En toen was er nog meer protest tegen het nieuwe kabinet. Nadat Doekle Terpstra en Dries van Agt hun zegje hadden gedaan, kwam het Haagse geruchtencircuit op gang. Binnen de CDA-fractie zou een Kamerlid niet instemmen met de nieuwe regering, waardoor deze helemaal geen meerderheid zou hebben. Het CDA reageerde direct ontkennend, maar dat leidde meteen tot nieuwe berichten. Twee tot zes CDA Kamerleden zouden twijfels hebben over de nieuwe coalitie.
De onenigheid binnen het CDA gaat over een non-discussie. Het belangrijkste CDA-bezwaar tegen de PVV, de aantasting van de godsdienstvrijheid voor moslims, is immers onzin: Maxime Verhagen begrijpt wel dat hij daar bij zijn achterban niet mee aan kan komen. Er zal van de anti-islamvoorstellen van Wilders na de formatie niets over zijn. Dat weten alle CDA-Kamerleden heel goed. De vraag is dan: waarom protesteren er toch CDA-Kamerleden tegen het nieuwe kabinet?
Probleemgevallen?
De protesterende Kamerleden zijn zaterdag door de Volkskrant in kaart gebracht. Sabine Uitslag, het Twentse Kamerlid dat met voorkeursstemmen werd gekozen, zou zich kritisch over de PVV hebben uitgelaten. Ad Koppejan is al vaker onvoorspelbaar geweest, en hield zich in het verleden ook niet altijd aan de fractiediscipline. Kathleen Ferrier komt uit een oecumenisch netwerk en heeft daarom een ‘diepe afkeer’ van Wilders. Maar ook Sander de Rouwe, Madeleine van Toorenburg en Coşkun Çörüz zouden bezwaren hebben.
Madeleine van Toorenburg? De zes potentiële probleemgevallen binnen het CDA hebben één ding met elkaar gemeen: hun enorme onbekendheid. Niemand kent ze, weet welke portefeuilles ze hebben en welke wetsvoorstellen van hen afkomstig zijn. Voorkeursstemmen? Uitslag kreeg er 15933, Koppejan 3604, Ferrier 1269, De Rouwe 3270, Van Toorenburg 1126 en Coruz 2110. Los van Sabine Uitslag hebben ze allen een marginale achterban.
Zinloos verzet
Natuurlijk hebben alle partijen Kamerleden die onbekend zijn. Het CDA grossiert in dergelijke Kamerleden, omdat men nooit kiest voor een onderscheidend profiel. CDA’ers zijn vooral allerhande bestuurders, ambtenaren en juristen. Ze komen uit de wereld van overheid, maatschappelijk middenveld of publieke sector. Ze zijn gefocust op hun partij en op hun inhoudelijke doelen, niet op persoonlijke profilering en exposure. Waarom zouden juist de Kamerleden die de minste bekendheid hebben zich tegen de nieuwe coalitie verzetten?
Het antwoord is: ze hebben geen enkele reden om dat te doen. Als deze Kamerleden uit zijn op media-aandacht en een sterker mediaprofiel, hadden ze nooit voor het CDA gekozen of hadden we veel eerder van ze gehoord. Rutte 1 afschieten betekent voor hen hun plaats op de kandidatenlijst bij de volgende verkiezingen verliezen. Bovendien is één extra stem tegen de coalitie zinloos, omdat de SGP Rutte 1 graag wil gedogen om een links kabinet te voorkomen. Natuurlijk zullen er CDA’ers zijn met principiële bezwaren tegen de PVV. Maar ook Wilders zal met die bezwaren rekening houden om een rechts kabinet mogelijk te maken.
Onrust zoeken
De enige verklaring voor de onrust binnen de CDA-fractie is, alles bij elkaar genomen, dat journalisten onrust zoeken en daarom graag schrijven over Kamerleden die weleens ‘iets kritisch’ over de PVV hebben gezegd. Gaan zij Rutte 1 verhinderen? De wens is de vader van de gedachte. Een mooie journalistieke truc, want het gaat om zulke onbekende Kamerleden dat niemand deze roddels op waarde kan schatten.
Chris Aalberts is docent en onderzoeker politieke communicatie (www.chrisaalberts.nl)
