PVV, show me the money!

15-03-2012 12:00

Bizarre discussie over het huishoudboekje van de PVV. De partij moet haar jaarcijfers openbaar maken of riskeert een boete van 25.000 euro. Volgens de wet moeten giften van meer dan 4500 euro openbaar worden gemaakt, maar de PVV vindt deze wet discriminatoir omdat zij haar donateuren wil beschermen. Nu is deze wet voor alle partijen gelijk, maar de discriminatie zou hem zitten in het feit dat de PVV door velen gezien wordt als een stelletje schreeuwerige racisten en dat openbaarheid van de giften daardoor problemen zou kunnen opleveren voor de gulle gevers. Nu is het heel vervelend en bovendien strafbaar als burgers lastig gevallen worden uit wat voor politieke overtuiging dan ook, maar het laatste wat we moeten doen is uit angst daarvoor onze democratische principes opofferen.

Politieke invloed is al te koop sinds het woord politicus bestaat. Hoe groter de gift, hoe zwaarder de belangen van de gever zullen meewegen in de besluitvorming van de politieke partij. In de Verenigde Staten worden sinds jaar en dag de winkansen van politici direct verbonden aan de hoeveelheid geld die zij aan donaties bijeen hebben gesprokkeld. Vervolgens worden van dat geld tv-spotjes gemaakt en uitgezonden op prime time, waarin kandidaten elkaar van allerlei lelijkheid betichten, of juist hun eigen loftrempet blazen, in monologen afgestoken in truttige wollen vestjes met hun eigen naam erop geborduurd. Bedrijven als Goldman Sachs geven bovendien aan concurrerende kandidaten vergelijkbare bedragen, wat aantoont dat politieke giften en idealisme vaak ver van elkaar verwijderd zijn. In Nederland zijn de bedragen gelukkig stukken kleiner, mede doordat gevestigde politieke partijen, tot voor een paar jaar geleden, die giften eigenlijk niet nodig hadden.

Kakelverse regels
Politieke partijen krijgen aan alle kanten zendtijd en middelen tot hun beschikking om de kiezer te beïnvloeden. Partijen krijgen subsidie, actieve politici en hun medewerkers krijgen gewoon betaald, en voor congressen en andere zaken betalen de leden contributie. Die subsidie is inmiddels teruggeschroefd en ook de ledenaantallen lopen terug, maar juist daarom is het belangrijk dat de kiezer een oogje in het zeil mag houden nu donaties een grotere rol gaan spelen in de politiek. De PVV was ooit een nieuwe partij die voor haar bestaan logischerwijs afhankelijk was van giften, tegenwoordig is zij echter een belangrijke speler op het Nederlandse politieke toneel en gelden voor haar dezelfde, kakelverse regels als voor andere partijen. De PVV kiest ervoor om geen partijsubsidie te claimen en geen leden toe te laten waardoor zij zo min mogelijk verantwoording hoeft af te leggen over haar activiteiten, maar dat neemt niet weg dat in een democratie de kiezer het recht heeft te weten door wie zijn politici mogelijk worden beïnvloed.

Joyce Brekelmans gelooft dat openheid over financiën politici (en bankiers, maar eigelijk iedereen wel) tegen zichzelf kan helpen beschermen. En alle hulp is welkom (because people suck).