Lees ook: Leefbaar Rotterdam is dolgelukkig dat integratieproblemen nooit worden opgelost
Artikel begint na video.
Nog nooit heb ik een bottere afkapping van een spreker gezien. Tijdens het Leefbaar Rotterdam-debat over de Nederlandse identiteit, dat ik vanuit China via een livestream volgde, was politiek filosoof Sid Lukkassen de eerste spreker na de openingswoorden van Joost Eerdmans en Tanya Hoogwerf. Lukkassen hield een kritisch betoog over de invloed van linkse identiteitspolitiek op het publieke debat. Hij ging over zijn tijd heen, zoals wel vaker gebeurd bij praatjes. De etiquette is dan dat je als moderator de spreker beleefd tot afronding verzoekt. Als je eerste seintje niet werkt, herhaal je je oproep en zet je allerlei handigheidjes in. In het uiterste geval kan je met, ‘een applaus voor de spreker!’ de koppigste weerstand doorbreken.
Maar columnist Ebru Umar, die als moderator optrad, had een andere aanpak. Ze begon met: “Sid, ik ga ingrijpen. Ik wil héél graag dat je er een einde aan breidt – en ik ben niet de enige.” Nu kan het zijn dat Umar het praatje maar niets vond, maar als moderator hoor je dat niet te tonen. Je hoort te zeggen: “Het is heel spannend en we zouden graag hebben dat je je verhaal voortzet, maar helaas zijn we door de tijd heen.”
Het praatje was trouwens bij vlagen, en vooral in het begin, juist erg interessant, hoewel het publiek wellicht moeite had met de filosofische verwijzingen. Lukkassen reageerde nukkig, waarschijnlijk vanwege de toon waarop hij werd onderbroken, en probeerde twee laatste alinea’s voor te lezen. Maar wat volgde, ging werkelijk tegen iedere etiquette in. “Ik geloof dat je het niet begrepen hebt,” tetterde Umar in haar microfoon. “Misschien wil je die slotzin even uitspreken, dan zijn we allemaal héél gelukkig.” En dan, als afsluiter from hell: “Ik weet niet wie het briljante idee had om jou een lezing te laten verzorgen.”
Ik weet niet hoe je zoiets uit je mond krijgt. Er kwam geen enkel bedankje voor Lukkassen, die duidelijk zijn best had gedaan op een inhoudelijk betoog. Umar bedankte hem er alleen voor dat hij eindelijk zijn mond hield.
Umar is duidelijk de schaamte voorbij. Net nadat ze Lukkassen van het podium had verjaagd, richtte ze zich glunderend tot het publiek: “Ik ben Ebru Umar”. Ze modereerde vervolgens een paneldiscussie met onder meer DENK-Kamerlid Farid Azarkan en journalist Wierd Duk. Vanwege de schreeuwerige sfeer en de niet-inhoudelijke aanvallen van Azarkan op Duk (weer verwijzingen naar de nazitijd natuurlijk), was het een moeilijke klus om de discussie in goede banen te leiden. Dat Umar zelf nogal opvliegend was hielp niet mee. Op sociale media klonk het oordeel dat Umar beter in het panel had kunnen zitten omdat ze te zelfgericht bleek voor de rol van moderator.
Op sociale media deed ook het gerucht de ronde dat Lukkassen eigenlijk maar vijf minuten spreektijd zou hebben en daar met 22 minuten dus fors overheen was gegaan. Maar dat bleek onwaar. Lukkassen deelde screenshots die toonde dat hij van Leon Stoker van Leefbaar Rotterdam ’15 to 20 minuten’ spreektijd had gekregen. Het kan zijn dat Umar dacht dat de afspraak vijf minuten was en daarom extra ongeduldig was, maar zelfs dan had ze zich fatsoenlijker op kunnen stellen.
Gasten uit de voorste rijen in het publiek, waar veel DENK-aanhangers zaten (zo hoorde ik later), gedroegen zich ook beneden de maat. Ze klapten uitbundig, niet voor het praatje van Lukkassen, maar voor Umars afkapping. En ze verergerden de vernedering met sarcastisch hoongelach.
Sybrand Buma zou het hele gebeuren vast een ‘een blamage voor de democratie’ hebben genoemd. En terecht, want in de groepsmatige drang om de non-conformistische intellectueel te vernederen toonde zich een laaghartig, afgestompt kuddegedrag.
Het hele debat is hieronder terug te kijken:
