Weten & Tech

Michiel Mans met Wapens: AC-130

24-03-2012 10:00

Vanaf december 1964 werd het leven van Charlie vergald door Dakota’s die zich Puff -the Magic Dragon en later Spooky gingen noemen. Al cirkelend gingen deze AC-47s zijwaarts vuren met drie zesloops 7.62 mm General Electric M134 Gatling machinegeweren waarmee in drie seconden een 45 meter brede elips op de grond een nare plek werd. Spooky kreeg boven de jungle van Zuid-Oost Azië spoedig gezelschap van met 20 mm Gatlings uitgeruste AC-119 Shadows en Stingers. Ook de nacht, die toch van Charlie was, werd een stuk minder als het bomlets regende uit een AC-123 Black Spot. De Cluster Bomb Units in de vloer van dit verbouwde transportvliegtuig konden tot 6372 halve kilo bommen droppen. Echt reden om ome Ho vaarwel te zeggen kreeg Charlie eind ’67 toen de eerste AC-130A Hercules boven Vietnam zijwaarts in pylon turns begon te schieten. Met 20-, 40- en later zelfs 105 mm geschut. Net als Spooky werden ook deze AC-gunships al snel aangeduid met hun call sign, en werd de AC-130A een Spectre. Zo noemen de nazaten zich nog steeds, hoewel de AC-130U weer naar Spooky luistert. AC-130U Spooky II om precies te zijn.

Spooky I hield het boven Vietnam meestal vrij simpel op veel 7.62, maar de andere gunships, met name de (Pave) Spectre, kregen de beschikking over een breed assortiment aan wapens plus zowel boord- als grondsensoren, als onderdeel van het Igloo White programma. Hieronder seismische en akoestische sensoren zoals Acoubouy en Spikebuoy waarvan er duizenden boven de Ho Chi Minh Trail werden uitgeworpen om Charlie te vinden. Of te ruiken, met ureumgevoelige (zit in urine en zweet) ‘people sniffers’. Tussen het woud aan codenamen hadden ZIL-truck rijdende Charlies een hekel aan Black Crow. Apparatuur waarmee de niet-ontstoorde ontsteking van hun vrachtwagenmotoren op 15-25 kilometer afstand kon worden gedetecteerd. Met een combinatie van radar-, tv- en infraroodapparatuur in de AC-130s konden de doelen verder worden gevonden. Het leverde gemiddeld een geclaimde score van 8,5 vernietigde ZILs per sortie op.

Of de huidige operationeel vliegende AC-130s, de AC-130H Spectre (8 stuks) en nieuwere AC-130U Spooky II (17 stuks) nog afgaan op gezeik, is onbekend. De AN/APQ 180 radar (afgeleid van F14 Tomcat en F18 Hornet systemen) maakt de Spooky II voor het eerst een all weather AC-130. Andere misvormingen op de pokdalige Spectre en Spooky huizen tv-zoom, lichtversterkende en infraroodsystemen om visueel doelen te vinden bij dag en nacht. Daarnaast kan met laserdoelaanwijzers op de grond doelen worden gemarkeerd voor andere wapenplatforms. Zelf kunnen ze dankzij digitale vuurleiding- en stabilisatietechniek trefzeker schieten met 3000 schoten per minuut uit zesloops GE M61 20 mm geschut (Spectre) of met 1800 schoten per minuut uit vijfloops GAU-12 25 mm geschut (Spooky II). Dit, als hun 40 mm 40/L60 snelvuurkanon en M102 105 mm houwitser nog doelen intact hebben gelaten of overkill zijn.

105- en 40 mm hardware van buiten (foto:Michael Block)

Het Amerikaanse Special Operations Command vliegt eveneens met speciale Herculesversies (MC-series) om Special Forces te ondersteunen. Ter vervanging van deze oudere MC-130 series (ook Vietnamveteranen) schaffen ze een versie van de nieuwe J-serie Hercules aan, de MC-130J Commando II (37 stuks). Om de Spectre af te lossen wil de USAF zestien AC-130Js bestellen die hiervan zijn afgeleid. Daarnaast zijn er plannen om het wapenarsenaal van de AC/MC-series uit te breiden. Iets wat de Amerikaanse mariniers al doen met hun KC-130J Harvest HAWK tanker-transporttoestellen door modulaire sensor- en wapenpaketten waaronder Hellfire en Griffin lasergeleide raketten, eventueel aangevuld met ‘dwars’ geschut, in hun Hercules te schuiven.

105- en 40 mm hardware van binnen

Gaan de Amerikanen voor nieuw, in Colombia houdt de originele Spooky het grotendeels bij het oude. Het land kreeg ooit AC-47 afdankertjes van de USAF, maar zoals het Dakota’s betaamt, weten deze niet van ophouden. Zes hebben er turboprops gekregen en de dwarse Gatlings zoeken iets meer bij de tijd met een FLIR-toren. Ze heten nu AC-47T Fantasma, maar Spooky of Puff mag ook.


Overwerkt in 2008


Bij Michael Block is elke puist en pukkel van Spectre tot in detail te bestuderen. Meer tech en specs bij fas.org. Anders weten ze het wel bij spectre-association.org of c-130hercules.net.