Column

De premier begint een ongeleid projectiel te worden

31-10-2016 11:10

Er is iets vreemds aan de hand met premier Mark Rutte (VVD). Zijn uitspraken zijn inconsistent en naar mate de politieke tegenstand groter wordt dan gewend gaat hij wild om zich heen slaan. De feiten op een rij.

Populist verwijt parlementariërs populisme

In de uitzending van Zomergasten op 4 september 2016 wees hij Turkse Nederlanders, die zich niet voldoende aanpassen aan de Nederlandse normen en waarden, terecht met de uitdrukking pleur op. In zijn wekelijkse persconferentie van 9 september 2016 noemde hij de Zaanse hangjongeren tuig van de richel. Beide populistische uitdrukkingen doen het goed bij het kiezersvolk, met name die van de PVV voor wie de uitdrukkingen bedoeld waren, maar zijn een premier onwaardig.

In het debat van 27 oktober 2016 over de toelages van het koningshuis, in het bijzonder over de toelage van 1,5 miljoen euro voor prinses Amalia bij het bereiken van haar achttiende verjaardag, werden kritische Kamerleden voor populisten uitgemaakt.

Zelf als verkiezingsretoriek populistische praatjes verkopen, maar parlementariërs die gewoon hun werk doen voor populist uitmaken. Kunt u het nog volgen?

Oekraïne verdrag is van landsbelang

Dan de premier en het Oekraïne referendum. In aanloop naar het referendum op 6 april 2016 het associatieverdrag met de Oekraïne een onbeduidend handelsverdragje noemen, het bbp van de Oekraïne is immers minder dan dat van de provincie Noord-Holland. Vervolgens de onwelkome uitslag van het referendum ruim zes maanden voor zich uitschuiven. En vrijdag, tijdens zijn wekelijkse persconferentie, een wanhopige noodkreet slaken en een klemmend beroep doen op de oppositie om in het landsbelang, toe maar, de ratificatie te steunen.

Daarbij werd alles uit de kast gehaald, van geopolitiek en het in de kaart spelen van de Russische president Poetin tot het gooien van vacuümbommen op de Syrische stad Aleppo.

Kunt u het nog volgen?

Dat de nee-stemmers valide argumenten hebben, namelijk dat Oekraïne een door en door corrupt land is dat weinig tot niets doet aan de hervormingen die met de EU zijn afgesproken, doet schijnbaar niet ter zake. Evenzo dat het een land in oorlog is. Dat president Porosjenko, die zijn geld wegsluist via belastingparadijzen, zich in een binnenlands televisie interview heeft laten ontvallen dat de indirecte veiligheidsgaranties en de miljarden euro’s uit Brussel voor Oekraïne de belangrijkste aspecten van het verdrag zijn, kan premier Rutte toch niet ontgaan zijn. Toch noemde hij het handelen van de nee-stemmers dom. Zo ook de oppositie die de poot stijf houdt. Behoudens dan de regeergeile  Alexander Pechtold (D66) die al weer begint te schuiven, maar dat heeft alles te maken met een beoogde ministerspost in het nieuwe kabinet in 2017.

VS en EU even schuldig aan doden Aleppo

Dat Mark Rutte onder druk gezet wordt door zijn buitenlandse collega’s is verklaarbaar, maar niet begrijpelijk. De gespannen verhoudingen met het Rusland van Poetin hebben de EU en de VS aan zichzelf te danken. In plaats van Rusland als een partner te behandelen, na de implosie van de Sovjet Unie in 1991, heeft de EU onder leiding van Amerika Rusland via de NAVO alleen maar de duimschroeven aangedraaid.

Dan moet je niet verbaasd zijn dat de tweede kernwapengrootmacht ter wereld zich verzet en zich in zijn waarde aangetast voelt. Vandaar de Krim-annexatie en de interventie in Syrië. In die zin dragen de VS en de EU evenveel verantwoordelijkheid voor de doden in Aleppo als de presidenten Assad en Poetin.

Staatsmanschap Mark Rutte nog ver weg

Een intelligent man als Rutte zou dat moeten weten. Maar met intelligentie alleen kom je er niet. Voor het staatsmanschap is ook een sterke ruggengraat nodig en die ontbeert onze premier. Nu de internationale druk toeneemt lijkt de persoon Mark Rutte onder die druk te bezwijken.

Eerst in een opportunistische bui al vroeg de verkiezingsretoriek inzetten. Vervolgens de confrontatie met de monarchie ontwijken en de oppositie voor populisten uitmaken. En daarna met zeer grote woorden het aanvankelijk onbeduidende Oekraïne Verdrag met hand en tand verdedigen. En dat allemaal binnen een tijdsbestek van nog geen twee maanden.

Het geeft te denken of het wel helemaal goed gaat met de persoon Mark Rutte. Premieronwaardig is het allemaal wel, om over staatsmanschap maar te zwijgen.