En toen had het CDA pas echt dissidenten binnen haar gelederen. De CDA-jongerenafdeling – het CDJA – bracht deze week een rapport uit over het functioneren van de partij. Het CDA heeft immers de laatste verkiezingen verloren en zit toch in het kabinet, dus lijkt alles business as usual. Het CDJA meldt op haar website dat ze zich daar niet zomaar bij neerlegt. De kop luidt: “CDJA gooit knuppel in hoenderhok: scherpe kritiek op functioneren partij”. Dit levert natuurlijk maar één vraag op: gaan de jongeren het CDA echt veranderen? Het lijkt er niet op.
Nederlaag
Het CDJA heeft opvallend veel kritiek op de eigen partij. De verkiezingscampagne was kleurloos, vaag en onduidelijk, en ging over de verkeerde, materiële onderwerpen. Het CDA had geen aandacht voor haar “mensvisie” en morele waarden. De jongeren vinden dat er een “verstikkende consensuscultuur” is, te weinig discussie en als er discussie is gaat die over de verkeerde thema’s. Het zou ook nauwelijks mogelijk zijn invloed uit te oefenen, met name op de selectie van bewindspersonen en de politiek leider.
Maar toch valt die kritiek wel mee. Uit niets blijkt dat de jongeren echt voor een vernieuwd CDA staan. Het CDJA doet de hele dag mee aan het door hen verafschuwde spel. Ook zij liepen op markten met de verkeerde flyers, presenteerden een “rapport” in een zaaltje in Nieuwspoort in de hoop dat hun politieke leiders het lezen en bij het partijcongres stonden ze gewoon achter de microfoons om zoals velen één minuut hun zegje te doen over Rutte 1. Hoezo verandering binnen het CDA? Als de jongeren verandering willen, moeten ze het goede voorbeeld geven.
Woorden en daden
Veranderen is niet iets om over te praten, je moet het vooral doen. Een rapport belandt onderin een la, terwijl iedereen je prijst dat je “de knuppel in het hoenderhok hebt gegooid”. Maar er verandert natuurlijk niets. Ook verandert er niets als je op een partijcongres als een van de velen een minuut spreektijd krijgt. Iedereen wist vooraf al dat het CDA als bestuurderspartij sowieso in het kabinet zou gaan zitten. Interrupties op een partijcongres doen er dan niet toe. Dus hoe verander je de partij dan wel?
Dat is heel eenvoudig. Het partijcongres is de plaats waar partijleden zich kunnen roeren en de partij een nieuwe richting kunnen geven. Het enige wat je nodig hebt is een meerderheid. Het laatste CDA-congres was het best bezochte congres ooit met 5000 leden. Normaal worden die aantallen lang niet gehaald. Het enige wat je dus hoeft te doen is ervoor te zorgen dat alle CDJA-leden op het partijcongres aanwezig zijn: ze vormen dan al snel een meerderheid. Je dient een voorstel in, het congres stemt erover, en je hebt de verandering die je zo graag wenste.
Sabotage
Een dergelijke actie is geen sabotage, het zou een begin zijn van vernieuwing. In plaats van een partijcongres van vooral oudere heren, is er dan een congres van voornamelijk jonge, vernieuwingsgezinde leden. Een dergelijk congres is even (on)democratisch als de huidige congressen, en de besluiten die er genomen worden zijn even (weinig) representatief voor de leden of het CDA-electoraat. Maar dat maakt niet uit: door eenmalig deze truc uit te halen, weten alle CDA-bestuurders dat ze moeten vernieuwen, omdat de jongeren hen anders wegsturen.
Dat gevoel zullen de heren bestuurders zeker niet hebben als er weer eens een rapportje wordt geschreven.
Chris Aalberts is docent en onderzoeker politieke communicatie (www.chrisaalberts.nl)
