In een vlaag van complete verstandsverbijstering keek ik onlangs naar Jensen! (ja, inclusief uitroepteken). Onze oude bekende mediavriend Terror Jaap mocht de première van de nu al zeer zielige film (want met Waldemar Torenstra) De Gelukkige Huisvrouw verstoren, en Jaap deed dat, zoals we de zachtaardige allemansvriend kennen, met verve. Op een bepaald moment schreeuwde Jaap dat Carice van Houten in Hollywood nog totaal niet was doorgebroken. Het volgende moment zat Jaap achter een zesdubbele cheeseburger met zijn ogen te rollen, maar ik luisterde al niet meer. Ik dacht na over zijn stelling. Carice nog niet doorgebroken in Hollywood? Dat klopt eigenlijk wel, al hangt het ervan af welk gewicht je aan het woord doorbreken toekent.
Van Houten speelde een rol in Valkyrie, een film met bankspringer Tom Cruise. De rol van Carice bleek toch niet zo groot te zijn als we allemaal gedacht en gehoopt hadden. Gehoopt ja, want we zijn een chauvinistisch volkje dat maar al te graag wil dat een fatsoenlijke Nederlandse acteur of actrice naam maakt in Hollywood.
Robocop
Maar ja: naam maken, wat is dat? De bekendste Nederlanders die naam hebben gemaakt in Hollywood schitterden niet op het witte doek: de heren Jan de Bont en Paul Verhoeven maakten enkele goede, succesvolle films die inmiddels tot de canon van Hollywood behoren en hun plekje in de hedendaagse cultuur hebben verdiend. De gemiddelde Amerikaan hoeft niet lang na te denken om u een samenvattinkje te geven van Robocop, Speed of Hollow Man: Verhoeven en De Bont hebben hun sporen er wel verdiend. Andere Nederlandse regisseurs braken nooit door in Hollywood, hoewel er enkele zijn met een Oscar voor de beste Buitenlandse Film op zak, zoals bijvoorbeeld Mike van Diem.
Dan hebben we nog de Nederlandse acteurs, en tja, de heersende opvatting in Nederland is toch wel dat Nederlanders niet kunnen acteren. Een scheefgegroeid gen, een algeheel gebrek aan oefening op peuterspeelzalen of een geldgebrek: hoe het ook komt, een Nederlander op het witte doek werkt automatisch op de lachspieren, zo denken we erover. In veel Nederlandse films is het acteerwerk inderdaad vaak niet om over naar huis te schrijven, maar ligt dat voor het overgrote deel niet aan de lauwe, slappe en aanstellerige scripts? De dialogen die de acteurs op moeten lezen: iemand die daar nog een geloofwaardige performance uit weet te peuren, is tamelijk geniaal. Nee, Nederlanders kunnen best aardig acteren, dat kunt u ook zien aan de Hollylanders, de Nederlandse acteurs in Hollywood.
Dolph Lundgren
De meeste Hollywoodacteurs zijn, behalve Amerikaans natuurlijk, vaak Canadees, Brits of Australisch. De logica hierachter hoef ik niet uit te leggen. De acteerprestaties van de Hollanders halen het natuurlijk niet bij die genoemde landen: naar een Mel Gibson is het in ons land vergeefs zoeken. Vergelijk Nederland nu echter eens met landen zonder Engelstalige cultuur. Denemarken kan pronken met Mads Mikkelsen (Casino Royale). Zweden heeft Dolph Lundgren (A View To A Kill) en Peter Stormare (Fargo), terwijl België Wham Bam Van Damme (Bloodsport) met trots op haar lijstje mag zetten. De Fransen? Jean Reno (Léon) natuurlijk, waar Oostenrijk Arnold Schwarzenegger (The Terminator) en Christoph Waltz (Inglourious Basterds) op haar cv heeft staan. Elk land heeft dus wel een à twee toppers, maar daarmee zijn de reservoirs van de landen ook wel uitgeput.
Nederland doet het vergeleken bij haar Europese broeders helemaal niet slecht. De opperhollander in Hollywood is natuurlijk Rutger Hauer, en wel wegens zijn geweldige prestatie in Blade Runner, naast Harrison “Indiana” Ford. Er kan over geredetwist worden, maar velen vinden de grote rol van Hauer als Roy Batty de beste Hollandse acteerprestatie op Amerikaans grondgebied. Natuurlijk hebben we ook nog Jeroen Krabbé. De beste man speelde een aanzienlijke en belangrijke rol in de film The Fugitive. Weliswaar steelt Harrison Ford (daar is hij weer) show als de onterecht veroordeelde dokter Richard Kimble, maar Krabbé blijkt als opperslechterik de film ook heel wat glans te geven, met name aan het spannende eind. Ook speelde Krabbé een behoorlijke rol in The Living Daylights, een James Bondfilm met Timothy Dalton. En ach, als we het toch over Mister Shaken Not Stirred hebben: Daphne Deckers speelde een piepklein rolletje in Tomorrow Never Dies. Ze heeft zelfs enkele regels tekst, wat een gewaagde beslissing van de regisseur mag worden genoemd.
Lurch
De eerder genoemde Carice van Houten, we moeten vriend Terror hierin gelijk geven, is nog geen écht doorgebroken actrice in Hollywood, maar de film Valkyrie opent wellicht nog deuren. Niet iedereen krijgt in slangenkuil Hollywood elk jaar een kans, dus wie weet. Voorlopig mag Carice een voorbeeld nemen aan Famke Janssen, die alweer heel wat films op haar naam heeft staan. Met Michael Douglas speelt ze een grote rol in Don’t Say A Word, een thriller die draait om een zwijgend meisje vol essentiële informatie. Love & Sex, een romcom met Jon Favreau is alleraardigst, en zo zijn er nog een paar films waarin Janssen het aardig doet, zoals de u bekende X-Men rolprenten. En dan hebben we ook nog de 2 meter 13 lange Carel Struycken. De man speelde bijvoorbeeld de rol van butler Lurch in The Addams Family en heeft een kleine rol in de blockbuster Men In Black, waarbij zijn keel op uiterst gemene wijze doorgeprikt wordt.
Het valt al met al nog reuze mee dus. Hollands glorie in Hollywood: met Hauer, Krabbé, Janssen en nog enkele kleine Nederlandse rollen hoeft Nederland niet onder te doen voor haar buurlandjes. Het is nu nog wachten op het moment dat Carice van Houten een superrol krijgt. Of wellicht ligt er voor Terror Jaap nog een prachtkans in het verschiet.