Met een mentale aandoening ga je altijd de verkeerde kant op

27-01-2012 13:00

Als ik twee dagen mijn medicijnen niet inneem, krijg ik een terugval. Een akelig woord, dat niets meer betekent dan dat ik verzink in mijn negatieve gewoontes. Fascinaties voor de dood, een trekkende melancholie, excessief drankgebruik. Veel seks, altijd geil, maar ook altijd depressief. Als ik die luttele achtenveertig uur niet het stofje escitolapram tot me neem, krijg ik verschijnselen waar de wannabe-bourgeois enkel van kan dromen. Wat Lou Reed bezingt en wat William Shakespeare beschrijft. Maar geloof me; het zit allemaal tussen jullie oren.

Uitgekotst
Wij, psychiatrisch patiënten wórden misschien wel gek gemaakt. Door de ambivalentie van de wereld om ons heen. Door de ambivalentie van de politiek. Links zegt dat het allemaal beter wordt, ook voor ons, pillenslikkende veelvragers. Maar die hebben het te druk om Mauro’s binnen te houden. En als je dan ook maar durft te zeggen dat je beter een uitgeprocedeerde asielzoeker kunt zijn dan een gestoorde Nederlander, omdat je dan een betere behandeling krijgt, word je door je eigen achterban figuurlijk omgelegd. En ik kan je zeggen; voor een psychoot is dat best schrikken.

Nee, dan de VVD. Die komen ook op voor de ‘zwakkeren in de samenleving’, waar wij allen als het ware zwarte schapen ondergebracht worden. Maar zodra Edith Schippers haar functie bekleedt, worden we nog eens extra uitgekotst en kunnen we bovenop ons eigen risico nog eens een bedrag van 200 euro per jaar neertellen. “Probeer het eerst zelf eens op te lossen”, zegt ze dan.

Diarree
Dan hebben we ook nog de psychiaters zelf. De Bram Bakkers die zeggen dat rennen beter is voor psychische instabiliteit (lees: depressie) dan het gedachteloos innemen van Prozac, Valium, Lexapro, Ritalin, en andere door reclamebureaus grootgebrachte mood-killers. Maar mocht je toevallig een collega van Bakker treffen, zijn psychofarmaceutische behandelplannen het eerste devies. En waarom? Omdat als de heren en dames doktoren  medicamenten van een bepaald merk voorschrijven, ze de mooiste reisjes mogen maken en de duurste horloges thuis gestuurd krijgen. Onderwijl zit de patiënt thuis met een opengescheurde reet van de diarree en is hij door allerhande bijwerkingen koortsig, angstig en moegestreden. “De bijwerkingen duren niet langer dan een week of drie”, zeggen ze dan. Het zit allemaal tussen hun oren.

Worden wij, mensen met een psychische beperking, geketend door de farmaceutische industrie en draaikonterij van de gezaghebbende overheden? Zitten wij in een parallel universum waarin onze gektes worden aangepraat door de heteronormatieve, blanke, rechts-conservatieve maatschappij? Dat, als we het tempo van deze 24-uurseconomie niet kunnen bijbenen, gedegradeerd worden naar een eigen werkelijkheid? Een werkelijkheid die, als we die ene lucky pill tot ons nemen, onze leefwereld verdraait en we het weer zonnig kunnen inzien? Dat, als we die ene lucky pill tot ons nemen, we weer mee kunnen draaien, zodat we weer kunnen leveren aan eender wie of wat? Want dát wordt van ons verwacht; dat we maar weer ‘mee kunnen draaien’. ‘Je steentje bijdragen aan de maatschappij’. Het zit allemaal tussen de oren.

Isoleercel
Dus welke kant je met je mentale aandoening ook uitgaat, het is altijd de verkeerde. Als je het ongeluk aan je zijde hebt word je afgedankt door je familie en kun je eerst een jaartje of drie in retraite in een kliniek. Isoleercellen bieden een uitkomst voor de laatdunkende begeleiders die geen zin hebben in sores aan hun hoofd. Vervolgens word je de dag na je achttiende verjaardag op straat gezet omdat je niet meer binnen de leeftijdscategorie valt. Gevolg: een opname bij Jeugdzorg waar je tussen halve criminelen en ander volks tuig terechtkomt. Aan je lot (en medicatie) overgelaten sprokkel je maar zelf een beetje levenswijsheid bij elkaar. Zoek je een baantje. En dan ben je net de twintig gepasseerd; komt de rechtse politiek met discriminerende maatregelen en beschermen de linkse partijen liever Marokkanen, criminelen en (vooral) zichzelf, dan zich om GGZ-cliënten te bekommeren. Kost het vooral teveel. Moeten we maar niet zeuren. Moeten we het maar slikken. Letterlijk.

Maar goed; het zit klaarblijkelijk allemaal tussen de oren. Dus neem ook eens een pil; word je vrolijk van. Schijn(t).

Mark Wagemakers is freelance redacteur en tekstschrijver.