Jonge Socialisten-collega Thomas Hendrikx pleitte in de Volkskrant van 24 december voor het afschaffen van het bijzonder onderwijs. Er zijn veel reacties gekomen op het artikel. De laatste reactie is afkomstig van hoogleraar en kandidaat Eerste Kamerlid voor Groenlinks Ruard Ganzevoort en DWARS-voorzitter Eline van Nistelrooij. Ze betoogden in de Volkskrant dat het bijzonder onderwijs niet perfect is, maar wel het behouden waard. Het probleem zit in het sympathiek klinkende feit dat ouders kunnen kiezen vanuit welke levensbeschouwing hun kinderen minstens twaalf jaar onderwezen worden. Want hoe vrij ben je nog om je eigen levensbeschouwing te kiezen als je ouders reformatorisch zijn, je minstens twaalf jaar reformatorisch wordt onderwezen en ook nog eens het grootste deel van de dag omgaat met reformatorische kinderen?
Segregatie
Ik heb zelf op een katholieke middelbare school gezeten. Met mijn middelbare school is hetzelfde gebeurd als met veel andere christelijke scholen: de school is in de praktijk getransformeerd tot een openbare school. Het verschil met mijn openbare basisschool was dan ook niet te merken. Voor die scholen gaan onze bezwaren uiteraard niet op en zou een stelselwijziging in praktijk ook weinig veranderen. Helaas geldt dit niet voor alle bijzondere scholen. Zowel bij islamitische scholen in een stad als Amsterdam, als bij christelijke scholen in een stad als Assen, viert de segregatie hoogtij.
Met dit alles wil ik uiteraard niet zeggen dat ouders hun kinderen niet mogen opvoeden. Sterker nog: ik hoop van harte dat elke ouder die verantwoordelijkheid op zich neemt. Dat is, zoals Ganzevoort en van Nistelrooij terecht stellen, een voorwaarde voor het uitgroeien tot een autonoom individu. Ze lijken alleen te suggereren dat bijzonder onderwijs hiervoor noodzakelijk is. En daar scheiden onze wegen. Ik weet immers uit eigen ervaring dat een zo goed als ‘neutrale’ schooltijd, aangevuld met een richtinggevende opvoeding een uitstekende combinatie is om mee op te groeien. En er lopen in dit land miljoenen mensen rond die hier het levende bewijs van zijn.
Botoxinjecties
Dan het argument voor bijzonder onderwijs: “Dat is dat het een sterke balans kent tussen de ruimte voor ouders enerzijds en voor de sturing van de overheid anderzijds als het gaat om kwaliteit en inhoudelijke algemeen-democratische normen”.
Bij mij komt dan wederom de vraag op waarom ouders hiervoor zouden moeten kunnen kiezen. Ze maken immers geen keuze voor zichzelf, maar voor hun kind. Natuurlijk moeten ouders kunnen opvoeden, maar dat gebeurt thuis al. Waarom moeten kinderen dan ook op school onderwezen worden vanuit de levensbeschouwing van hun ouders? Waarom moet de keuzevrijheid voor een passende levensbeschouwing worden beknot door ouders, die hun kinderen de kans ontnemen om te leren over en om te gaan met mensen met andere achtergronden? En waarom moet de overheid daarvoor betalen? Deze vragen laten Ganzevoort en van Nistelrooij op wat terechte nuanceringen en een pleidooi voor een paar botoxinjecties in het bijzonder onderwijs na, onbeantwoord.
Jelle Menges is voorzitter van de Jonge Socialisten in de PvdA.