Wie lacht er in zijn vuistje na de coup?

09-07-2013 12:58

Er was geen enkele reden voor PVV-leider Geert Wilders om de cynisch gefotoshopte afbeelding van de Ka’aba in Mekka, heilig voor alle moslims ter wereld, op Twitter te zetten. Op de foto is de Ka’aba te zien met daarop afgebeeld het  grote hoofd met de gebleekte haren van de grote plaaggeest van de moslims. Maar het was niet nodig, want de PVV-leider hoeft slechts achterover te leunen, en de gebeurtenissen in het Midden-Oosten en Noord-Afrika te aanschouwen om vast te stellen dat de politieke islam een grote nederlaag geleden heeft en binnenkort misschien nog wel een keer.

De Partij voor de Vrijheid en Gerechtigheid

Want verloren heeft de Partij Voor de Vrijheid en Gerechtigheid (What’s in a name?) die voortgekomen is uit de Egyptische Moslimbroederschap. Ze heeft haar president middels een coup verloren, haar leiders zitten achter slot en grendel, of hebben een uitreisverbod gekregen en haar aanhangers worden meedogenloos neergeschoten tijdens het ochtendgebed. Opmerkelijk overigens, maar dit terzijde, dat het leger geen enkele maal op Tahrir ingreep om de vrouwen die belaagd werden, te ontzetten en hun aanranders te doden. Hoe selectief kun je zijn.

De coup die geen coup was

Het was eveneens opmerkelijk dat westerse politici en commentatoren, veel Egyptische opinion makers, waaronder de beroemde schrijver Alaa al Aswani, en politici van Koptische en salafistische huize, bien étonnés de se trouver ensemble, de coup van vorige week geen coup noemden. Het zou gaan om “de tweede fase van de revolutie” of om “een revolutionaire correctie”. Al eerder betoogde ik dat de gedachte achter de gebeurtenissen in Egypte met het afzetten van president Morsi eruit bestond dat men gewoon geen moslims aan de macht wilde hebben: “It’s the Islam, stupid!”

Geen islam dus aan de macht in het vitale land Egypte. De Amerikanen hebben zich terughoudend opgesteld. Iedereen weet evenwel dat de innigste band die de Amerikanen in Egypte hebben die met het leger is. Van groot belang is dat de veiligheid van Israel gewaarborgd wordt en dat doen de Amerikanen door het Egyptische leger materieel en financieel te steunen. En als het leger dan meent in te moeten grijpen ‘omdat het volk dat vraagt’, dan gaan de Amerikanen daar niet tegen in.

Wie lacht in zijn vuistje?

Maar het antwoord op de vraag die als titel van deze beschouwing figureert is nog niet beantwoord. Wie lacht er uiteindelijk in zijn vuistje? Wie heeft er baat bij het afzetten van president Morsi en het elimineren van de politieke macht van de Moslimbroederschap?Wie is er in een bittere strijd verwikkeld met islamistische groeperingen, een strijd op leven en dood? Inderdaad, dat is de Syrische president Assad. Hij verklaarde vorige week dat hij het altijd al gezegd heeft: de combinatie politieke islam en democratie werkt niet. Met deze verklaring schaarde hij zich ideologisch gesproken in het koor van al die critici en politici die zo blij waren dat het islamistische experiment mislukt was. Of ik kan het beter anders zeggen: de Amerikanen, de westerse politici en commentatoren, en de Egyptische generaals schaarden zich in het ideologische kamp van Assad. Ik zeg het nog maar eens: bien étonnés de se trouver ensemble. En dat terwijl het westen juist zo op dreef was de rebellen in Syrië, waarvan de meerderheid behoort tot islamistische groepen, tegen dictator Assad te steunen.

Het zou nu zomaar kunnen dat Assad, die de laatste tijd meer en meer een strategisch overwicht op de rebellen krijgt, de strijd gaat winnen en zo het Midden-Oosten en het westen een dienst bewijst: geen moslims aan de macht in Damascus, net zoals er geen moslims meer aan de macht zijn in Cairo.

Ik zei het boven al: er is geen enkele reden voor Geert Wilders om cynische en voor moslims beledigende plaatjes op internet te zetten. Zonder dat hij er iets aandoet, vindt de politieke islam keer op keer zijn Waterloo.

Jan Jaap de Ruiter is arabist aan de Tilburg University