En toen was het weer raak. Je kon er ook de klok op gelijk zetten: er gebeurt daar iets, en de bekende stellingen worden betrokken, het verbale geschut wordt in stelling gebracht, en iedereen draait weer hetzelfde grijsgedraaide riedeltje af. Zelfverklaarde vrienden van Israël wijden hartstochtelijk uit over de schandelijke terreuraanslagen van de Palestijnen, over wijdverbreid antisemitisme en over de slachtoffers aan Israëlische kant. Sommigen kunnen de verleiding tot een Godwin niet onderdrukken. Vrienden van Palestina beginnen over de bombardementen, de bizarre situatie in Gaza, de nederzettingenpolitiek, de Israëlische propagandamachine en wat dies meer zij. Het is een parodie op debat. Wat heet, het is dom gekakel. Laat het woord Israel vallen, en gans Nederland levert collectief het volledige kritisch denkvermogen en twintig punten van het IQ in. Als de situatie zo eenduidig zou zijn als beide borreltafelkampen hem voor zouden stellen, was het probleem allang opgelost.
Ongemakkelijke waarheid
Nee, Israël is niet alleen maar een baken van licht in het duistere Midden Oosten, en nee, Palestijnen zijn niet alleen maar willoze slachtoffers van westers koloniaal wanbeleid. Israël is een radicaal ideologisch experiment, een poging tot Utopia, een typisch product van de twintigste-eeuwse maakbaarheidswaanzin gecombineerd met een negentiende-eeuwse, nationalistische preoccupatie met oorsprong.
Het is deels zeker indrukwekkend wat men er heeft weten op te bouwen, maar het is waanzin om te ontkennen of te verzwijgen dat de rekening eenzijdig is afgewenteld op de oorspronkelijke bewoners. De Palestijnen zijn in 1948 simpelweg het beloofde land uit gedreven, en dat heeft diepe en blijvende wonden geslagen in die gemeenschap – nog even los van de volledige sociaaleconomische ontmanteling van hun samenleving. Jammer dat onze vrienden van Israel maar zo mondjesmaat in staat zijn deze voor hen ongemakkelijke waarheid te erkennen. Het zou hen sieren.
Mantels der liefde
Omgekeerd is het helaas niet veel beter: ook vrienden van Palestina bedienen zich stevig van allerhande mantels der liefde. Natuurlijk, de situatie in Gaza en op de Westelijke Jordaanoever is bizar, godgeklaagd, en tragisch, maar er is geen enkele reden om de Al Qassam-brigades van Hamas de hand boven het hoofd te houden. Er is geen enkele reden om te verzwijgen dat er onder de Palestijnen lieden zijn die religieus radicaliseren op een wijze die om het zacht uit te drukken minder constructief is. Er is geen enkele reden om maar te blijven impliceren dat Israël nooit gesticht had mogen worden als toch echt wel allang duidelijk is dat Israël er is om te blijven, wat je daar ook van vindt.
Tifosi
Uiteindelijk lijken beide kampen nog het meest op joelende voetbalsupporters in een kolkend stadion. Helaas kijken we alleen niet naar Feyenoord-Ajax, maar naar een uitermate complex, postkoloniaal etnisch-religieus conflict. Niet de uitslag telt, maar de oplossing, en die oplossing zal nooit en te nimmer bestaan uit een nederlaag voor de één en een overwinning voor de ander.
Het is dan ook ronduit bizar dat half Nederland bij iedere nieuwe ontwikkeling zich als kinderachtige tifosi achter de één danwel achter de ander opstelt. Dat Hassnae Bouazza, te gast bij Pauw en Witteman, door hysterische twittervrinden van Israel voor antisemiet wordt uitgemaakt omdat zij niet achteruit wenst te kijken, maar vooruit. Dat Esther Voet door anderen al bij voorbaat verdacht wordt van zwaar zionistische preoccupaties. Dat niemand ziet of wenst te zien dat er eindelijk eens twee mensen aan een tafel zitten die best wel een redelijk standpunt hebben – reeds vantevoren weten we zeker dat ze eigenlijk toch net zo hysterisch zijn als Gretta Duisenberg of Herman Loonstein, want zo zijn ze, die van de andere kant. Allemaal. Per definitie. Het is te triest voor woorden.
Misschien is het aanmatigend, maar ik zou zeggen: doe eens gek. Probeer eens te luisteren naar wat anderen proberen zeggen zeggen in plaats van naar wat je zelf graag wil horen.
