Of het nou om aardstraalklunen, piskijken, homeopathie of ayurvedisch oorkaarskleien gaat, de alternatief overtuigde medemens bedient zich ter verdediging van de kwakzalverij van hun keuze van een aantal standaardargumenten. Natuurlijk is discussie in de meeste gevallen zinloos, maar mocht u af en toe de behoefte voelen om kruidenvrouwtjes en mandalavouwers van repliek te dienen dan is deze serie op De Jaap zeg maar helemaal uw ding. We gaan alternatieve dooddoeners debunken! Vandaag: Deze alternatieve therapie werkt bij baby’s en/of dieren, en die ervaren geen placebo-effect, DUS het werkt.
Placebo-effect
Vaak kan men uit alternatieve hoek enthousiaste verhalen horen over de gunstige effecten van kwakzalverij op kleine kinderen of dieren. Dit betoog, mits het u lukt om de neiging te bedwingen om de spreker op de neus te stompen wegens het in gevaar brengen van wilsonbekwame wezens, eindigt meestal met een triomfantelijk: “En bij mijn baby/kat kan er natuurlijk geen sprake zijn van het placebo-effect.”
Maak dat de kat wijs, letterlijk. Een baby of huisdier is zeer gevoelig voor wat het placebo-effect by proxy genoemd wordt: De verzorger gelooft in een behandeling, de verzorger is degene die de waarnemingen doet omtrent het ziektebeeld en de verzorger heeft een enorme invloed op de aan hem overgeleverden. Nemen we als voorbeeld een huilbaby. De ouders zijn ten einde raad, alle tips van het consultatiebureau zijn opgevolgd, een medische oorzaak is uitgesloten en toch is de kleine niet te kalmeren. Slaapgebrek en schuldgevoel beginnen hun tol te eisen, de ouders zijn gefrustreerd. Ze besluiten de hulp van een magnetiseur in te roepen. Die stelt een fopdiagnose en start een fopbehandeling.
Arme hond
Bij de ouders treedt het placebo-effect in werking zoals beschreven in het vorige deel in deze serie: het gevoel actief bezig te zijn met het probleem, het selectief waarnemen, hernieuwd zelfvertrouwen dat dit echt de oplossing is van het probleem. En zie: het kindje lijkt zich beter te ontspannen, huilt minder en zit een stuk beter in het velletje dan voorheen. Leve het magnetiseren! Of zou het komen doordat de ouders doelgerichter en rustiger handelen? Doordat ze niet meer kriskras allerlei tips en adviezen opvolgen; de ene dag lang laten huilen, de volgende dag veel rondrijden in de wagen, de dag daarop inbakeren et cetera? Zou het ermee te maken kunnen hebben dat het allengs venijniger onderling uitwisselen van verwijten en oplopend chagrijn door slaapgebrek en onmacht stopt en dat dit de sfeer (en daarmee de baby) gunstig beïnvloedt?
Hetzelfde geldt natuurlijk voor huisdieren, en dan met name honden en paarden, die meer dan katten en knaagdieren een band opbouwen met hun eigenaars. Huisdieren reageren op verwachtingen, de baas die tegen zijn hond teemt “agottegottegot” en “arme hond, ik draag je wel” zal een zielige reactie krijgen van het beest. Heb je echter net vijftig euro afgetikt voor een consult van een dierenfluisteraar die intuïtief telepathisch communiceert met Bello (ik verzin dit niet), dan zal je verwachten dat het mormel een stuk is opgeknapt en hem ook zo benaderen: “Zo is het beter hè Bello, jaaah, lekker gecommuniceerd hè jongen?” Dat Bello kwieker reageert op deze manier van aanspreken laat zich raden.
Verbod
Alternatieve behandelmethoden werken niet, dus ook niet bij dieren en baby’s, sterker nog: omdat die niet voor zichzelf kunnen spreken of beslissen is zo’n therapie voor hen nog gevaarlijker en onwenselijker dan voor volwassenen. Wel ervaren zij placebo-effecten van een behandeling. De enige die hier garen bij spint is de behandelaar zelf die valse hoop en gemoedsrust duur verkoopt door in te spelen op de onzekerheid en angst van anderen. Een verbod op het geven van alternatieve behandelingen aan personen onder de 18 jaar, wilsonbekwamen en (huis)dieren zou niet gek zijn.
Annabel Nanninga is zelf moeder en huisdiereigenaar, en stopt zowel haar kinderen als haar hond en kat vol echte medicijnen, voorgeschreven door echte dokters, als ze ziek zijn tenminste. Meestal is een “hop stel je niet aan!” voldoende.
Beeld: @Gnarling
