Het kabinet heeft ruzie. Flinke ruzie. Wouter Bos en Camiel Eurlings rollen over elkaar heen over de op handen zijnde kilometerheffing. Het is de bedoeling dat we vanaf 2012 gefaseerd een kastje achter de voorruit gaan krijgen zodat we de kilometers die we rijden netjes bij de minister kunnen afrekenen. De maatregel moet leiden tot minder autokilometers en juist dat wil Wouter Bos niet. Bos wil namelijk dat we meer kilometers gaan rijden of ten minste langer in de file gaan staan.
Vandaag moet Bos en Eurlings het binnen de ministerraad eens proberen te worden over de invoering van het “rekeningrijden”, dat in 2001 door toedoen van de ANWB en liberaal Pieter Hofstra sneuvelde in de tweede kamer. De toenmalige minister van verkeer kreeg destijds de bijnaam “Tineke Tolpoort” en was verantwoordelijk voor een verlies van 200 miljoen aan voorbereidingen. In 2005 werd het idee weer uit de parkeergarage gehaald door de commissie “Anders betalen voor mobiliteit”, onder aanvoering van voormalig ANWB-topman Paul Nouwen. Eind 2007 maakte Eurlings bekend dat hij zou doorgaan met de resultaten van het werk van de commissie Nouwen.
Rekeningrijden
De opbrengsten van het rekeningrijden moeten gebruikt worden voor voorzieningen voor automobilisten, inclusief het oplossen van allerlei milieu- en ruimtelijke problemen die ontstaan door de aanleg van autowegen. De vaste belasting op de auto, de BPM, wordt geleidelijk aan afgeschaft zodat mensen vooral duur uit zijn als ze veel kilometers maken en minder duur als ze de auto zoveel mogelijk laten staan. Met andere woorden: “de vervuiler betaalt”. Een rechtvaardig systeem, waar links en rechts Nederland het mee eens is, mits alles evenwichtig wordt ingevoerd.
Maar wat krijgen we nu? Wouter Bos wil dit helemaal niet. Wouter wil helemaal niet dat de files afnemen met 35 tot 55 procent. Wouter Bos wil alleen maar geld binnen harken. Hij heeft namelijk laten becijferen dat nette burgers minder betalen als ze de auto laten staan en hij heeft al die belastinginkomsten nodig voor cadeautjes. Daarvoor moeten al die mensen die ’s ochtends in de file aansluiten om te gaan werken, boeten. Wat heeft Bos dus bedacht? Eurlings moet dan maar gaan bezuinigen op de aanleg van wegen. Daardoor komen er uiteindelijk meer files en kun je de prijzen voor de kilometerheffing weer verder verhogen. “Minder wegen, meer files en hogere kosten, dat is pas rechtvaardig”, zal Bos wel bedacht hebben. Niet dat op die manier het fileprobleem wordt opgelost maar de staatskas blijft verzekerd van inkomsten.
Dat laatste wil Eurlings natuurlijk niet. Dus ook Camiel is boos. Voor de zoveelste keer staan PvdA en CDA binnen de ministerraad lijnrecht tegenover elkaar. Ik ben benieuwd hoe ze vandaag de tent weer uitrollen. Of zal ook dit gevecht weer aan het oog van de betalende burger onttrokken blijven en zal er wijselijk besloten worden om een onderzoekscommissie aan het werk te zetten die omstreeks 2012 met resultaten komt?
De auteur is verkeersplanoloog.