Daar was eens een mannetje, dat was niet wijs / Dat bouwde zijn huisje al op ‘t ijs luidt een bekend kinderversje. Toch heeft niet iedereen in Nederland dat als peuter goed in de oren geknoopt. Met name gemeentebestuurders hebben in tijden van economische voorspoed danig misgegokt. En Nederland opgezadeld met de zoveelste economische zeepbel. Ssst! Wat wil het geval? Veel (verreweg de meeste) gemeenten in Nederland hebben zich rijkgerekend. Ze hebben en masse landbouwgrond en andere stukken land aangekocht met het idee er bouwgrond van te kunnen maken. Laten we zeggen: gekocht voor 100 euro per meter, verkopen voor 350. Mooie winst, was de gedachte. Dus zetten gemeenten die winst vast op de balans. Zoveel hectare bouwgrond á zoveel de vierkante meter. Dikke bak geld aan de ene kant, dus hoop over aan de andere. Mooi spenderen die handel.
Pompen of verzuipen
Aldus geschiedde. En nu, een paar jaar na de crisis, hebben de meeste Nederlandse gemeenten een onverkoopbare bak zand op hun balans, die nog niet een frutje waard is van hun balanswaarde. Geen mens die nu 350 de meter neertelt voor een lappie land tussen de dijk en de snelweg in Vlijmen-Zuid. Maar ja, waardeer die handel maar eens af, in tijden van crisis. Dat gaat niemand doen, en dus blijft de boel voorlopig intact. Maar hoe lang nog? En wat als een van die mooie zeepbellen onder een van die gemeentes patst? Dan patsen er vermoedelijk een heleboel. En klatsen we met zijn allen met onze kin op het natte asfalt. Van grote hoogte. We wonen immers allemaal in een gemeente.
Alleen al in het dunbevolkte Friesland hebben we het over zeker 200 miljoen euro aan gebakken lucht. Kunt u zich wel voorstellen hoe dat in Brabant of de Randstad ervoor staat. Amsterdam en Den Haag doen alsof er niets aan de hand is en probeert het probleem te bedekken met speeltuintjes en ander tijdelijk vertier. Grappige dekmantel om te verdoezelen dat de steden bakken land bezitten die veel te duur is, maar vanwege de balans niet voor minder kan worden verkocht.
Toekomstmuziek
Ach, zult u zeggen, we zijn wel wat gewend. We wonen immers onder de zeespiegel in het moeras? Dat is ook geen stevige bodem. Maar daar zitten dan in elk geval wel stevige palen ingerost. Wonen op een zeepbel lijkt ons een mooie voor een toekomstig kinderversje.
Foto CC: Jeff Kubina