Of het nou om aardstraalklunen, piskijken, homeopathie of ayurvedisch oorkaarskleien gaat, de alternatief overtuigde medemens bedient zich ter verdediging van de kwakzalverij van hun keuze van een aantal standaardargumenten. Natuurlijk is discussie in de meeste gevallen zinloos, maar mocht u af en toe de behoefte voelen om kruidenvrouwtjes en mandalavouwers van repliek te dienen dan is deze serie op De Jaap zeg maar helemaal uw ding. We gaan alternatieve dooddoeners debunken! Vandaag, omdat sommige dooddoeners niet dood genoeg kunnen: Baat het niet, dan schaadt het niet, de reprise.
Welles!
Het is in deel 2 van deze serie al aan bod gekomen, maar het is en blijft de eeuwige dooddoener. “Ach, wat maak je je druk. Zelfs als het niet werkt, als mensen zich er goed bij voelen..” “Het kan geen kwaad, toch? Allemaal plantaardig!”
Wel! Welles! Het kan wel kwaad! Ik leg het nog één keer uit, en ik laat strooibiljetten drukken hiervan: Kwakzalverij is schadelijk en soms zelfs dodelijk.
Ten eerste is er het gevaar dat alternatieve zorg de echte zorg vervangt. In het beste geval doet de patiënt dit uit eigen vrije keuze, vraag bijvoorbeeld maar eens aan ‘Flora’ (pseudoniem) de ex-vrouw van Roel van Duijn. O nee, dat kan niet meer. Maar helaas zijn er ook gevallen bekend waarbij de kwakzalver zijn/haar invloed op de patiënt misbruikt om enkel en alleen te vertrouwen op alternatieve geneeswijzen. Zoals Sylvia Millecam helaas niet meer kan vertellen, baatte dat niet en schaadde het des te meer. Kwakzalvers wurmen zich in het proces van ziektes behandelen tussen patiënt en behandelaar, en ook als ze dat zogenaamd slechts ‘ondersteunend’ doen lopen ze in de weg, kosten ze geld en verkopen ze lulkoek.
Builenpest
Daarnaast biedt kwakzalverij valse hoop. Daar ga je niet dood van, maar schadelijk is dat zeker. Zo worden ouders van autistische kinderen straffeloos om de tuin geleid door homeopaten die niet alleen beweren autisme te kunnen genezen, maar ook nog eens stellen dat vaccinaties de oorzaak zijn van deze aandoening. Gewetenloze oplichters die het niet laten bij geld uit de zak kloppen en valse hoop geven, maar ook nog ouders opzadelen met een schuldgevoel dat zij hun kind hebben laten inenten. Een preventieve maatregel die zo veel levens heeft gered dat het afraden ervan strafbaar zou mogen zijn wat mij betreft. Sterker nog, als u mij permitteert om even af te dwalen in een droom van een Betere Wereld, zulke mensen charlatans zou men ongevaccineerd een maandje of zes naar een sloppenwijk van Delhi moeten sturen met slechts hun watertjes en korreltjes als ‘medicijn’ tegen polio, difterie, tering, kinkhoest en als we toch bezig zijn ook builenpest.
En ook de lieve zelfzorgmiddeltjes van A. Vogel en VSM, met de mooie naturelle verpakkingen die keurig op alfabet gerangschikt staan naar aandoening bij godbetert de drogist (shame!) of apotheek (dubbel shame!) schaden wel. Je kan er rustig zonder gevolgen een litertje van wegslobberen, van de varianten op basis van alcohol wordt je hooguit dronken en verder gebeurt er niks. Maar de zelfzorgmiddelen dragen bij aan het beeld dat homeopathie ‘natuurlijk’ zou zijn. De geruststellende campagnes die mensen geld uit de zak moeten kloppen suggereren dat echte medicijnen niet nodig zijn en dat natuurlijk altijd beter is. Ze houden de leugen in stand.
Lezen!
Een voorbeeld waar al deze bezwaren in naar voren komen is dit artikel op de website van Skepsis: alternatieve oplichters hebben de AIDSbestrijding in Kenia tot hun jachtterrein gemaakt. Het is een misselijkmakend relaas, wat iedereen die vergoelijkend de ‘baat het niet dan schaadt het niet’ dooddoener oplepelt eens zou moeten lezen. Laat ik het nooit meer horen dus, want het baat niet en het schaadt wel degelijk.
Annabel Nanninga legt dingen graag geduldig uit net zo lang totdat iedereen het snapt.
Beeld: J.J.
