Op de journalistensite Villamedia.nl beklaagt NOS Ombudsman Guikje Roethof zich over de moeilijke situatie van de journalist die lijdt onder de oneerlijke concurrentie van bloggers. Deze blogs worden, aldus Roethof, gemaakt door mensen die zich niet gebonden achten aan de uitgangspunten van de journalistiek. Ze verifiëren volgens haar niet de betrouwbaarheid van het nieuws en passen geen hoor en wederhoor toe.
Ander verwijt: ze publiceren voordat ze weten hoe het echt in elkaar steekt en maken zich vaak niet bekend. Roethof: ‘Waar journalisten met open vizier werken, schenden de meeste bloggers de vertrouwelijkheid van hun naaste omgeving.’ Bij die zin moest ik onwillekeurig denken aan een journaliste van HP/De Tijd die enige tijd stiekem als assistent werkte van een PVV-Kamerlid.
Maria Mosterd
Laat ik één duidelijk voorbeeld gebruiken om het betoog van mevrouw Roethof onderuit te halen. De zaak Maria Mosterd. In februari 2008 verscheen haar bestseller over de vele jaren, waarin ze – vanaf haar twaalfde verjaardag – zou zijn misbruikt door een loverboy; een verhaal waarvan niemand het werkelijkheidsgehalte heeft kunnen controleren. Desondanks kon de schrijfster ongefilterd verschijnen in diverse programma’s. Overal werd haar relaas kritiekloos ontvangen: De Wereld Draait Door, Paul Rosenmöller (’Ik verdiende duizenden euro‘s per dag‘, zei ze daar), Andries Knevel, Jensen. Allemaal slikten ze het loverboyverhaal voor zoete koek.
Het was de blogger en misdaadjournalist H.J. Korterink, die Koen Hakvoort – een vaste bezoeker van zijn site – het woord gaf voor een kritisch tegengeluid. Deze Hakvoort schoot grote gaten in het verhaal van Maria Mosterd. Dat gebeurde op 20 mei 2009.
Pluspost
De twijfels van Korterink en Hakvoort werden op 22 mei 2009 gesignaleerd door Lodewijk Nasser op website Het Vrije Volk. Op 29 juni 2009 plaatste website Pluspost een zeer gedetailleerd en geverifieerd verhaal van Karel van der Weide: Maria Mosterd: The legend continues. Op 10 augustus 2009 meldde ik dit terloops in een webartikel, waarin ik schreef dat bloggers vaak sneller zijn met het niet-correcte nieuws.
De gevestigde media bleven ondertussen zonder spoor van twijfel berichten over Maria. Veel aandacht ging uit naar het proces, dat moeder Lucy Mosterd had aangespannen tegen de school van haar dochter. De Mosterds verloren deze zaak. Uit de overzichten van de school bleek dat Maria nauwelijks had gespijbeld. Ergo: er kon geen sprake zijn van jarenlang gependel vanuit Zwolle naar een bordeel in Rotterdam. Ook deze uitspraak leidde tot kritische blogs, onder meer een uitvoerige uiteenzetting van Peter Breedveld op Frontaal Naakt. Op 16 januari 2010 zette hij moeder en dochter Mosterd zeer gedocumenteerd neer als jokkebrok.
NRC Handelsblad
Op minstens vijf weblogs werden dus in de afgelopen negen maanden twijfels gezaaid over het relaas van Maria Mosterd. Voor zover mij bekend is alleen Lodewijk Nasser een pseudoniem. De auteurs van de andere vier blogs zijn bekend. Onder hen Korterink, die de kwestie als eerste aankaartte.
Wat deed ondertussen de onder werkdruk en oneerlijke concurrentie lijdende journalistiek? Antwoord: niets. Pas op 17 maart 2010, negen maanden na het eerste kritische blog van Korterink, meldde NRC Handelsblad, dat er twijfels bestaan over het verhaal van Maria Mosterd.
Was dit te danken aan eigen speurwerk van de discipelen van Birgit Donker, die in Buitenhof hoog opgeeft over de kwaliteit van haar ijverige onderzoeksjournalisten? Antwoord: nee. Het enige speurwerk werd gedaan door een oplettende boekenredacteur, die in een prospectus van uitgeverij Nieuw-Amsterdam ontdekte dat er een boek op komst is over deze affaire. Dat boek wordt geschreven door H.J. Korterink.
Dankzij de oneerlijke concurrent wisten de zwaar beproefde journalisten dus toch nog aan nieuws te komen.
Dit artikel werd eerder gepubliceerd op Hetverraadvanlinks.nl.