Het moet toch niet gekker worden denk ik, terwijl ik een boterham smeer met roomboter en hagelslag gemaakt van chocola. Er mocht ook al geen pindakaas op brood tijdens het Nationaal Schoolontbijt vanochtend. Waarom niet? Een zoet en vet ontbijt is niet gezond, vindt Foodwatch, die met succes de zoetigheden van tafel kreeg. De voedselwaakhond krijgt daarvoor de wind van voren. Ouders maken zelf wel uit wat ze hun kinderen geven, zeggen critici. En daarin hebben ze gelijk – maar daar zit wel een grote ‘maar’ aan vast.
Ouders, scholen en kinderen beslissen niet in een vacuüm over het eten dat op tafel komt. Eten is immers handel, en waar handel is, is reclame. Opzichtige reclame, zoals het jongetje dat heel veel boterhammen met pindakaas eet die ervoor zorgen dat hij later in zijn leven de ene na de andere sportmedaille verovert. En reclame verpakt als voorlichting. Neem het ‘smeerdiploma’ van Unilever , waarbij peuters van de fabrikant een ‘smeerdiploma’ kregen als ze erin slaagden hun bammetjes met Blue Band te bedekken. Op kinderdagverblijven werd ijverig gesmeerd, maar ook bij ouders thuis wist Unilever handig een positie te verwerven: een Blue Band-bordje voor het eerste boterhammetje, een slabbetje, een placemat en een brooddoos. Unilever heeft dit ‘diploma’ zeven jaar lang uitgereikt.
De firma Venz, hagelslagproducent, zegt in de Telegraaf dat het nooit betaald heeft om op schooltafels te mogen staan. Ook zegt Venz niet te pretenderen dat hagelslag gezond is, maar dat haar zoete bruine korrels het ontbijt en de lunch wel tot een feestje maken.
Bovendien zorgt hagelslag ervoor ‘dat kinderen een derde bruine boterham zonder mokken verorberen’. Daarmee geeft de hagelslagproducent precies aan waarom Foodwatch de ‘belangeloze’ bijdrage van het bedrijf aan het Nationaal Ontbijt graag zag verdwijnen. Hagelslag is niet gezond (de fabrikant zegt het zelf, en moet dat ook wel) en zet, volgens Venz zelf, aan tot te veel eten (voor jonge kinderen zijn 3-4 boterhammen per dag voldoende, niet per maaltijd). En wat dat ‘niet betalen’ betreft: deze investering verdient zichzelf ruimschoots terug. Dat weet Venz natuurlijk donders goed.
Natuurlijk waren de kinderen in Rockanje blij met de hagelslag die een verslaggever van RTV Rijnmond vanochtend naar binnen had gesmokkeld . Een kinderachtige en gemakzuchtige actie. RTV Rijnmond had er beter aan gedaan op een rijtje te zetten welke belangen er schuil gaan achter de producten die we elke dag op tafel zetten. Hoe voedselfabrikanten hun marktaandelen veroveren en verdedigen: met welke budgetten, strategieën en campagnes. Dan was misschien ook duidelijk geworden dat veel Nederlanders zich in de luren laten leggen door producenten die niet geïnteresseerd zijn in kwaliteit en echt lekker eten, maar in omzet en goedkope troep. Wie verzet daartegen betuttelend vindt, is naïef en doet bovendien zichzelf te kort. Want hij zal nooit weten hoe een boterham met echt goede hagelslag smaakt!
