Zonder er meteen spraakmakende politieke partijen bij te slepen, kun je wel zeggen dat het Hollands nationalisme hoogtij viert. Ondernemers zouden wel gek zijn om niet op deze trend in te springen. En daarom hebben wij sinds een paar maanden onze eigen thee: Pickwick Dutch Tea Blend – Oranje Pecco. “Gemaakt door échte Hollanders!” kirt de voice-over van de tv-reclame. Hij heeft vast net zulk blond haar en blozende wangen als alle jongetjes en meisjes die op de fiets aan komen rijden. De VOC-mentaliteit, Pickwick vaart er wel bij.
Multinational
In het jaar 1602 werd in Nederland de Vereenigde Oost-Indische Compagnie (VOC) opgericht. Het was een handelsonderneming, en veel specerijen en exotische producten die wij nu gebruiken zijn door deze dappere mannen ons land binnengehaald. Klein detail: het toepassen van militaire druk en agressie was eerder regel dan uitzondering om gunstige handelsafspraken af te dwingen bij de lokale bevolking. In de daaropvolgende eeuw groeide de VOC als één van de eerste multinationals en monopolisten uit tot een bedrijf met ongeveer 30.000 medewerkers, verspreid over allerlei landen in Azië.
Het was ook de VOC die ons kennis heeft laten maken met thee, enkele jaren na hun oprichting. Ze namen het mee op hun reizen waarbij ze de haven van Batavia aandeden, het huidige Jakarta, waar de thee vanuit China was heengebracht. De Chinezen hadden namelijk al een kleine 3000 jaar eerder ontdekt dat je een heilzaam warm drankje kan maken van die blaadjes. Pas rond de achttiende eeuw was het theedrinken een beetje ingeburgerd in de Nederlandse samenleving, en werd het niet meer alleen door rijke mensen gedronken. Vanaf dat moment importeerde de VOC rechtstreeks uit China, en legden ze op Indonesische eilanden zelfs theeplantages aan.
Nationalisme
De Nederlandse melange van Pickwick is gemaakt van de theesoort pecco. Dit is een hoge kwaliteit zwarte thee, gemaakt van jonge donzige theeblaadjes, afkomstig uit China. Daar gaat het onder de naam pak-ho. De onverschrokken VOC-lieden brachten de thee naar het koningshuis, waarna het predicaat ‘Oranje’ gegeven werd. Kortom: Oranje Pecco is net zo Hollands als koffiebonen, chocolade en pasta. Gelukkig was het grafische team van Pickwick ook niet vies van een sterk staaltje nationalisme, en zijn ze met rood-wit-blauwe vlaggen en oranje tulpen flink losgegaan op de verpakking. Om de feestvreugde compleet te maken zijn er ook maar sinaasappelschilletjes aan de theemelange toegevoegd. Hollandser kan niet!
In Rusland werd aan het hof precies rond dezelfde tijd in de zeventiende eeuw ook thee geïntroduceerd, Earl Grey om precies te zijn. Omdat ze al gewend waren warme fruitdranken te drinken, werden net zo gemakkelijk citrusschilletjes en andere specerijen toegevoegd aan de theeblaadjes. Lipton heeft deze smaak nu ook uitgebracht in onze supermarkten, onder de naam Russian Earl Grey infuseer je een luxe piramidezakje in je oversized Starbucks-mok.
Bitter nasmaakje
Het jatten van verfijnde producten uit andere landen en het vervolgens aan jezelf toeschrijven is dus niets nieuws. En grappig genoeg verschillen de genoemde smaken van Pickwick en Lipton nauwelijks, ondanks de paar duizend kilometers afstand tussen de landen: beide melanges zijn gemaakt van donkere thee met toegevoegd citrusfruit. Toch verdient het de voorkeur de ‘Russische’ zakjes als winnaar uit te roepen. De weelde en luxe van het tsarenhof proef je terug in de smaakvolle thee, alwaar de Dutch Blend een bitter protestants nasmaakje heeft dat vooral niet te lekker mag zijn.
