Heb ik mijn excuses al aangeboden? Dat vroeg iemand mij per mail. Anderhalf miljoen mensen hebben op ‘een racist’ gestemd. En daarom moeten wij – autochtonen – diep buigen. Op Facebook hebben al bijna 100.000 mensen dat gedaan. Anderen doen een hoofddoekje om. Een plastic armbandje. Of schrijven stukken in de krant. De teneur: wie zich niet uitspreekt tegen ‘de fascist’ is er zelf één.
Ik heb niks met Wilders. Geert is flapdrol. Zeker nu hij bereid is alles in te leveren om maar in die regerende kaasstolp te belanden, wordt de kaasgeur wanstaltig. Een non-valeur is het. Een populist. Een hoer van het volk.
Anne Frank-stichting
En toch. Moet ik mijn excuses aanbieden? Waarvoor? En aan wie? De mensen die achter Wilders aanhollen, hebben terechte en onterechte angsten en eisen. De PvdA is daar mede schuldig aan. Die heeft mensen nooit gehoord. Nooit geluisterd. De problemen weggewuifd. Het multiculturalisme was het ideaal. Wie niet meezong met dat lied was een racist. Job van Amerongen (liefdevol PvdA-lid) vertelde dat er vroeger foldertjes van de Anne Frankstichting meegenomen werden naar mensen die kanttekeningen hadden bij de verkleuring van hun wijk.
Wilders is belangrijk (geweest). Zeker. Niet alleen vanwege de discussies rond de islam. Hij is een logische correctie op de halleluja-verhalen van ‘de elite’. Mondialisering. Migratie. Onzekerheid. De ‘elite’ gaf geen antwoord. Je moest vóór Europa zijn. Vóór migratie. Als je niet meedanste, was je zuur. Wilders was één van de weinigen – misschien met de SP – die begreep dat niet iedereen de winnaar is van die mondialisering.
Besnijdenis
Praten. Dat is van evident belang. Discussie. Debat. Over Europa. Over migratie. Over kansen. Over bedreigingen. Door discussie word je sterker. Ook als dat debat hard is, heeft dat positieve gevolgen. Praten en denken. Dat is essentieel. Mensen gaan nadenken, ook als er op een nare manier over hoofddoekjes wordt gesproken. Of over uithuwelijking. Over besnijdenis. Of over discriminatie.
‘De elite’ heeft de neiging om vooral naar de ‘wereldburger’ te kijken. De ‘wereldburger’ is de winnaar van de globalisering en heeft geen last van de negatieve gevolgen ervan. De verliezer is de gewone man. De schilder die zijn kozijnen door een goedkopere Pool geschilderd ziet worden. Die zijn wijk zag verkleuren. Die een steeds grotere rol van religie in die oude wijk zag komen.
De Wereldburger
René Cuperus – door oud-links binnen de PvdA continu dwars gezeten – schreef daar een prachtig boek over: De Wereldburger bestaat niet. Naar die verliezer luistert de gevestigde orde niet. En dus legt die burger zijn oor eens bij iemand als Wilders neer. Diens geluid is ineens herkenbaar. Het appelleert aan iets dat leeft. Iets dat door de ‘grote’ partijen vaak wordt vergeten.
Maar Geert ging te ver. Hij bleef de grenzen opzoeken. Hij bleef (onnodig) beledigen. Als Geert op tijd was bijgedraaid, zou hij nu de grootste zijn. Provocaties alleen houden namelijk geen stand. Hij had moeten sturen. Hij had moeten benoemen dat het om vrijheid voor iedereen gaat. Geen boekverboden. Geen kopvoddentax, maar aangeven dat je een discussie start. Over emancipatie. Over Europa. Over besturen.
Markuszower
Dat lukte hem niet. Hij werd alleen maar extremer en vervreemdde bovendien de intelligentsia van zich. Dan word je een hol vat. Een lege roeptoeter. Als hij mensen als Pastors, Eerdmans, Spruyt, Kinnegin en Livestro aan zich zou binden en idioten als Brinkman, Graus en Markuszower de partij had uitgedonderd, stond hij nu niet zo te leuren met zijn eigen ziel. Dan was hij de winnaar die bepaalt wat er gebeurt.
Wat nu rest, is de leegte. Hij is de winnaar die straks aan de zijkant staat. Niet acht brave volgers onder zich. Maar 23! Hero Brinkman loopt al een tijdje te morrelen aan de deur. Zijn onvrede zal niet wegebben. Die zal alleen maar erger worden. Er zullen er meer komen die de leegte van de oppositie vervelend vinden. Die gaan muiten. Natuurlijk. En dan zal het snel over zijn.
Tenzij Paars-plus niet doet wat het moet doen, over de eigen schaduw springen, en keihard verantwoordelijkheid nemen, is de PVV gedoemd te verdwijnen. Maar dan komt er wel een ander op. Hero Brinkman misschien.
Marcel Duyvestijn is liefdevol PvdA-lid.
