Zondag waren de verkiezingen in Zweden. In de Nederlandse media worden deze verkiezingen aangegrepen om weer eens flink te benadrukken dat er een enorme verrechtsing van Europa gaande is. Het is jammer voor de Nederlandse journalisten, maar in Zweden is absoluut geen spraken van een ‘ruk naar rechts’. Natuurlijk de huidige ‘rechtse’ regering haalde meer stemmen dan in 2006, maar verloren, door de kiesdrempel, hun meerderheid in het parlement.
Geen Zweedse PVV
In Zweden heb je twee grote partijen; de Socialdemokrater (S) en de Moderater (M). De Socialdemokrater zijn al sinds jaar en dag de grootste partij in Zweden, ook nu weer. Als je naar deze partijen kijkt heeft de linker (S) inderdaad 4,4 procent verloren en de rechtse van de twee 3,9 procent gewonnen. Maar als je nou kijkt naar het totale zetelaantal van het ‘rechtse’ blok, hebben ze zes zetels verloren. Het ‘linker’ blok verliest er 14. De Socialdemokrater verliezen de meeste van hun zetels aan hun groene coalitiegenoot en de Moderater winnen ten kosten van hun eigen coalitiepartners; zo’n aardverschuiving is dat dus niet.
Dan is er nog het verhaal van de Sverigedemokraterna (SD), in de Nederlandse media ook wel aangeduid met de Zweedse versie van de PVV. De Sverigedemokraterna stegen van 2,9 procent in de vorige verkiezingen naar 5,7 procent nu. Dit is uiteraard een flinke zege voor hen, maar met 20 van de 349 zetels is het totaal niet te vergelijken met de Nederlandse situatie. Bovendien is deze partij niet nieuw, ze timmeren al jaren aan de weg, maar haalde steeds de kiesdrempel niet. De reden dat ze nu gegroeid zijn, komt toch voornamelijk omdat ze nu een wat meer charismatische lijsttrekker hebben, waar het eerder Janmaat-achtige types waren.
Linkse hobby’s
Een ander groot verschil met Nederland is het feit dat Premier Reinfeldt, anders dan Rutte, al voor de verkiezingen, en ook nu weer, aangegeven heeft niet samen te willen werken met de SD. Bovendien is Reinfeldt, anders dan Rutte, leider van een middenpartij. Vroeger werd deze gezien als een, voor Zweedse begrippen, vrij rechtse partij, maar onder Reinfeldt is de partij steeds meer tot een neoliberale partij geworden. Zweden is überhaupt een enorm links land vergeleken met Nederland. Zo zie je bijvoorbeeld dat zowel de ‘linker’ als de ‘rechter’ coalitie de studiebeurs, die al erg hoog is in Zweden, willen verhogen. Iets wat in Nederland totaal ondenkbaar zou zijn. Met zulke linkse hobby’s denk ik niet dat de Nederlandse SD er ook maar aan zou moeten denken met deze mensen samen te moeten werken.
Het is leuk dat de Nederlandse media aandacht besteden aan de Zweedse politiek, maar het is jammer dat onze media blijkbaar zo navelstaarderig zijn, dat alles op onze situatie betrokken moet worden. Een klein stapje naar rechts is met de beste wil van de wereld niet uit te leggen als een ruk naar rechts en zou dan ook niet op die manier uitgelegd dienen te worden door zichzelf respecterende journalisten.
Truuske Smits woonde 2,5 jaar in Zweden, studeert Scandinavische Talen en Culturen en is actief in de groene politiek.
