Nu het eindelijk bij iedereen begint te dagen dat het Nederlandse hbo-stelsel volledig doorgerot is, wordt het tijd verder af te dalen langs de top van de ijsberg naar de basis. Een nog onbekend grote massa ijs ligt onder het wateroppervlak te wachten om ontdekt te worden. De eerste rapporten zijn er, de eerste opleidingen worden aangepakt, nu de rest nog. Maar zoals ook de InHolland-zaken pas aan het licht kwamen na uitputtend journalistiek werk van vasthoudende verslaggevers, geholpen door een handvol anonieme klokkenluiders, zal de ware omvang van de ramp in het Nederlandse hoger onderwijs pas in volle omvang zichtbaar zijn als iedereen die er mee te maken heeft hieraan een steentje bijdraagt. Zonder informatie van binnenuit, dat langs de muren en poorten van ervaren communicatiedeskundigen en spinnende damagecontrollers glipt, is er geen enkele journalist die iets zichtbaar weet te maken.
Het is wachten op de eerste helden. Hbo-docenten, managementleden, medewerkers, studenten die het aandurven hun naam, reputatie en carriere op het spel te zetten om boven water te krijgen wat al te lang ondergedompeld ligt. Er is tenslotte nog voldoende om op te duiken.
Positieve discriminatie
De anonieme verhalen zijn talrijk: studenten die beweren dat hun scriptiebespreking ineens werd bijgewoond door leden van de onderwijsinspectie en er uit het niets zware, onhaalbare eisen werden gesteld, puur en alleen om de inspectie te plezieren. Docenten die verhalen over intimidatie door leidinggevenden. Verhalen over positieve discriminatie van allochtone studenten. Managementleden die bitter moeten constateren dat de fraude via verkorte routes nog altijd doorgaat. Bekend zijn ook verhalen over studenten die de juiste vrienden hebben gemaakt onder de docenten en zo hun cijfers kunstmatig opkrikken. Een anonieme docent liet weten dat zijn studenten na een onvoldoende alsnog een voldoende bij de afdelingsdirectie wisten los te peuteren door het juiste zielige verhaal op te hangen. Studenten die na hun diploma werkzaam zijn in de gezondheidszorg of bouwconstructie.
Die verhalen zijn, zo valt te vrezen, talrijk. De problematiek van InHolland staat niet op zichzelf maar zal exemplarisch blijken te zijn voor de toestand van het hbo. De Hanzehogeschool sjoemelde met diploma’s, op Windesheim wordt keer op keer gefraudeerd met tentamens en nu zelfs met accreditaties, de eeuwig bejubelde hogeschool in Ede blijkt niet meer de sterkste, de bonussen van bestuursleden blijken pervers groot te zijn en telkens weer blijkt dit allemaal al jaren, soms zelfs tientallen jaren te spelen. De cynische maar onprofessionele reactie van CDA-lid Jack Biskop op het nieuws dat de opleiding journalistiek op Hogeschool Windesheim als “zwak” uit de bus kwam, vat het probleem wel samen: “Maar het gebouw van Windesheim is wel mooi Het Gebouw van 2011”, liet Biskop weten via twitter. Exact de reden waarom het onderwijs in Zwolle zo belabberd is: het geld ging op aan vastgoed en gebruikersonvriendelijke eco-toiletten, niet aan onderwijs. Dat kon, want (CDA) politici als Biskop waren en zijn talrijk in Nederland. Er was tenslotte niemand die de graaiende hbo-bestuurders ook maar een strobreed in de weg legde.
Maar hoe ver laten de mensen die er nu bij staan en er naar kijken deze veenbrand eigenlijk nog woeden? Hoe lang moet iets rotten voordat het genoeg is? Stinkt het nog niet voldoende?
Laf
Als laffe hazen zwijgen de medewerkers en durven de studenten alleen maar tips naar de media te sturen onder een pseudoniem. Niet zelden voorzien van de mantra “ja maar ik moet nog wel kunnen afstuderen/kunnen blijven werken”. Voor wat? Een diploma dat inmiddels zo weinig waard is dat werkgevers hun sollicitanten er letterlijk om uitlachen? Een baas die lachend zijn zakken vult en vervolgens in zijn gesubsidieerde limousine met ingebouwde televisie naar een van zijn talrijke bijbaantjes rijdt?
Hbo-Nederland heeft behoefte aan klokkenluiders. Helden van deze tijd. De etterende wond van het hoger onderwijs kan alleen helen als de wond volledig schoon is. Zolang nog niet alle pus uit de open wond is gedrukt, is de wond niet schoon. Pus uit een wond drukken is niemands lievelingswerk, maar iemand moet het doen. Wie staat er op? Wie meldt zich?
Controleerbaar
Anoniem is niet langer voldoende. Er is dringend behoefte aan mensen die onder eigen naam hun verhaal over de hel die hbo heet te doen. Er is behoefte aan beeld van de studenten die slachtoffer zijn. Wie durft een ooggetuigeverslag te geven van de graaipraktijken van de bestuurders? Wie verhaalt, controleerbaar, onder eigen naam, over studenten die werden ontzien en diploma’s die werden uitgedeeld? Nederland heeft recht op het complete verhaal. Uw verhaal.
