Op de tafel in een kamer van het Vondel Hotel ligt een pakje tandenstokers. “Ik probeer te stoppen met roken”, vertelt producer Mark Ronson met een tandenstoker in zijn mond. “Ze smaken naar tea tree, dat werkt verzachtend. Althans, dat maak ik mezelf wijs. Na een tijdje zijn ze best smerig.” Ronson heeft er net drie uur aan interviews op zitten en moet er nog zes. “En met tandenstokers heb ik minder de neiging om te gaan snoepen tijdens dit soort dagen waarin ik negen uur achter elkaar praat. Ik heb een gekke drang om altijd maar wat in mijn mond te hebben. Je kunt het waarschijnlijk terugleiden naar Freuds theorieën.”
Producer en multi-instrumentalist Ronson is vandaag in Nederland ter promotie van zijn nieuwe album Uptown Special. De eerste single Uptown Funk, een samenwerking met Bruno Mars, ontving gisteren platina bij RTL Late Night, en ook het album wordt met open armen ontvangen. Eerder vergaarde Ronson bekendheid door samenwerkingen met Amy Winehouse, Lily Allen en Robbie Williams. Tussen zijn soloprojecten door produceerde hij onder meer albums voor Sean Paul, Macy Gray, Christina Aguilera, Adele, Kaiser Chiefs, Duran Duran, Rufus Wainwright, Paul McCartney en later dit jaar Lana Del Rey.
Voor het interview krijgen de journalisten op verzoek van Ronson de teksten van het album toegestuurd om ze nog eens goed door te lezen. “Het is niet bedoeld als een tentamen, ‘leer dit, er komen vragen’”, zegt Ronson. De teksten zijn voor Ronson een belangrijk aspect van Uptown Special. “Mensen luisteren naar de plaat, maar de teksten zijn minstens zo interessant. Mijn favoriete auteur Michael Chabon heeft een deel van de teksten op dit album geschreven. Ik wilde verhalen op dit album. Sommige nummers, bijvoorbeeld van Kevin Parker, zijn nogal psychedelisch en in die nummers zijn de teksten slecht te verstaan. Ik vind het belangrijk dat mensen de woorden lezen waar Michael zo hard aan heeft gewerkt.”
De samenwerking met Pulitzerprijs-winnaar Michael Chabon is op z’n minst opmerkelijk te noemen. Chabon schrijft namelijk boeken, geen muziek. “Ik besloot hem een brief te schrijven, omdat hij mijn favoriete schrijver is. Het eerste stuk dat ik voor het album schreef, Summer Breaking, was een eigenzinnig stuk. Zwaarmoedig, ietwat vunzig als je het vergelijkt met eerdere nummers. Ik had het idee dat dit nummer antihelden nodig had. Geen nare mensen, maar de niet-perfecte karakters waar je toch van houdt. Michael Chabon is mijn favoriete levende auteur, zijn boek Kavalier & Clay (De wonderlijke avonturen van Kavalier & Clay) is één van mijn favoriete boeken. Er was eigenlijk niet eens twijfel, ik heb hem gewoon een brief geschreven.”
“In het begin was het lastig hem te uit te leggen waar we herhaling nodig hadden omdat het muziek is. Of te vertellen waarom bepaalde klanken niet mooi zijn als je ze zingt. Je kunt niet zomaar elk woord gebruiken omdat het aantal lettergrepen klopt. Dat ging op een onbeduidende en minimalistische manier. Na een paar dagen kregen we die vertrouwensband en werden we eerlijk tegen elkaar. In het begin ben je bang iemand te beledigen, zeker de grote Michael Chabon. Voor hetzelfde geld vertel je hem wat hij moet doen en gaat hij vervolgens sigaretten halen om nooit meer terug te komen. Het duurde even om over dat punt heen te komen, maar toen we er waren, was het fantastisch.”
“Soms heb je dat er een tekst wordt geschreven die helemaal niet bij de muziek past. Ik realiseerde me dat toen ik de muziek schreef, er een totaal ander sentiment inzat. Ik had een andere emotie in mijn hoofd. Dat probeer je dan uit te leggen. Uiteindelijk werkt het dan alsnog.”
