Steun de verslaggeving van Chris Aalberts via crowdfundingplatform Voor de Kunst, voor meer verslaggeving over de Haagse en lokale politiek in de aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen van 2018. Doneer hier.
Linkse partijen werken niet samen in Amsterdam en dat is raar, want ze hebben bijna een meerderheid in de gemeenteraad: 22 van de 45 zetels. Waarom PvdA, GroenLinks en SP in 2014 geen coalitie hebben gevormd – en daarmee links beleid konden gaan voeren – is niet duidelijk. De enige reden lijkt te zijn dat er een traditie is veel over linkse samenwerking te praten maar er vooral geen handen en voeten aan te geven. De linkse partijleiders gaan dat in 2018 helemaal anders doen. Dat zeggen ze ten minste.
Zondagavond zitten Marjolein Moorman (PvdA), Rutger Groot Wassink (GroenLinks) en Laurens Ivens (SP) op het podium in De Balie om hun nieuwe pact op links toe te lichten. De zaal is uitverkocht maar dat lijkt vooral te zijn omdat er veel partijprominenten zijn komen opdraven. Raadsleden van de drie linkse partijen zijn ruim aanwezig en ook Kamerleden als Peter Kwint (SP), Liesbeth van Tongeren en Zihni Özdil (beide GroenLinks) vinden het belangrijk genoeg om hun avond op te offeren. Het pact op links is immers ‘historisch’.
Deze avond wordt duidelijk waarom linkse samenwerking vaak zo moeizaam verloopt: niemand is er echt enthousiast over. Debatleider Martijn de Greve wil weten wie van de lijsttrekkers het initiatief heeft genomen om het pact te sluiten. Je zou denken: nu kunnen de lijsttrekkers goede sier maken, maar niemand presenteert zichzelf direct als de initiatiefnemer. Pas na wat geharrewar blijkt dat Ivens (SP) het eerste app-je stuurde. Vervolgens zijn de drie aan de keukentafel gaan zitten en daar kwam al snel een document uit. Het is een kort verhaaltje met wat linkse doelen voor de stad.
De vraag die deze avond vooral centraal staat is bijna filosofisch: wat betekent dat nou, dat de linkse partijen in Amsterdam een pact hebben gesloten? Wat houdt dat nou eigenlijk in? We leren dat het pact niet is bedoeld als coalitieakkoord, maar als ‘een richting’ die de linkse partijen op willen. We horen allerlei formuleringen die uitblinken in vaagheid. Het is ‘samenwerking’ en betreft ‘zaken die we belangrijk vinden’. Na veel gedoe zeggen de lijsttrekkers dat de tekst terug zal komen in de drie verkiezingsprogramma’s.
Dat zal weinig moeite kosten, want de tekst is heel algemeen.
Even later blijkt dat als de drie linkse partijen een meerderheid in de Amsterdamse gemeenteraad krijgen, ze dit pact zullen gebruiken om een gedetailleerder akkoord te sluiten. Dit levert dan weer de vraag op wat er gebeurt als de drie partijen – zoals nu – géén meerderheid hebben. Alleen Groot Wassink (GroenLinks) is helder: dan ‘houden de drie partijen elkaar vast’ en gaan ze met dit pact op zoek naar extra partijen om het pact toch uit te kunnen voeren. Maar Moorman (PvdA) en Ivens (SP) krijgen dat niet over hun lippen.
Een gezamenlijke vijand bindt meer dan een gezamenlijk pact. Deze zondag maakte het Forum voor Democratie (FVD) bekend dat Annabel Nanninga de Amsterdamse lijsttrekker is. Meerdere aanwezigen lijken hooguit oppervlakkig bekend met Nanninga. Volgens Moorman heeft Nanninga een hekel aan Amsterdam, want ze wilde verhuizen. Moorman wil graag met haar in debat want ‘ze wil vast iets anders dan ik.’ Moorman heeft duidelijk het zeer korte, Amsterdamse FVD-programma niet gelezen.
Dan komt plotseling alles samen. Een mannetje van de Internationale Socialisten meldt dat er ‘een extreemrechtse partij’ in de gemeenteraad dreigt te komen. FVD is voor ‘homeopathische verdunning’, en heeft het over ‘dobbernegers’. De socialist wil actie voeren tegen de opkomst van ‘het racisme van FVD’. Groot Wassink (GroenLinks) vindt dat een erg goed idee. Moorman (PvdA) noemt FVD ‘anti-feministisch’ en herinnert zich de commotie rond datinggoeroe Julien Blanc, waar Thierry Baudet een zwak voor heeft. Moorman heeft daar destijds met Baudet ruzie over gemaakt.
Ivens (SP) denkt dat rechtse partijen nooit een voet aan de grond krijgen in Amsterdam en dat dit zo zal blijven. Opeens is er een vleugje enthousiasme over samenwerking, want dit zou een manier zijn om FVD klein te houden. ‘Laten we Amsterdammers blijven!’ roept Ivens. Hoewel de gezamenlijke vijand wel zorgt voor een onderlinge band, heeft die band niets te maken met het linkse pact. Zowel Ivens als Groot Wassink willen FVD vooral verslaan door met hun eigen partij de verkiezingen te winnen.
Moorman (PvdA) heeft nog een appeltje met de Internationale Socialisten te schillen. Toen ze stond te protesteren tegen Pegida, werd ze door de extreemlinkse club uitgescholden, vertelt ze. Moorman vindt dat niet echt een teken dat links met de neuzen één kant op staat. De socialist spreekt nog wat afkeurende woorden over de Turkije-deal die inhumaan zou zijn en die door de PvdA wordt gesteund. Dan wordt hij afgekapt. Er mag dan linkse samenwerking in Amsterdam zijn, maar als extreemlinks zich roert, is de gezamenlijkheid al snel weer uit beeld.
We eindigen met een dooddoener. Een vrouw in het publiek vindt het erg dat veel mensen in Amsterdam niet stemmen. Ivens probeert het publiek ervan te overtuigen dat dat opgelost gaat worden door het linkse verhaal te gaan vertellen. In de Balie is de linkse echoput vandaag zo diep dat niemand zich realiseert dat de Amsterdamse politiek – ondanks al dit gedoe over samenwerking – maar zeer geringe politieke verschillen kent. Dit halfslachtige pact versterkt dat alleen maar. Als er weinig te kiezen is, is er weinig reden naar de stembus te gaan.
Wat dat betreft is FvD een zegen, maar dat krijgt hier niemand over zijn lippen.
Lees ook: Nu doneren: de laatste restjes van Chris Aalberts op Voordekunst.nl
Steun de verslaggeving van Chris Aalberts via crowdfundingplatform Voor de Kunst, voor meer verslaggeving over de Haagse en lokale politiek in de aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen van 2018. Doneer hier.
