De overheid heeft het eigenlijk heel goed begrepen: “alleen zenden” is bij rampen een goede methode om snel informatie te brengen en gelijk onrust weg te nemen. Het heeft natuurlijk een totalitair tintje, maar misschien werkt het in principe daarom zo goed. In principe, want alleen zenden is een communicatievorm die niet meer mogelijk is. Zelfs al sta je niet open voor enige vorm van interactie, dan is er nu het internet waarop mensen dan wel via forums, weblogs en Twitter ongevraagd hun mening geven.
Dat zou allemaal niet zo erg zijn ware het niet dat het internet, bij uitstek in Nederland, ook nog eens een opvallende manier van communicatie met zich mee heeft gebracht. Niet alleen denkt ook online iedereen het beter te weten, deze kennis wordt vaak ook nog eens met de nodige krachttermen of ironische ondertoon kracht bij gezet. Toen Chemie-Pack in Moerdijk ontplofte, had dit dan ook een enorme communicatieramp tot gevolg. Mensen ter plaatse, mensen die Moerdijk kenden, mensen in Dordrecht en iedereen die mee kon lezen ging direct los over hoeveelheden aan “chemisch spul” die er zouden liggen en hoe gevaarlijk dat dan zou kunnen zijn. Welk effect een bepaald middel heeft na verbranding werd daarbij in het midden gelaten: wat telde was zo snel mogelijk zoveel mogelijk nieuwe informatie de stroom inpompen.
Maaskantje
U, de lastige burger, schreef op een venijnig manier over de ramp, vaak sneller dan de overheden zelf konden bijbenen. Tot zover geen nieuws, ware het niet dat diezelfde overheden, op de hielen gezeten door de tijd, zich ook nog eens daadwerkelijk zaten te ergeren aan uw woorden. De gesel van de gezagsdrager heet tegenwoordig New Kids en laat zich ook in andere situaties steeds horen. Voorbij zijn de tijden dat een redacteur van een papieren krantje nog opschrikte van een “ga eens deaud” op Geenstijl, de ergernis over populair taalgebruik richt zich nu op het Brabants.
“Kutwouten laten rennen”, dat klinkt misschien leuk in de film, maar burgemeester Van Gijzel van Eindhoven sprak eerder deze week al zijn zorgen uit over het taalgebruik van New Kids. Politieagenten die worden aangesproken met soundbytes uit de film zijn slechts de meest recente oprisping van de verruwing waar New Kids voor symbool zou staan. Ook in het geval van Moerdijk zorgde de discussie op Twitter in bewoordingen uit de film voor irritatie bij de overheid. Wanneer we spreken over een “grote vuurbal jonge”, dan zijn we natuurlijk niet serieus met de ramp bezig
Serieuze communicatie
Door de focus te leggen op de snelheid van de communicatie en de bewoordingen in termen van bakpao-etende hangbrabanders te veroordelen doet de overheid helaas datgene wat men al vanaf het begin fout doet. Het is namelijk juist de overheid die niet op een serieuze manier wist te communiceren. Gek genoeg geven ze zelf al aan waar het mis ging en opmerkelijk genoeg zegt men hier ook lering uit te gaan trekken. Het gaat namelijk inderdaad over die bewoordingen en de hoeveelheid communicatie. Echter in plaats van als een beginnend jongleur iets teveel ballen proberen hoog te houden, had men er beter aan gedaan goede en gedegen informatie te leveren.
Wanneer je naar mensen in de gemeente Moerdijk kunt bellen die nog van niets wisten gaat er misschien iets niet helemaal lekker. Wanneer je je als overheid de kop breekt over de hoeveelheden aan tweets en de manier waarop ze geschreven zijn dan heb je misschien de verkeerde prioriteiten. Wanneer een burgemeester van een gemeente met een enorm Industrieterrein weet te vertellen dat we ons niet zo druk moeten maken om spul dat toch wel naar beneden komt vallen had deze misschien al eerder met pensioen moeten gaan. Het meest schokkende aan de communicatie in Moerdijk, in Eindhoven en in kranten is dat het gaat om hoe hard de gewone Nederlander wel niet is in haar taalgebruik. Het is echter treurig dat men daar zelf geen gedegen communicatie tegenover kan stellen. In plaats daarvan zien we een stamelende burgemeester die vertelt dat we niet te moeilijk moeten doen over een grote chemische brand, een Kamerlid dat met wat zelfverzonnen feiten nog tijdens de ramp haar eigen groene agenda plugt en een minister die veilig in een busje blijft zitten.
De echte communicatieramp is dat zelfs met het besef dat social media er nu toch echt bij is gaan horen men niet lijkt te beseffen dat we van de overheid in de eerste plaats gewoon zenden verwachten. Maar dan wel duidelijk, alstublieft!
