Helmond ligt niet aan zee. Verre van. Noch ligt Helmond in een klimaat waar het aangenaam is om de hele dag met ontbloot bovenlijf, op teenslippers en in wild bebloemde shorts met je pas gewaxte plank onder de arm rond te lopen. Nog verder van. Toch vinden we in Helmond de geboorteplaats van een van de beste surfgaze platen die we het eerste kwartaal van 2013 hebben gehoord: Daze van Nouveau Vélo. Sterker, in vrijwel heel het afgelopen jaar hebben we weinig popplaten gehoord die de zes nummers tellende ep Daze van het trio uit Helmond overtreffen.
“Maar wat is dat, surfgaze?”, zult u zich wellicht afvragen. Daarom een korte beschouwing op deze samenvoeging van twee genre namen die eigenlijk al antwoord geeft op deze vraag.
De suffix Surf wordt als eerst gebruikt in het begin van de jaren 1960, om de bands die aansloten bij de zojuist ontstane surfcultuur te omschrijven. Instrumentale rock om op te dansen, met een centrale rol voor de gitaar. Dick Dale wordt algemeen gezien als een van de pioniers van het genre, die met Let’s Go Trippin’ één van de eerste commercieel succesvolle surf instrumentals op de markt bracht. Ofwel: een redelijke, doch regionale hit in California.
Snel sloeg de surf gekte om zich heen, waardoor al snel een hele golf aan bands California overspoelde. Daarvan waren The Beach Boys, die surf met pop combineerde, het succesvolst en met de langste (commerciële) adem. Zelfs toen de rest van de surfbands al het onderspit leken te delven tegen de opkomende psychedelische rock en het door Jimi Hendrix in gang gezette gitaargeweld, brachten deze jongens de zon in huis, zij het ook een tikje psychedelischer.
The Beach Boys (en de jaren 1960 in zijn algemeen) heeft echter een grote invloed op een huidige generatie muzikanten, die daarbij ook graag op de jaren 1980 terugvallen. Shoegaze, noiserock en een beetje punk om precies te zijn. Maar vooral de eerste uit dat rijtje drukt zijn stempel op het geluid bij surfgaze.
Shoegaze is mid jaren 80 ontstaan met bands als The Jesus AndThe Mary Chain, Medicine, My Bloody Valentine en andere gitaarfeedback en loops stapelende psychedelische postpunkers die dromerige popliedjes schreven met gelaagde gitaarlijnen en hemelse galm, met aftakkingen/parallel banen aan dreampop en wave. Voor bands als Wavves, Best Coast en dus het Nederlandse Nouveau Vélo vormt dit dan weer het ideale tapijt om de surfpop in neer te leggen. Iets wat vervolgens door hopeloze muziekjournalisten, die niet wisten wat ze aan moesten met dit nieuwe geluid, maar simpel werd samengevoegd tot de nieuwe genre aanduiding; surfgaze.
Wat ons terugbrengt bij de Helmondse vlegels van Daze. Vanavond tijdens The Sound Of The Dutch Underground gepresenteerd als het nieuwe album. Geen bewuste keuze, volgens Niek Leenders, gitarist in Nouveau Vélo. “We hebben de platen afgelopen vrijdag binnen gekregen. We vonden het wel een prima gelegenheid om ‘m op die avond voor het eerst officieel aan te bieden.” antwoord Leenders op een van de acht vragen die ik hem via de mail had toegestuurd.
Vanaf het moment dat ik de plaat via Subroutine Records heb ontvangen, ben ik gegrepen door de plaat. De puurheid van het geluid, ongepolijst maar schitterend, alsof de band je live in je huiskamer staat te betoveren. Elk nummer gevat met een killer riff die je niet meer loslaat.
Slechts zeventien-en-een-halve minuut aan muziek, maar zo goed dat ik er meer aandacht aan wil besteden dan ‘slechts’ een recensie. Wanneer je echter weinig tijd hebt dan is zelfs Eindhoven of Helmond ver reizen vanuit Tilburg (luilak!) en van phoners ben ik geen fan.
E-mail dus, helemaal naar Helmond net onder de rook van Eindhoven. Want als je opzoek bent naar het neusje van de zalm, dan moet je tegenwoordig in de regio Eindhoven zijn. The Sugarettes, Nikoo, [V] en nog wat aan Joep van Son te relateren namen, Mozes And The Firstborn en nu ook Nouveau Vélo wekken met niets dan prachtige indierock uit Lampengat en omstreken de indruk dat er iets magisch in het restmateriaal van de Eindhovense gloeilampen zit.
Eerst de rockgolf die de stad naast de bestuh! de eretitel ‘Rockcity’ opleverde en nu wappert overduidelijk de indiepop, noise en gruisvlag boven de stad en aangrenzende gemeentes. Welhaast ontstaat heet beeld van een stevige scène, een beeld niet door Leenders bevestigt: “We hebben voorheen weleens met Mozes en The Sugarettes gespeeld (en vinden het cool wat ze doen) maar van een scène is niet echt sprake, wat het niet minder tof maakt natuurlijk. We voelen ons niet echt een Eindhovense band, wat niet zegt dat we er niet graag komen.”
Met Daze op zak zal de band er vast ook vaker komen, op de bühne, en de bühnes ver daar buiten. Nouveau Vélo maakt namelijk spannende en aansprekende pop, die ondanks de lofi opnames ieders oor kunnen strelen. Het geluid van het trio valt het best te omschrijven als een mix tussen The Beach Boys, The Beatles en de meest dromerige psychedelische kant van de shoegaze en droompop uit de jaren 1980. Een wereld waar ook bands als Wavves, Best Coast en Kurt Vile rond galmen. Niet de namen die Leenders zelf noemt, die geeft aan dat tijdens de opnames The Feelies, George Harrison en The Clean veel zijn beluisterd. “…en tijdens de afrondende fase Taking Tiger Mountain (By Strategy) van Brian Eno. Niet persé de dwarsdoorsnede van ons geluid, maar het geeft wellicht een idee.”
Een idee geeft het zeker. Nouveau Vélo houdt van pop met een hoek en weerhaak die makkelijk klinkt maar nooit de makkelijke paden bewandelt. De band houdt van experimenteren. Maar belangrijker, Nouveau Vélo houdt er niet alleen van omdat te beluisteren, het trio maakt dat zelf ook. Zij het opgenomen met beperkte middelen, bevat het enorm warme Daze al deze ingrediënten en dan ook nog in de juiste verhoudingen.
“We hebben met nogal beperkte middelen gewerkt. Alles is bijvoorbeeld zonder compressie opgenomen, waardoor het wellicht die indruk wekt. (Dat er zonder overdubs is gewerkt, red.) Die beperkte middelen waren er deels omdat we onszelf beperkingen op wilden leggen, deels omdat we te lui waren om meer apparatuur te kopen of ons meer te verdiepen in opnamen technieken. Maar we geloofden er wel in dat we met deze methode ons geluid konden vangen en vastleggen op een manier waar wij warm van worden.”
Een eigenzinnigheid en werkmethode die past bij de wijze waarop het nieuwe festival The Sound Of The Dutch Underground zich profileert. Een doorsnee van de Nederlandse underground, waar Nouveau Vélo graag tussen staat. Ook al blijkt een zekere afwijzing ten opzichte van het woord ‘Underground’:
“Als ik de line-up voor de TSOTDU zie, word ik daar wel enthousiast van. En wat nu de ‘underground’ is, tja… Feit is dat er aardig wat bands zijn die wij erg goed vinden, en waarbij we de manier waarop zij opereren waarderen en herkennen. En als we hier onderdeel van uit kunnen maken, twee duimen omhoog.”
Een niet te missen avond vol eigenzinnige bands die hun eigen plan trekken. En ware het niet dat ik Helmond in deze drukke dagen al te ver buiten de ring van Tilburg vond zou ik daar bij zijn. Want daar wordt vanavond een van de betere ep’s van dit jaar gepresenteerd. Warm, gloedvolle en dromerige surfgaze die de sneeuw buiten (ik schrijf dit op 20 maart, 2013. KNMI, doe er iets aan!!!) even doet vergeten. Een ep die als enige euvel heeft dat hij nog geen achttien minuten duurt, dat zijn er minstens achttien te weinig (en zelfs dan blijf je de plaat omdraaien).
Op donderdag 21 maart speelt Nouveau Vélo op The Sound Of The Dutch Underground in De Melkweg, samen met onder andere WOLVON, Eklin, Space Siren, Those Foreign Kids en een zeer brede selectie uit die florerende Nederlandse ondergrondse.
