Tegenover elkaar staan ze, dacht ik afgelopen weekeind, in Charlottesville. Ik zag de hakenkruizen, de opgefokte agressie aan beide kanten. Aan de ene kant Antifa – de social justice warriors, met hun identity politics, hun jacht op Nazi’s – en aan de andere kant de Nazi’s, met hun haat en angst voor zwarten, hun ‘bloed en bodem’ retoriek, hun obsessie met nationalisme, zelfbehoud en alles wat ‘wit en dus goed is’. En het liep uit de hand, volgens sommigen omdat de rally van extreem-rechts ineens verboden werd terwijl Antifa wel mocht blijven. De beelden kennen we. Schelden, duwen, pepperspray, stenen, de auto die op mensen inrijdt.
Ik sliep er twee nachten over dus ik durf het aan: ze zijn precies hetzelfde, ze zijn geen haar beter dan de ander, behalve dat Antifa misschien nog wel moreel verwerpelijker is. Plato zei al: ‘Het summum van immoraliteit is om bij al je misdaden de schijn te wekken een fatsoenlijk mens te zijn’.
Ze vallen allebei de orde zelf aan, zodat chaos het kan overnemen. Dat is het probleem dat voor ons ligt: chaotisch, destructief collectivisme met verschillende maskers. Kanten kiezen is zinloos en leidt tot meer ellende. Het zal meer ruimte geven aan nuttige idioten die Antifa steunen, dezelfde mensen die denken dat deugen helemaal af is door ‘tegen Nazi’s te zijn’ – zo’n beetje het makkelijkste wat je in je leven kunt doen. Iets wat Antifa natuurlijk haarfijn aanvoelt.
Helemaal niets zal er ten goede veranderen voordat we dit inzien en stoppen met mensen die geen kant kiezen in het hokje ‘rechts/extreem/Nazi/vijand’ te zetten, zoals ik zie gebeuren bij mijn collega’s en kennisen die Antifa en de hele linkse identity politics die onze scholen, universiteiten, rechtbanken en bedrijven overnemen – terecht – fascistisch en gevaarlijk noemen.
Antifa en Nazi’s zijn twee kanten van dezelfde medaille. Ze hebben dezelfde obsessie met identity politics, met rassen, met het idee dat ze onderdrukt en gemarginaliseerd worden, ze legitimeren hun geweld als ze zich in de hoek gezet voelen. Ze baden in hetzelfde zelfmedelijden en narcisme, ze zijn hypocriet en constant tegenstrijdig in de schaarse argumenten die ze hebben. Ze komen op voor rassen door rassen uit te sluiten, pronken beiden met rode vlaggen uit een gruwelijk verleden – te beroerd om hun verderfelijke ideeën een eigen naam te geven, of een andere wending dan die al zo vaak afgrijselijk afliep. Ze willen allebei in hun verwaarloosde hart dat het desnoods maar zo afloopt, liefst voor iedereen, als ze maar niet in de spiegel hoeven kijken – alles behalve dat! Ze vertellen ons in feite steeds wat ze doen, er zijn geen raadsels.
(Dat ‘fatsoenlijke mensen’ fatsoen en rechtschapenheid zoeken achter links-radicalisme, en het échte kwaad achter nazisme, is dus verder hun probleem).
Ze zijn precies dezelfde, daarom begrijpen ze elkaar ook zo goed, en reageren ze zo explosief op elkaar. Ze herinneren elkaar aan wat ze proberen te ontsnappen: de acceptatie van hun eigen lot – en dat van elk mens, in een leven dat offers van hunzelf vraagt. Daarom vallen ze elkaar aan, in die spiegel waarin ze hun vergissing wel zien maar niet kunnen accepteren.
Nog meer overeenkomsten: waar de lafheid van Antifa zich toont door de maskers en vermommingen, wordt dat door de Nazi’s duidelijk door hun overdreven wapenuitrusting en superioriteitsvertoon. Ze geloven allebei dat ze onder vuur worden genomen. Door mensen die meer hebben of mensen die juist minder hebben, maar ook door Trump (volgens Antifa) of de ‘Deep State‘ vlak onder Trump (volgens Nazi’s) die doelbewust het land zou willen ontwrichten om een grenzeloos globalisme te bewerkstelligen. Onder aan de streep verdedigen ze echter niemand, niet zichzelf en niet onze beschaving. Ze hebben het te druk met zichzelf te ontzien.
Dan het enige verschil – dat ook geen verschil blijkt te zijn. Het verschil is namelijk alleen onze perceptie van beide groepen. Mensen die het geweld van Antifa afkeuren maar wel sympathie hebben met hun ‘goede bedoelingen’, zoals velen doen, zijn hopeloos naïef. Als je het zogenaamd ideologische doel – nationalisme – weghaalt en het vervangt door globalisme dan zijn ze dezelfde onverdraagzame, gewelddadige autoritaire monsters. En als we Antifa laten blijven – zogenaamd in de herwonnen strijd tegen extreem-rechts, en iedereen gemakshalve een Nazi noemen die daar wat anders van vindt, dan breekt de spiegel helemaal. Dan is de chaos onder ons allemaal.