Martin Bril heeft het voor zijn dood nog wel zo duidelijk uitgelegd. In een column in De Volkskrant, geplaatst op 2 april 2009: ‘rokjesdag is die ene dag in het voorjaar dat alle vrouwen als bij toverslag ineens een rok dragen, met daaronder blote benen.’ En, als om zijn punt nog verder te benadrukken: ‘Wat mijn definitie zo mooi maakt is de toverslag. Hoe weten alle vrouwen dat het rokjesdag wordt? Er is geen tamtam, en het wordt niet op radio en televisie aangekondigd. Het gaat dus om een voorgevoel dat duizenden vrouwen op hetzelfde moment bezoekt.’
Zoals de wind waait…
Een toevallig ontstaand voorgevoel dus, volgens Bril, waardoor het vrouwelijke deel der natie zich ineens met blote benen de straat op waagt. En Martin Bril kan hij weten, hij heeft het begrip immers verzonnen. Toch zijn er – zeker de laatste jaren – steeds meer mensen die menen aan zijn omschrijving te moeten tornen. Aanvankelijk kan het veiligstellen van rokjesdag nog aan de schrijver zelf worden overgelaten, maar in 2010 – een jaar na zijn overlijden – gaat het echt mis.
Dan neemt een groep van een paar duizend vrouwen op 22 april – Brils sterfdag – namelijk deel aan een ludieke activiteit om de succesvolle scribent te eren. Een georganiseerde rokjesdag eigenlijk, in de vorm van een dans-flashmob nog wel. Wat eigenlijk niets meer betekende dan dat de dames in kwestie een nogal treurige choreografie hebben ingestudeerd, maar dat terzijde. Het grote bezwaar tegen het vast sympathiek bedoelde eerbetoon ligt hem namelijk in het afgesproken element.
Benenbevrijdingsdag
De toverslag is namelijk elementair als het gaat om het vaststellen van de eerste rokjesdag van het seizoen. Wie, los van weersomstandigheden, afspreekt om en masse met naakte kuiten de straat op te gaan, heeft er daarom weinig van begrepen. Bibberende naakte kuiten bovendien, want warm is het nou niet echt, afgelopen 22 april. Met een gemiddelde temperatuur van 14 graden is het zelfs redelijk fris voor de tijd van het jaar. Maar daar laten de berokte hordes zich weinig aan gelegen liggen: de benenbevrijdingsdag is nou eenmaal ingepland en dient dus voortgang te vinden.
Zo wordt wat eigenlijk bedoeld was als eerbetoon aan Martin Bril in de uitwerking een belediging. Maar het ‘probleem’ is wijder verspreid dan een clubje klapkuiten dat de klepel heeft gemist. Zodra de eerste zonnestraal zich meldt, wordt er namelijk direct op televisie, in kranten en op internet luidkeels om rokjesdag geroepen. Rokjesdag is een nationale hype, maar heeft inmiddels weinig meer te maken met de door Bril beschreven voorjaarskriebels.
Rokjesdag gaat namelijk veel verder dan alleen een kledingstuk. Het is de suggestie van – seks, van wiegende heupen, een briesje dat de dunne stof omhoog doet fladderen en gladde benen. Een panty is uit den boze, dat is valsspelen. En nee, een huidskleurige panty telt ook niet. Sterker nog: dat maakt het alleen maar erger. Liefhebbers van naakt vrouwenvlees zullen derhalve geduld moeten betrachten. Eén rokje maakt nog geen zomer. En al helemaal geen rokjesdag.
Rianne Meijer draagt altijd een rokje maar trekt op 22 april uit protest een broek aan. Behalve als het onverhoopt toch boven de 20 graden is.