NRC-columnist en Europarlementslid-in-Vlaamse-dienst Derk-Jan Eppink verzuchtte ooit dat je tijdens verjaardagsfeestjes in Nederland beter kan zeggen dat je net uit de gevangenis komt dan dat je Europarlementariër bent. ‘Zakkenvullers’ zijn het, die op kosten van de belastingbetaler in peperdure gebouwen de meest onzinnige regeltjes over ons uitstorten. Als lobbyist weet ik wel een beetje hoe Derk-Jan zich voelt…
Deze maand ging in Brussel een nieuwe film in premiere over de macht van lobbyisten. Brussels Business heet het en de ‘trailer’ gaf de teneur al goed weer: spannende muziek moest het gevoel van intriges versterken. De suggestie dat veel lobby-business het daglicht niet kan verdragen had de boventoon. Duister, achterkamertjes, het grote geld bepaalt. Hoe rijker de lobby, hoe meer invloed, Europa is te koop of, op zn minst te huur.
Rotte appels in het mandje
Daarom moeten wij fouteriken ons sinds kort inschrijven in het Transparency Register. Dit is een soort gedragscode; hierop geef je aan voor wie je werkt en wat je er ongeveer mee verdient. Purur exhibitionisme, want de concurrent leest mee, bovendien hoeft geen andere private beroepsgroep zo in zijn blootje. Maar ja, een paar rotte appels hebben het voor de hele lobby-mand verpest en waar rook is, is vuur.
Ik heb geen tijd noch Europese fondsen om een pro-lobby film te maken. Voor mij is lobbyen het inbrengen van informatie en standpunten, namens mijn klant. Ambtenaren en politici kunnen zo besluiten nemen die rekening houden met de ontvangers ervan, bedrijven, organisaties, overheden, kortom de samenleving. Ze maken hun eigen afweging, idealiter op basis van feiten, aangeleverd door de vele lobbygroepen.
Ontraceerbare subsidiemiljarden
Mijn ervaring is nou juist, zeker in het Parlement, dat het bedrijfsleven vaak aan het kortste eind trekt. Die kunnen immers wel voor zichzelf zorgen en hebben bovendien geen stemrecht. Sommige NGO’s, die nog geen paardenkop vertegenwoordigen, halen alles binnen. Want de ‘sympathy vote’ is goed voor een leuk persberichtje. On top of it stort Europa daar vaak nog miljarden subsidies over uit, die gek genoeg in geen enkel Register zijn te traceren. En dan heb ik het dus niet over privaat, maar over uw en mijn belastinggeld.
Lobby is mijn hobby. Je hoort me dan ook niet klagen. Maar ik word wel eens onpasselijk van alle vooroordelen. Geloof me, oneerlijke praktijken worden in een markt van 17.000 concurrenten direct afgestraft. Daar heb ik geen register of Barokmuziek voor nodig. Ik zwijg nog over 14-urige werkdagen en de quasi 70 procent belastingdruk op ondernemen in België, om met eigen verdiend geld eens naar de film te kunnen. En iedereen kan zien wat ik verdien. Leuk toch! Ik klaag niet, maar verjaardagsfeestjes, nee bedankt!
Wytze Russchen is lobbyist in Brussel. Hij spreekt tweewekelijks audiocolumns uit voor Euranet.