“Dat was vooral bij Summer Breaking zo. Chabon had een tekst geschreven over een liefdesverhouding tussen drie mensen. Het eerste wat ik dacht, is dat ik een hekel had aan de personages. Niet dat ik de teksten niet mooi vond, het was prachtig geschreven, maar ik wilde deze personages gewoon nergens in de buurt van mijn nummer hebben. Hij herschreef het, maar het klopte nog steeds niet. Ik vertelde hem welke melodie ik in mijn hoofd had bij het schrijven, en dat ik steeds de zin ‘Friday night you find all kinds of ways to get high’ erbij dacht. Het moest over verveling gaan, over verveelde tieners. Hij zei meteen ‘Had dat dan gezegd!’ Daarna schreef hij een prachtige tekst. ‘Avenues empty as .44 clips, Cargo ships, teen zombies ghost-riding their whips.’ Ghost-riding the whips komt uit Oakland. Het is wanneer een stoet auto’s rijdt, maar je ziet niemand in de auto’s zitten omdat de bestuurders zich onder het stuur hebben verstopt. Je ziet al die auto’s voorbij rijden met niemand er in. Cool weird shit, like that.”
“Ik probeer altijd een goed mens te zijn, dat is best vermoeiend. In mijn hoofd ben ik meer als die antihelden. We kijken altijd op naar rebelse figuren in fictie, zo willen we ook zijn. Ik denk dat de meest populaire karakters in fictie antihelden zijn. Wie wil er nou lezen over de goodie-good? In westerse literatuur als Misdaad en Straf, Catcher in the rye en het boek van James Joyce, ik kan even niet meer op de titel komen, maar ook Kavelier & Clay, de hoofdpersonen zijn alles behalve perfect. Je proeft al de melancholie, maar je houdt van ze door alles wat ze meemaken.” Hij kijkt even bedenkelijk. “Ik denk dat alle goede literatuur over dit soort types gaat, zijn er eigenlijk goede boeken over een perfect hoofdpersonage? Dat zijn dan saaie boeken.”
“Toen ik Kavelier & Clay voor het eerst las, was ik 25 en mijn leven draaide om DJ’en in nachtclubs. Ik had sinds ik van school af was, nog nooit zoveel gelezen. Er was een soort renaissance in Amerikaanse fictie gaande met schrijvers als Jonathan Franzen, Jonathan Safran Foer, Dave Eggers. Ik begon lezen toen echt leuk te vinden. Maar ik lees nu alsnog niet zoveel als ik zou willen.”
Op de vraag of literatuur belangrijk is bij het schrijven van muziek, antwoordt hij: “Michaels teksten hebben Uptown Funk muzikaal zeker geïnspireerd. Ik heb melodieën geschreven die ik in geen miljoen jaar had geschreven als ik die woorden niet had gezien. Best raar, soms las ik zijn teksten en terwijl ze van het papier onderweg waren naar mijn ogen, veranderden ze in noten. Het was, tja, ik zou niet zeggen spookachtig, er was niet één of andere kracht die daarvoor zorgde, maar het was wel bijzonder. Soms is een melodie schrijven best een worsteling. Dan heb je een melodie die je mooi vindt, maar kun je het volgende akkoord niet vinden. Je blijft dan maar elk akkoord aanslaan. Nu lees ik Michaels teksten die me dan duizenden melodieën tegelijk laten horen. Zijn teksten hebben me absoluut geïnspireerd.”
Ronson heeft veel moeite gedaan om van Uptown Special een album te maken, geen verzameling van losse nummers. “Mensen kopen niet echt meer albums zoals ze dat vroeger deden. Ze luisteren naar Spotify of kopen hier en daar een single. Ik wist dat als ik de aandacht wilde trekken met dit album, ik ook echt moeite moest doen om het allemaal bij elkaar te laten passen. Je bent wanhopig bezig het album bij elkaar te houden. Er waren een paar nummers die ik zelf fantastisch vond, maar ze pasten gewoon niet op het album. Kill your darlings.”
“Ik voelde best wat druk tijdens het maken van dit album. Het laatste album had het niet zo goed gedaan en het was ook al even geleden. Ik dacht bij mezelf: ‘Oké, wie geeft er iets om een Mark Ronson-album in 2015?’ Toen mijn eerste album uitkwam, zat ik carrièretechnisch nog best laag. Ik kreeg niet de toffe gigs, had nog geen naam. Dat was met dit album eigenlijk hetzelfde. Ik denk dat ik het misschien beter doe als ik vanuit zo’n laag punt kom. Bij mijn vorige album had ik al een naam, en dacht ik ‘cool, ik kan maken wat ik wil, mensen vinden het toch wel leuk.’ Dat was een fout. Ik zat niet manisch in een kamertje met de gedachte ‘Ik zal ze eens wat laten zien, dit gaat groot worden.’ Meer het gevoel dat ik dit keer écht iets goeds moest maken om iedereens aandacht weer te krijgen.”
