Osama Bin Laden is dood. Juichende mensen in New York, juichende experts op de kijkbuis. Dit icoon van moslimterrorisme was niet alleen (indirect) verantwoordelijk voor de aanslagen op de Twin Towers en tientallen andere aanslagen (vooral op moslimdoelen), maar ook voor twee grote oorlogen en een totale gijzeling van het politieke discours in heel de wereld. Na het duiden van deze dood en de onvermijdelijke aanslag die komt om te laten zien dat Al Qaida leeft, begint de zoektocht naar een nieuwe internationale superschurk.
De laatste periode zonder grote superschurk was de ongeveer elf jaar na de val van het communisme. Vanaf 1990 had het Vrije Westen geen gezamenlijke vijand meer. Er waren nog genoeg slechte mensen over op de wereld, maar dat was toch allemaal B-categorie. Milosevic kwam nog het dichtste in de buurt van een echte dr. Evil-status, maar daar was de leider van Servië toch echt niet slecht genoeg voor. In dat vacuüm schreef Fukuyama zijn (inmiddels teruggetrokken) Einde van de Geschiedenis, jaste Europa er even een bijna eenwording met munt en zonder binnengrenzen doorheen en had Nederland het gedepolitiseerde Paarse kabinet. De wereld kabbelde een beetje voort. Ondanks grote oorlogen op de Balkan, in Centraal-Afrika (Ruanda, Congo) en ondanks de opkomst van China als economische wereldmacht leek de wereld even een relatief vreedzame plek, zonder grote tegenstellingen. Dat was natuurlijk alleen zo vanuit westers perspectief, maar toch. De aanslagen op de Twin Towers veranderden dat wereldbeeld.
De internationale gemeenschap had opeens weer een vijand. Een gezamenlijke vijand. Moslimterrorisme was het nieuwe communisme dat te vuur en te zwaard bestreden moest worden. Invallen in Afghanistan, in Irak, aanslagen op Bali, Londen, Madrid – er was een heuse oorlog bezig. De beschaafde wereld werd weer iedereen die de Verenigde Staten steunde. Zelfs staten als Libië en Pakistan steunden deze strijd, want het was weer ouderwets: “als je niet voor ons bent, ben je tegen ons”. Dat tijdperk is nu geëindigd. Er zullen terroristische aanslagen blijven komen, fundamentalistische gewelddadige moslims zullen blijven proberen de grote vijand te blijven. Hun schurkenstatus is immers noodzakelijk voor hun populariteit. Zonder boegbeeld, zonder de ultieme superschurk danwel het ultieme rolmodel is het stukken moeilijker het bipolaire wereldbeeld van de jaren nul in stand te houden.
Maar wie dan?
Of de moslimextremisten vinden een nieuw boegbeeld, of de aandacht zal wereldwijd naar iets anders afglijden. Een nieuwe superschurk, iemand anders die het toonbeeld van het kwaad zal zijn. Dat kan geen A-teamboef uit de categorie Chavez zijn, maar een hele grote jongen. Wie of wat dat zal worden, is nog onduidelijk. Noord-Korea maar weer? Een Mexicaanse drugsbaas, zoals DeJaap-columnist Jan-Albert Hootsen voorstelt? Gaan we eindelijk met militaire middelen tegen Afrikaanse dictators vechten? Het verleden leert ons slechts dat een kijkje in CIA-archieven geen kwaad kan.
CC-foto:Purpeslog