BNN zal er wel mee in zijn maag zitten: Lijst Nul. Eerst mocht de omroep van het Commissariaat voor de Media geen eigen politieke partij oprichten, maar daarna begon de ellende pas echt. Er gebeurde precies wat sommigen al hadden voorspeld: de ‘onafhankelijke jongerenpartij’ werd een ramp. Er kwam een lijsttrekker die niet alle jongeren kan representeren vanwege haar sterke politieke voorkeuren en vanwege haar gebrek aan inhoud. Een jongerenpartij opzetten blijkt niet eenvoudig. Tot overmaat van ramp geldt dat ook voor het maken van interessante politieke uitzendingen voor jongeren. De uitzending van vrijdag laat maar één ding zien: BNN kent haar eigen doelgroep niet.
Jongeren en politiek
Alexander Pechtold mocht vrijdag laten zien wat hij van jongeren wist. Zo moest hij vertellen wat een halfje wit kost. 95 procent van de Nederlandse jongeren denkt dan aan een brood en vraagt zich af wat die vraag met jongeren te maken heeft. Slechts een enkeling zal begrepen hebben dat Sophie Hillbrand en Filemon Wesselink praten over coke. Een paar vragen later moest Pechtold toegeven de naam van de nieuwste party-drug niet te kennen. Conclusie van BNN: politici weten niets van de jeugd. Hoeveel jongeren gebruiken die drugs eigenlijk? Een extreme minderheid. Dat weten Sophie en Filemon natuurlijk ook wel, maar ze hadden gewoon geen vragen die echt iets met jongeren van doen hadden.
Filemon ging voor een ander item naar een sportschool waar jongeren aan het boksen waren. Steeds stelde hij individuele boksers dezelfde vraag: ‘heb je het idee dat de politiek iets voor jou doet?’ Alle boksers zeiden nee. Conclusie van BNN: de jongeren voelen zich niet vertegenwoordigd door Den Haag. Maar Filemon’s vraag is natuurlijk stompzinnig. ‘De politiek’ is helemaal geen actor, dus die doet inderdaad niks. Als een jongen zegt dat ‘de politiek’ ervoor moet zorgen dat mensen hun rekeningen kunnen betalen, laat dat alleen zien dat hij de partijprogramma’s van SP, PvdA en GroenLinks niet kent. BNN legt die programma’s niet uit, want dan zouden al die boksende jongeren plotseling vinden dat sommige partijen heel veel voor ze doen. Dan wordt Lijst Nul overbodig.
Politieke marketing
Lot van Lijst 17, de jongerenpartij van BNN, ging naar een reclamebureau om met hippe jongens te praten over hoe de campagneposter en -slogan eruit moeten gaan zien. Volgens een van de reclamejongens draait het allemaal om het gevoel. BNN had vervolgens een hele dure fotograaf ingehuurd om Lot op de foto te zetten. Conclusie van BNN: de jongeren kiezen op gevoel en dus moet Lot met een kort strak shirtje de juiste snaar weten te raken. Daar is geen inhoud voor nodig, want het is allemaal gevoel, marketing, uitstraling en communicatie. Wetenschappelijk onderzoek laat ongeveer het omgekeerde zien, en BNN had dat kunnen weten, maar ook de makers zijn meer bezig met marketing dan met inhoud.
En zo is Lijst Nul nu een programma dat laat zien dat politici niets van jongeren weten, dat jongeren niets van politiek moeten hebben en dat de vorm van de politiek belangrijker is dan inhoud. Dat de meeste jongeren in Nederland politieke informatie willen hebben over algemene politieke thema’s maakt voor BNN niet uit, want het draait allemaal alleen om de show. Hoe zou het toch komen dat de kijkcijfers van Lijst Nul zo laag zijn? Omdat jongeren behoefte hebben aan laagdrempelige politieke informatie en niet aan onzin.
Chris Aalberts is docent en onderzoeker politieke communicatie. In zijn promotieonderzoek besteedde hij uitgebreid aandacht aan Lijst Nul (www.chrisaalberts.nl)
