Buitenland

Iran: tweede ronde nodig bij presidentsverkiezingen

01-07-2024 11:52

Ayatollah Ali Khamenei
Ayatollah Ali Khamenei, Supreme Leader Iran. March 21, 2022. Office Supreme Leader Iran, via AP.

Er komt een tweede verkiezingsronde in Iran om te bepalen wie de volgende president van het land wordt. Deze ronde vindt komende vrijdag plaats, waarbij Iraniërs kunnen kiezen tussen de conservatieve Saeed Jalili en de gematigde Masoud Pezeshkian.

 

Redactie, TPO, 1 juli 2024 – Het Iraanse ministerie van Binnenlandse Zaken, die zaterdag de tweede verkiezingsronde aankondigde, verwacht een nek-aan-nekrace tussen Pezeshkian en Jalili, meldt het ANP.

Pezeshkian haalde bij de eerste ronde ruim 10,4 miljoen stemmen, Jalili kon op ongeveer 9,5 miljoen stemmen rekenen. De laatste wordt beschouwd als de voorkeurskandidaat van ayatollah Ali Khamenei, de hoogste religieuze leider van Iran.

Mohammad Bagher Ghalibaf, de conservatieve voorzitter van het parlement, behaalde bijna 3,4 miljoen stemmen en de conservatieve kandidaat Mostafa Pourmohammadi slechts zo’n 200.000 stemmen. Beide kandidaten zijn uit de race gestapt en hebben hun aanhang opgeroepen om vrijdag op Jalili te stemmen.

Laagste opkomstpercentage sinds de revolutie

Aanvankelijk stond de Iraanse toezichtsraad zes kandidaten toe om mee te doen aan de verkiezingen, terwijl tientallen anderen werden afgewezen. Vlak voor de verkiezingen trokken zich nog eens twee conservatieve kandidaten – de burgemeester van Teheran Alireza Zakani en regeringsfunctionaris Amir-Hossein Ghazizadeh Hashemi – terug om de kans voor de overige drie conservatieve kandidaten te vergroten.

Het ministerie meldt dat slechts 40 procent van de Iraniërs hun stem heeft uitgebracht, het laagste percentage sinds de revolutie in 1979. Veel Iraniërs geloven niet meer in democratische verandering na de hardhandig neergeslagen landelijke protesten na de dood van Mahsa Amini bijna twee jaar geleden.

De economie gaat bovendien gebukt onder een torenhoge inflatie van 40 procent, mede door sancties van de Verenigde Staten.

Ayatollah Khamenei

Ayatollah Ali Khamenei had Iraniërs juist opgeroepen massaal te gaan stemmen. Om meer mensen de kans te geven hun stem uit te brengen, werd de sluitingstijd van de ruim 58.000 stembureaus drie keer met twee uur verlengd.

Hoewel de ayatollah en niet de president het laatste woord heeft in de Iraanse politiek, kan de keuze van komende vrijdag toch impact hebben voor Iraniërs, hoewel geen grote beleidswijzigingen worden verwacht.

De president leidt de regering bij het praktische bestuur van het land en kan de toon van de politiek beïnvloeden.

Dodelijk helikopterongeval president Raisi

De Iraanse presidentsverkiezingen vinden plaats na het overlijden van de conservatieve president Ebrahim Raisi en zeven anderen.

Raisi verongelukte half mei bij een helikopterongeval en werd de „slager van Teheran” genoemd vanwege zijn betrokkenheid bij grootschalige executies van politieke gevangenen in de jaren ’80.

Lees ook: Iraanse president Ebrahim Raisi omgekomen bij helikoptercrash