Stel, je bent vermeend terrorist en wilt je leven beteren? Hoe doe je zoiets? Hoe zorg je ervoor dat je geloofwaardig overkomt én weer kan terugkeren in de samenleving? Jason W. schreef, hoewel pas onlangs gepubliceerd, begin dit jaar een brief waarin hij afstand neemt van zijn radicale opvattingen. Deradicalisering heet dat in vaktermen. Hoe moet de samenleving deze brief interpreteren? Is het een dappere poging van iemand die probeert te ontsnappen uit de klauwen van een doctrine van geweld & fanatisme, of hebben we hier te maken met een meedogenloze terrorist die alle middelen aangrijpt om eerder vrij te komen?
Werk
Stel dat hij het meent. Hoe zal het leven van hem eruit gaan zien? Natuurlijk, in het begin een aantal talkshows, wellicht ook nog een boek, maar dan houdt het toch een beetje op. Het lijkt niet aannemelijk dat bedrijven staan te springen om hem binnen te halen. Wat te denken van collega’s? Zou u samen willen werken met iemand die zich tot voor kort met alle plezier zou willen opblazen voor ‘de goede zaak’?
Hoezeer iedereen het ook wil, het is onmogelijk om nu vast te stellen in hoeverre Jason W. het meent. Woorden wegen minder zwaar dan daden. Je kunt met enig gemak, vanuit een veilige isoleercel, wel roepen dat je het afzweert, maar dat zegt niets over hoe je zult reageren als je weer op straat loopt in alle vrijheid. De enige manier om aan te tonen dat hij het meent, is door ‘goed’ gedrag, dat wil zeggen door op vrije voeten aan de samenleving laten zien dat hij zich verbeterd heeft.
Ware gezicht
Hierin schuilt dan ook meteen het dilemma: Laat je een (vermeend) terrorist vroegtijdig lopen, met het risico dat hij toch een aanslag beraamt en/of pleegt, of laat je zo iemand wegrotten in een (isoleer)cel zodat hij na een jaartje of vijftien, nog gekker en nog radicaler naar buiten komt?
Wat de afweging extra moeilijk maakt, is dat moslims gebruik kunnen maken van Taqiyya. Dit komt er kortweg op neer dat moslims hun ‘ware gezicht’ mogen verbergen tegenover niet-moslims. In de officiële versie zitten aan het gebruik een aantal haken en ogen, maar niettemin kan Taqiyya ook op een tactisch/strategische manier worden uitgelegd, zeker door extremisten.
Het beste zou zijn als Jason W. nog een paar jaartjes opgesloten blijft. Laat hem van hieruit bewijzen dat hij inderdaad zijn leven gebeterd heeft, dan zien we wel verder. Een brief is alvast een goede stap, maar bewijst niets naar de toekomst toe. Het risico is nog steeds te groot om Jason de wijde wereld in te sturen.
Jasper Mooren gelooft in tweede kansen, maar vindt dat uiterste voorzichtigheid, zeker in het geval van terrorisme, geboden is.
