Vandaag zijn meer dan 5000 mensen ondervraagd om te komen tot onze laatste peiling voor de verkiezingen en de uiteindelijke prognose. Nog 20 procent van de kiezers geeft aan het niet definitief te weten en de helft van hen sluit niet uit dat men pas in het stemhokje beslist. Ook in de peiling van vandaag zien we de tweestrijd tussen VVD en PvdA terug. Beiden zijn nu gestegen naar 36 zetels. De SP blijft op een winst staan van 5 zetels en de PVV zakt er eentje ten opzichte van gisteren. Dat is ook het geval met het CDA.
Deze laatste peiling is iets fundamenteel anders dan een prognose voor de uitslag van morgen. Niet alleen kunnen tussen vandaag en morgen nog verschuivingen ontstaan, mede door het debat van vanavond of andere belangrijke gebeurtenissen in de campagne of in de media. Maar ook kunnen de mensen die op het laatste moment beslissen een effect hebben op de einduitslag.
Invloed van het weer
Opkomstverschillen tussen verschillende groepen (of regio’s onder andere onder invloed van regen aan het eind van de dag) kan een effect hebben op die uitslag. En het systeem van restzetelberekening kan ervoor zorgen dat het aantal zetels niet alleen afhankelijk is van het percentage van een partij, maar ook de zeteltoewijzing aan andere partijen. (Met als extra pikante situatie dat door de lijstverbinding tussen PvdA, SP en Groen Links, de uitslag van de PvdA een andere kan zijn dan die van de VVD ook als beide precies evenveel stemmen zouden krijgen).
Maar het is natuurlijk ook mogelijk dat de peilingen voor een bepaalde partij een over- of onderschatting van de situatie van dit moment laat zien.
Dat is bij voorbeeld in 2006 en 2010 het geval geweest met de PVV. (Dat had echter niets te maken met het gordijn-effect, maar met het feit dat als een nieuwe partij fors stijgt er geen referentiekader is om die stijging precies qua hoogte te kunnen inschatten). In 2009 en 2011, toen de PVV wat terugzakte bij de verkiezingen, was de inschatting in de peilingen wel accuraat.
Nieuwsuur-debat
Op pagina twee van de pdf treft u de voorspelling aan voor de marges. Ook staat er in het rapport nog hoe de kiezers op het debat Rutte-Samsom in Nieuwsuur reageerden. Er waren beduidend meer kijkers die PvdA stemden, zodat het overall oordeel daardoor beïnvloed wordt. Wel zien we dat Samsom het wat beter deed onder de eigen kiezers en kiezers van SP, Groen Links en D66 dan Rutte het onder zijn eigen kiezers deed en die van PVV en CDA.
