Ook op financiële markten gaat alle aandacht uit naar de opstand in Libië en de forse stijging van de olieprijs die daar ogenschijnlijk het gevolg van is. Terwijl dat land slechts een aandeel heeft van twee procent in de mondiale olieproductie. Vreemd? Koersen zijn het gevolg van toekomstverwachtingen, en beleggers kijken in dit geval verder vooruit dan onze politici.
De enorme spike in olieprijzen is op twee manieren te verklaren. Ten eerste, de zeer precaire verhouding tussen vraag en aanbod. Het aanbod blijft al jaren relatief constant en zal vroeg of laat pieken, terwijl de mondiale vraag naar ruwe olie blijft stijgen. Al zal die groei op termijn steeds meer uit Azië komen. Het gevolg: elke, zelfs een relatief kleine, verstoring van dit evenwicht leidt direct tot grote koersuitslagen. Inmiddels noteert de WTI crude ruim boven de 100 dollar per vat. En als we de Britse minister Alan Duncan mogen geloven, kan die prijs nog ruim verdubbelen.
Olievlekwerking
Een tweede zorg bij beleggers is dat de onrust in het Midden-Oosten overslaat naar Saoedi-Arabië, na Rusland de grootste olieproducent ter wereld en eigenaar van de grootste ‘bewezen’ oliereserves. De situatie daar is enigszins te vergelijken met het kleine oliestaatje Bahrein, waar Soennieten de macht uitoefenen, terwijl 70 procent van de bevolking Sjiitisch is. Ook Saoedi-Arabië kent een belangrijke Sjiitische minderheid, uitgerekend in het olierijke Oosten. Het Saoedische koningshuis is doodsbang voor een ‘olievlekwerking’, de volgende testcase zijn geplande protesten komende vrijdag.
Er zijn ook economische zorgen over Saoedi-Arabië. Dagblad The Guardian publiceerde in februari Wikileaks documenten, waarin wordt gesteld dat de oliereserves met mogelijk 40 procent zijn overschat. Ook wordt aan Washington gerapporteerd dat er “twijfels” zijn over het vermogen van Saoedi-Arabië om de olieprijs over een lange periode te beïnvloeden. Echt alarmerend: Sadad al-Hoesseini, geoloog en voormalig hoofd exploratie bij staatsoliebedrijf Aramco, voorspelt in een andere cable dat de mondiale olieproductie waarschijnlijk al in 2012 een piek zal bereiken. Jim Rogers deelt deze analyse: die beloofde extra olie kan de familie Al Saud gewoon niet leveren.
Pure symboolpolitiek
Je zou zeggen, de hoogste tijd voor ingrijpende plannen om ons consumptiepatroon aan te passen en vol in te zetten op alternatieve energiebronnen. Maar wat doet Obama? Omdat de kiezer steeds harder klaagt aan de pomp, overweegt hij nu al de strategische oliereserves aan te spreken. Overigens is dit pure symboolpolitiek. De strategische voorraden van de VS bedragen circa 730 miljoen vaten. Dat lijkt veel, maar met een dagelijkse consumptie van 21 miljoen (!) vaten slechts goed voor 34 dagen. Wat er ook niet bijgezegd wordt is dat het volgens olie-experts fysiek niet mogelijk is om meer dan 4,4 miljoen vaten per dag af te tappen.
Het zal Obama en de benzineslurpende Amerikanen allemaal niet helpen. China is haar strategische olievoorraden juist fors aan het uitbreiden, wat een bodem onder de prijs zal leggen. En nog belangrijker, het grootste deel van de huidige olieproductie komt uit velden van minstens tien jaar oud die bijna aan hun productielimiet zitten. De ‘business case’ voor beleggers? Als de economie groeit, stijgt de vraag naar olie en dus de prijs. Mochten we toch weer in een recessie belanden, dan zorgt de geldpers van Ben Bernanke er voor dat commodities als olie ook blijven stijgen. De onderliggende waarde wordt ondertussen steeds schaarser. Crude is het nieuwe goud!
Hans Jager is ook de baas van Blikopdebeurs.com
Disclaimer. Deze bijdrage is niet bedoeld als beleggingsadvies. De auteur heeft op het moment van publicatie longposities in diverse oliegerelateerde fondsen.
