Deze week beet ik bijna een hapje uit mijn computer van verontwaardiging, toen ik las dat de Roma te Nieuwegein 100.000 euro per gezin willen als ‘oprotpremie.’ Mijn hoofd werd bijna paars van woede toen de Roma stelde dat het elders ‘nooit erger dan in Nieuwegein’ kan zijn en vervolgens zichzelf vergeleken met de Joden in de Tweede Wereldoorlog. Ik kan me namelijk niet herinneren ooit in mijn geschiedenisboeken te hebben gelezen dat de Nederlandse overheid miljoenen gestopt heeft in de integratie van Joden in Nederland, Joodse kinderen het onderwijs in heeft moeten sleuren en Joodse gezinnen een ton heeft meegegeven op de trein naar Auschwitz. Een bijzonder onware en onsmakelijke vergelijking.
Wel is de vijandigheid jegens de Roma opvallend te noemen. Zowel op Europees, landelijk én gemeentelijk vlak, lijken de bestuurslieden eensgezind over dit volk zonder land. Een hoog percentage zou een strafblad hebben, inbraken zouden de meest voorkomende broodwinning zijn, alle communicatie met externen wordt afgekapt en de pogingen om Romakinderen onderwijs te laten volgen falen jammerlijk. Uitwijzing en het verschaffen van oprotpremies zijn aan de orde van de dag. Frankrijk werd hiervoor internationaal op de vingers getikt, maar ook onze eigen burgemeester De Vos kwam in het nieuws door vragen te stellen over etnische registratie van Roma-inwoners om zo hun problemen en behoeftes in kaart te kunnen brengen.
Bijscholen
De vraag is wat dit doet met een volk. Een van oudsher nomadenvolk dat nergens kan aarden. Waarvan de kinderen standaard geen of nauwelijks onderwijs volgen waardoor zij laaggeschoold zijn en eerder in de criminaliteit belanden. Zonder diploma’s is er immers vrijwel geen werk voor hen in het gestructureerde Nederland. Een vicieuze cirkel van geen scholing, geen werk, geen inkomen, die criminaliteit oplevert wat de contacten met de buurt en de overheid geen goed doet. Hoe dit te doorbreken? De Roma in huizen stoppen, hun kinderen verplicht elke dag naar school escorteren, hen opnemen in ons zorgstelsel? Dan zouden wij beweren dat onze levensinvulling béter is dan die van hen en dat zij zich hieraan aan moeten passen. Terwijl ik denk dat onze levensstandaard niet beter, maar anders is. Zo koesteren de Roma elkaar als één familie, een ervaring die wij alleen delen tijdens het WK voetbal. Ook van het respect dat zij hebben voor hun ouderen en het verantwoordelijkheidsgevoel voor hun zorg, zouden wij nog iets kunnen leren.
Wellicht dient iedere individuele Roma een keuze te maken. Tussen het wonen als een westerling en daarmee gebonden te worden aan onze rechten en plichten (zowel de noodzaak tot arbeid, als het gebruik kunnen maken van een uitkering), of het wonen als een Roma, met een eigen structuur en levensinvulling. Terug naar het zelfvoorzienende nomadenleven. De tien geboden gelden echter voor elke religie, ieder land en ieder volk. Behandel een ander zoals jezelf behandeld wilt worden. Zowel criminaliteit als ‘oprotpremies’ horen daarin niet thuis.
Sara van Gennip is columniste voor huis-aan-huiskrant Ons Nieuwegein. Deze column verscheen vandaag (vrijdag) in die krant. In Nieuwegein wonen veel Roma, die voor relatief veel overlast zorgen.