Heel even leek het er vorige week op dat Heleen Mees haar persoonlijke kruistocht tegen de deeltijdbaan en het gebrekkige ambitieniveau van de gemiddelde vrouw per direct aan de wilgen kon hangen. Nederlandse vrouwen zijn namelijk helemaal niet minder ambitieus dan hun mannelijke collega’s, zo blijkt uit het wetenschappelijke onderzoek dat vorige week werd gepresenteerd door de Taskforce Deeltijdplus. Het onderzoek, dat is uitgevoerd door de Radboud Universiteit Nijmegen, stelt onder meer dat vrouwen evenveel waarde hechten aan persoonlijke en professionele ontwikkeling. Bovendien is er geen relatie gevonden tussen het feit dat zoveel vrouwen in deeltijd werken en hun ambitie.
Borduurwerk
Dat is mooi balen voor Mees, die zich sinds 2007 de woede van de goegemeente op de hals haalt met haar vurige pleidooi voor de fulltime baan. In talloze artikelen, columns en televisieoptredens ageert ze tegen thuisblijfmoeders en deeltijdwerkers. Een damesbaan is als een borduurwerkje, vindt carrièretijger Mees: ideaal om de tijd mee te doden terwijl de mannen het echte werk opknappen. En: ‘Vrouwen die in deeltijd werken verpesten het voor de rest en ook voor hun dochters en hun kleindochters. Ze zijn lui, bang om hun nek uit te steken en gemakzuchtig. Ze zijn een totale verkwisting’ (in Metro).
Waar de onderzoekers van de Radboud tevreden constateren dat het een misvatting is te denken dat het geringe aantal topvrouwen te wijten is aan een gebrek aan ambitie, beweert Mees dus precies het tegenovergestelde. En de positieve conclusies van het onderzoek en daaruit voortvloeiende persberichten en krantenartikelen ten spijt: Heleen Mees heeft gelijk. Want het is natuurlijk hartstikke leuk dat vrouwen zich liever richten op horizontale groei en inhoud dan op profilering en leiderschap, maar met ambitie heeft het weinig te maken. In veel banen is het simpelweg onmogelijk om promotie te maken als je werkweek een schamele 24 uur bedraagt. Terwijl hun mannelijke collega’s zich een weg richting de top banen, zit de gemiddelde vrouw zich dus haar hele werkende leven in dezelfde functie enorm te ontwikkelen.
Persoonlijke groei
Zolang veel vrouwen bovendien nog steeds bereid zijn hun carrièredromen direct bij te stellen als de thuissituatie daarom vraagt, lijkt het er toch verdacht veel op dat veel vrouwen hun baan zien als de plek waar ze even lekker aan hun persoonlijke groei kunnen werken. En geef ze eens ongelijk, want waarom zou je je nodeloos vermoeien met een voltijds functie als je thuis een man hebt die wel streeft naar verticale groei en daarvoor wordt beloond met een vorstelijk salaris? Voor veel vrouwen ontbreekt simpelweg de urgentie om meer te werken, zo blijkt ook uit cijfers van het Sociaal en Cultureel Planbureau. Want wat blijkt: vrouwen met (jonge) kinderen zijn lang niet de enigen die een deeltijdfunctie vervullen: ook de dames zonder kids halen hun neus op voor een fulltime baan. Het totale percentage vrouwen dat in deeltijd werkt komt daarmee op een schrikbarende 75 procent: beduidend hoger dan in ons omringende landen.
Een schamele 40 procent van de Nederlandse vrouwen is bovendien economisch onafhankelijk, wat in de praktijk betekent dat zij minimaal 70 procent van het wettelijk minimum loon verdienen. Een opmerkelijke conclusie, zeker ten tijden van een economische crisis. Zodra manlief zijn baan verliest, is zo’n deeltijdbaantje in de marge immers lang niet voldoende om de hypotheek, boodschappen en verzekeringen te betalen. Daar komt bij dat meer dan 50 procent van de huwelijken tegenwoordig eindigt in een scheiding. Vrouwen kunnen het zich anno 2009 simpelweg niet meer veroorloven een baan te beschouwen als een leuke hobby voor erbij. Persoonlijke groei is leuk, maar uiteindelijk ondergeschikt aan het belang je eigen broek op te kunnen houden.
