“We moeten afscheid nemen van het beeld waarin rechtsextremisten als neo-nazi’s herkenbaar zijn door kale koppen en militaire laarzen. Zo is het tegenwoordig niet meer, de dresscode is veranderd. De kledingstijl van neo-nazi’s is inmiddels gekopiëerd door extreem links. Bovendien: ‘rechts’ is niet alleen iets voor de verveelde, werkloze jonge man maar gewoon in ons midden.
Een onderzoeksgroep van de universiteit Leipzig heeft onderzocht dat 24,3 procent van de Duitsers er een xenofobe opvatting op nahoudt. Vooral in voormalig Oost-Duitsland is dit nadrukkelijk aanwezig.
Het zijn mensen die het gevoel hebben van de huidige politiek en samenleving te zijn afgesloten, die het idee hebben tweederangsburger te zijn, waardoor het makkelijk wordt om te gaan haten. Ook in bijvoorbeeld Beieren is deze opvatting nadrukkelijk aanwezig.
Het is een wijdverbreide opvatting, ze hebben het gevoel dat hun ideale samenleving in gevaar is. Maar in al die gevallen geldt: ze gaan anders om met de opvatting van wat ‘democratie’ inhoudt.
Maar deze mensen moet je serieus nemen. Alleen kennen we in Duitsland geen enkel sociaal debat dat hierover gaat. Als we wat meer zouden debatteren met elkaar over hoe om te gaan met vluchtelingen of hoe we de kosten moeten verdelen, dan zou dat in elk geval bijdragen aan een positievere opvatting van ‘democratie’ en het kan conflicten juist voorkomen.
Het helpt overigens ook om gewoon direct contact met die mensen te onderhouden, waardoor je een gedeelte van angsten en vooroordelen kunt wegnemen. Niemand verwacht van die mensen dat ze zich opstellen als Moeder Teresa, en er wordt ook echt niet gevraagd om alles maar te accepteren. Wel wordt ze gevraagd humaan te zijn en vluchtelingen te accepteren in hun midden.
Dan moet je zeggen: “We zijn een open-mindend en vrij land, juist wij kunnen het ons veroorloven deze vluchtelingen te helpen”.
En dát is nou precies een ideale samenleving.”
De Duitse tabloid Bild vroeg een sociaalwetenschapper eens te duiden hoe dat nou zit met al die enge neo-nazi’s en rechtsextremisten en waarom ze zo gemeen en gevaarlijk zijn, onmenselijke monsters dat het zijn. Het antwoord van deze (jonge) wetenschapper was even verrassend als realistisch, al helemaal voor Duitse begrippen.
