kindertijd en de rest van zijn leven komt.

Vacuüm

“Normaal gesproken beleef je je kindertijd en alle tijd daarna op dezelfde of een vergelijkbare plek. Maar dat was echt zo’n andere plek dat de herinneringen die ik daar aan heb nooit echt zijn overschreven door latere herinneringen die daar veel op lijken, waardoor je het anders gaat inkleuren of anders gaat bekijken.” Een afgesloten vacuüm, ongewijzigd in het geheugen van Van der Scheer.

“Dit beeld is gewoon uit die tijd en is daarna gewoon zo gebleven in mijn hersens. Een soort bubbel waar bij ik soms herinnering heb, die ik dan ook echt alleen als een toeschouwer heb gezien.”

Blank jongetje

Hij was echter geen buitenstander in Papoea. Uiteraard was hij het blanke jongetje, maar daar maakte hij zich niet zo druk om en ook de omgeving meestal niet. Hij heeft die tijd dan ook niet als een buitenstaander ervaren. Dat leven, die jeugd, is hij pas later op grotere afstand gaat beschouwen. Wat het nu ideaal maakt als onderwerp voor een plaat.

Kader

“Ik werk eigenlijk gewoon heel graag vanuit een kader,” en daar leent zijn jeugd zich perfect voor. “Dit was gewoon erg fijn omdat ik er wel de herinnering aan hebt, maar het ook wel weer zover van mij afstaat dat je de fantasie de vrije loop kunt laten gaan. Ook omdat het best wel beeldende herinneringen zijn, kun je er als sound wel weer heel erg op in haken en tekstueel. Gewoon een heel fijn startpunt.”

Vanuit dat kader kon hij ook goed aan het werk met ‘geluiden’, de hele plaat is gevuld met omgevingsgeluiden die de indruk wekken dat je zelf op een ochtend wandeling bent in de tropen. Haast onopgemerkt vliegen er links een wolk exotische vogels op, terwijl er rechts een paar uitbundige kinderen zitten te spelen aan de rand van een sawa. “Ik werk heel erg vanuit het geluid. Vaak ga ik op zoek naar een geluid en als ik dat dan heb, dan bouw ik daar het liedje om heen.”

Drift en frustratie

Een andere manier van werken dan bij Bonne Aparte. “Bij Bonne Aparte wilde ik gewoon het hardste maken wat ik toen kon. Dat was een heel ander soort kader, waarbij ik opzoek ging naar een soort driftigheid, een soort frustratie en de basis van elk liedje wel binnen tien minuten moest staan. Dan kon er nog wel wat geschaafd worden, maar niet te veel.”

Maar ook daar deed hij alles zelf. Van Der Scheer schrijft alleen. Afgeronde demo’s liggen klaar als hij de andere muzikanten bij zijn nummers zoekt. Een werkwijze die hem het beste ligt, het werk zolang mogelijk dichtbij hemzelf houdend. Niet alleen qua muziek, maar ook het gehele proces er om heen. Eerder in de week van dit lange en enerverende telefoongesprek stond hij nog zelf de hoezen bij de LP te zeefdrukken en zijn concerten regelt hij in Nederland vooralsnog zelf. Niet uit principe of een groots DIY ideaal, maar meer uit praktische overweging. Omdat Van Der Scheer een vrij duidelijk én specifiek beeld heeft hoe hij het wil, houdt hij dat het liefst zelf in handen wanneer hij niet zeker weet of de ander dat geheel begrijpt.

Dicht op je werk

“Ik vind het ook gewoon mooi om het zelf te doen en zo dicht op je werk te blijven. Ik ben niet zozeer bezig met commercieel ding, ik wil iets moois afleveren en heb toch het gevoel dat het beste kan als je dat zelf doet en met mensen dichtbij.”

Een gedachte die past bij het label waar Waktu Dulu op uitkomt. Vrijwel alle artiesten die op Snowstar hun werk uitbrengen zijn bekenden van Van Der Scheer, iets wat hij vooropstelt.

“Ook al is het een zakelijk ding dat je aangaat, ik vind het belangrijk om mensen te kennen en te weten dat het goede mensen zijn. Dat vind ik fijn. En de gehele manier waarop Snowstar Records werkt, daar zit heel veel liefde in. Het zo mooi mogelijk willen brengen van dingen en daarin ook eerlijke en duidelijke afspraken maken.”

Nieuwe tendens

Afspraken waarbij het goed brengen van een mooi product waar beide partijen achterstaan centraal staat, en het financiële ondergeschikt is. Althans, zo blijkt uit de woorden van Van Der Scheer. Een tendens die de laatste jaren steeds sterker lijkt te leven in Nederland, en wellicht ook internationaal, met meer en meer en vooral ook stevigere kleine onafhankelijke labels. Snowstar Records , Subroutine Records en Beep! Beep! Back up the Truck, om een paar te noemen, nemen een steeds centraler rol in de Nederlandse muziekscene.

Schoonheid vooropstellen

Volgens Van Der Scheer ook wel logisch, in een land dat niet altijd erg toonaangevend is geweest op muziekaal gebied. Het zijn labels die zich niet bezighouden met muziek als een business, maar die de schoonheid vooropstellen. Volgens hem ook de toekomst van de muziekbusiness; “Muziek is de afgelopen jaren gewoon steeds minder een business geworden waarin geld valt te verdienen, dus dan komen vanzelf die partijen bovendrijven waarbij het daar niet om te doen is.”

Mooie afsluitende woorden van Herrek in een telefoongesprek dat moet worden afgerond omdat er kinderen moeten worden opgehaald. Met Waktu Dulu op de hoorns begeef ik mij dan ook snel naar buiten, richting het schoolplein. Glimlachend vanwege een geslaagde phoner, met in gedachte dat het uiteindelijk de underground zal zijn die het sowieso overleeft. En glimlachend omdat Herrek de tropen in mijn hoofd brengt, terwijl de winter stiekem na kraakt onder mijn besneeuwde voeten.

Op donderdag 21 maart speelt Herrek op The Sound Of The Dutch Underground in De Melkweg, samen met onder andere WOLVON, Eklin, Space Siren, Those Foreign Kids en een zeer brede selectie uit die florerende Nederlandse ondergrondse.