Tot verbazing van velen werd gisteren bekend dat de gemeenteraad van Maastricht een lening uit 2003 aan voetbalclub MVV kwijtscheldt. MVV krijgt op deze manier 1,7 miljoen euro cadeau en is daarmee –naar eigen zeggen- schuldenvrij. Gemeentes die voetbalclubs financieel blijven ondersteunen, het moet maar eens afgelopen zijn. De afgelopen jaren is de situatie in het betaald voetbal totaal doorgedraaid. Vele clubs zitten tot over hun nek in de schulden. De bedrijfstal betaald voetbal is dood- en doodziek.
Ajax, toch de meest succesvolle Nederlandse club ooit, verloor het afgelopen jaar alleen al ruim tien miljoen euro. Feyenoord maakt het nog veel bonter. Het verloor vorig seizoen nog zo’n vier miljoen, terwijl de schuld die de club had al richting de 45 miljoen kroop. Onvoorstelbaar. Maar het zijn niet alleen de twee grootste clubs van ons land die er financieel niets van kunnen. De lijst van clubs die op het nippertje zijn gered van een faillissement is langer dan u wellicht zult vermoeden. Van FC Utrecht tot FC Twente, en van Vitesse tot ADO Den Haag. De problematiek in de Eredivisie is vrij bekend, maar daaronder, in het stiefkindje dat de Jupiler League heet, is de situatie ook schrijnend. Vorig seizoen ging HFC Haarlem al ter ziele. BV Veendam was al failliet verklaard, maar ging daar tegen in beroep nadat er alsnog een geldschieter gevonden was. De lijst van clubs die onder curatele staan van de KNVB is eindeloos. Enfin, u merkt het: het betaald voetbal schrijft al tijden diepdonkerrode cijfers.
Cirkel der kapitaalvernietiging
Waar komt deze problematiek toch vandaan? Hoe kan het gebeuren dat een club stelselmatig veel meer uitgeeft dan dat er binnenkomt? Dat alles heeft te maken met het karakter van het betaald voetbal. In het betaald voetbal is er eigenlijk maar één termijn die er toe doet: de korte termijn. Er moet gepresteerd worden, en zo niet, dan maar met een andere trainer. En dan is er maar een optie: je moet de zojuist aangestelde trainer ontslaan, wat geld meegeven en op zoek gaan naar een nieuwe trainer. Die nieuwe trainer wil overigens wél nieuwe spelers kopen, want de spelers die onder het bewind van de vorige trainer aangetrokken zijn, daar kan je natuurlijk geen vijf wedstrijden mee winnen. Gevolg: de club koopt weer wat nieuwe spelers voor een te hoog bedrag en de cirkel der kapitaalvernietiging is weer rond.
Er zijn gelukkig enkele clubs die niet aan deze faalhazerij ten onder gaan. FC Twente is heden ten dage het mooiste voorbeeld. Ging door wanbeleid ook bijna ten onder, werd gered en zette vervolgens onder bewind van Joop Munsterman een stabiele club neer. Met het juiste (financiële) beleid werd er gebouwd en zowaar werd FC Twente vorig jaar kampioen van Nederland (nadat het de jaren daarvoor al dichtbij kwam). Een schitterend voorbeeld van hoever je met gedegen beleid en een goede langetermijnvisie komen kan.
Stop met belonen wanbeleid
Gemeentes zullen moeten stoppen met het belonen van dit soort wanbeleid. Zodra het water bij de clubs aan de lippen staat weten de heren bestuurders het nummer van de verantwoordelijke wethouder snel genoeg in te toetsen. Te vaak wijken gemeentes toch van hun principes af. Zij het met directe steun, dan wel met een verkapte aankoop van het stadion of huur van te dure skyboxen. De waarde van betaald voetbal voor hele volksstammen in Nederland is evident. Het geeft mensen wat om te leven, maar uiteindelijk is de grens bereikt. Een doodzieke bedrijfstak moet je laten uitzieken, tot de remedie door de clubs zelf gevonden is. Ook de KNVB heeft hierin een grote verantwoordelijkheid, bijvoorbeeld door het aanscherpen van allerlei licentievoorwaarden. Het voorbeeld van FC Twente laat zien dat het kan. Gemeentes van Nederland, doe er je voordeel mee. Durf nee te zeggen. Hou die rug eens recht! Een voetbalclub die zichzelf niet kan bedruipen heeft simpelweg geen bestaansrecht. Hoe jammer dat ook kan zijn, de bedrijfstak betaald voetbal zal er van opkikkeren.
Yelle Tieleman is fan van Fortuna Sittard, dat zonder staatssteun ruim 29 miljoen euro weg wist te werken, uiteindelijk niet fuseerde en een rechtzaak tegen de KNVB over de ingetrokken licentie won.
