Om aandacht te trekken hoef je tegenwoordig alleen maar te roepen dat je ‘gekwetst’ bent. Anders geformuleerd: ‘je suis gekwetst’ en een Hiroshima-achtige stilte daalt neer over het land. Het lijkt er sterk op dat we met elkaar in een collectieve regressie zijn beland. Ik hou mijn hart vast als we binnenkort in de allerlaatste regressieve fase belanden, waarin we massaal gaan duimzuigen of zelfs incontinent worden.
Regressie treedt op als primitief afweermechanisme, vaak wanneer iemand moeite heeft met het verwerken van negatieve emoties of het dragen van verantwoordelijkheid. Mensen vallen dan terug in een eerdere ontwikkelingsfase, zowel in gedachten, gevoelens en gedrag.
We zien dit regelmatig in de psychiatrie: ernstig zieke patiënten die gaan functioneren op het niveau van een 3-jarige en voor de dagelijkse verzorging afhankelijk worden van anderen, waarbij ze daadwerkelijk incontinent kunnen worden voor urine en ontlasting.
Het leger van ‘de Gemene Gekwetsten’ zoals Dominee Gremdaat ze terecht noemt, neemt de laatste tijd schrikbarend toe. Iemand van een bepaalde meer- of minderheid hoeft alleen maar te roepen “ik vind dit kwetsend” en de adem stokt en iedereen laat alles geschokt uit zijn handen vallen. Meneer Gario is alweer een fase verder en heeft zich inmiddels dusdanig belachelijk gemaakt met zijn Hottentotten, dat ik hoop dat iemand die man een fatsoenlijke baan aanbiedt zodat hij wat afleiding heeft. Iets in een plantsoen of met demente bejaarden, anything will do, zo lang hij maar geen tijd heeft om zich gekwetst te voelen.
Maar neem het feit dat de Holocaust op bepaalde ‘zwarte’ scholen niet meer onderwezen kan worden omdat het te kwetsend zou zijn voor moslims. Of de vrouwelijke leerlingen op een school in de VS die de poëzie van de Romeinse dichter Ovidius als kwetsend beschouwen.
De lijst gekwetsten is schier eindeloos en dan heb ik het maar niet over de talloze gekwetste vrouwen die overal seksisme in zien, soms bijna op het waanachtige af. Een demonstratie in minirok in Tunesië blijkt zowel kwetsend voor moslims alsook voor hardcore feministen. Ik lach in mijn vuistje en trek een minirok over mijn boerka aan.
Patiënten die in regressie gaan ontlopen onbewust de verantwoordelijkheden die ze als volwassene niet kunnen dragen op basis van hun psychische aandoening. De vraag rijst of wij als maatschappij ook moeite hebben om als volwassen mensen onze verantwoordelijkheid te nemen en te dragen. Als kind hoop je dat je ouders je beschermen als jou iets naars overkomt, bijvoorbeeld als iemand je pest op school. Je huilt, je bent zielig en je sterke papa komt voor jou op. De vraag is echter wie gaat opkomen voor het toenemende leger Gekwetsten in onze maatschappij. Hopen we onbewust op een sterke vaderfiguur die zorgt dat alles goedkomt? In de huidige politiek heb ik hem nog niet kunnen ontwaren en domineren vooral de pestkoppen.
Of zijn we zo murw geslagen door een collectief gevoel van machteloosheid dat we wanhopig in de slachtofferrol schieten? In deze tijd van massamedia is het ook niet moeilijk om een podium te genereren voor alle kwetsuren. Er is altijd wel een forum waar je je gehoord voelt en medestanders kan mobiliseren.
Bij regressieve patiënten probeer je stap voor stap de autonomie weer terug te geven zodat ze weer regie gaan voelen over hun leven, te beginnen met blaas en kringspier. Gezond gedrag wordt beloond en negatief gedrag wordt genegeerd. Dominee Gremdaad is een wijs man als hij stelt dat de Gemene Gekwetsten een gevaar vormen voor de gezondheid van de maatschappij en juist niet de mensen die hun mond durven open te doen.
We moeten ophouden om op te komen voor de gekwetsten, dat maakt ze alleen maar kwetsbaarder. Tot op het punt dat ze gekwetst zijn omdat je ze kwetsbaar noemt. “Hou Nederland gezond en beledig waar je maar kan, zodat we niet ten onder gaan aan angst en middelmatigheid”.
