Je kunt zien dat deze tijd parallellen vertoont met het begin van het socialisme, toen het financieel kapitalisme ervoor zorgde dat allerlei verhoudingen onder druk kwamen te staan, dat mensen zich niet meer gezien voelden, en daartegenover staan waarden, dat zijn de waarden van de sociaaldemocratie. Dus wat we doen is, we kijken: wat waren die waarden? Bestaanszekerheid, verheffing, recht op respect voor wat je doet aan werk. En wat zouden die nu moeten betekenen? En dan merk je dat dat hoogst actueel is, dat dat eigenlijk precies is… allerlei dingen hebben een prijs, maar die prijs zegt niet altijd iets over de waarde.”
Aan het woord is Lodewijk Asscher, PvdA-wethouder in Amsterdam en voorzitter van de Wiardi Beckman Stichting. Hij was afgelopen zondag te gast in Buitenhof. Wat wilde Asscher eigenlijk aan Nederland meegeven? Hij wil een nieuw verhaal voor de PvdA met een andere manier van politiek bedrijven, een andere publieke sector en een andere economie.
Een ander Nederland
In mijn woorden komt het erop neer dat burgers moeten kunnen merken dat er iemand van de PvdA voor hen opkomt en zaken regelt. Dus mag de PvdA nooit accepteren dat scholen slecht zijn: zij moet de problemen oplossen. De politiek moet niet zeggen dat iets moeilijk en onoplosbaar is want dat is het niet. De PvdA moet elke dag bezig zijn de samenleving mooier te maken. Burgers moeten meer macht, meer waardering en meer zekerheid krijgen.
Enthousiasme was er alom. Diverse twitteraars herhaalden uitspraken van Asscher. Anderen vonden dat Asscher de nieuwe PvdA-leider moet worden. Een enthousiasteling twitterde: “Toen Lodewijk Asscher in Buitenhof op TV verscheen, brak in Hoorn de zon door. Toeval?” Wouke van Scherrenburg: “Ik ga er niet over maar de PvdA heeft met Lodewijk DE leider in huis.” Jaap Jansen wilde weten wanneer Asscher Cohen zou opvolgen en volgens Nausicaa Marbe presenteerde Asscher zichzelf als de volgende sociaaldemocratische leider.
Wat heeft dit met de achterban van de PVV te maken? Heel veel. Veel PVV-stemmers komen van de PvdA en zullen dus door de visie van Asscher geïnspireerd moeten worden. Zal dat lukken? Het maakt niet eens uit of Asscher of Cohen de nieuwe visie vertelt, want er keert niet één PVV-stemmer terug. Voor burgers met beperkte politieke kennis gelden de bovenstaande woorden van Asscher voor ongeveer elke partij. Het is geen onderscheidende boodschap en adresseert bovendien op geen enkele manier de zorgen die PVV-stemmers hebben: over integratie, immigratie, criminaliteit en de eurocrisis.
Partij der hoger opgeleiden
Maar hoger opgeleide partijkaders en twitteraars zien de visie van Asscher gelukkig wel zitten. Zou dat misschien komen omdat de gepromoveerde Asscher een typische representant is van de hoger opgeleiden binnen de PvdA? Clairy Polak suggereerde dat er in de PvdA een grote verwijdering gaande is tussen intellectuelen en de werkvloer. Asscher antwoordde:
“De kracht kan zijn, was en moet zijn dat de slimste denkers hun denken ter beschikking stellen aan de publieke zaak, in die Partij van de Arbeid een plaats vinden, waardoor je voor iedereen het beter maakt. Je moet juist trots zijn op die kracht in zo’n partij. Het domste wat je kan doen is zeggen: ‘goh, we hebben hier te veel slimme…’ Nee, laten we die gebruiken. Maar laten we die gebruiken om een samenleving te bouwen die voor iedereen beter is dan nu.”
De ‘aanstaande PvdA-leider’ Asscher sprak bij Buitenhof niet alleen een visie uit waarmee alleen goed geïnformeerde hoger opgeleiden worden aangesproken, hij maakt ook nog eens expliciet dat de PvdA er vooral is voor hoger opgeleiden die een politieke carrière willen. Hoger opgeleid Nederland applaudiseert, maar de PvdA wint daar geen PVV-stemmer mee terug.
Chris Aalberts is docent en onderzoeker politieke communicatie en bereidt een boek voor over de achterban van de PVV.
