Een van de belangrijkste discussies rond Twitter is hoe je deze dienst moet gebruiken: als kanaal om informatie te zenden, of als middel om met anderen te interacteren? Politici zetten Twitter massaal in als informatiekanaal met nieuwtjes en meningen, in de hoop dat journalisten deze oppikken. Dat komt ze op kritiek te staan: ze zouden via Twitter juist de interactie met de burger moeten zoeken. Is dat wel een reëel idee?
Laten we ervan uitgaan dat het voor politici mogelijk is met burgers via Twitter te discussiëren, dat ze hier voldoende tijd voor hebben en dat het voor politici relevant is deze discussies met burgers te hebben. We kunnen aan al deze aannames twijfelen, maar laten we er voor nu van uitgaan dat politici de mogelijkheid, ruimte en tijd hebben om de discussie aan te gaan. Komt die er dan ook?
Kunnen burgers hun mening verwoorden?
We kunnen ook dan ernstig twijfelen, want veel burgers kunnen niet discussiëren. Bij discussies gaat het om het verwoorden van zorgen, gevoelens en meningen, en dat is lang niet voor iedereen gemakkelijk. Hoger opgeleiden die geen probleem hebben hun mening te verwoorden kunnen zich nauwelijks voorstellen dat er burgers zijn voor wie dit anders werkt. De twitterende politicus discussieert dus met een sterke selectie van de bevolking, zelfs als alle burgers graag in discussie willen en op Twitter aanwezig zijn.
Maar dat laatste is ook onzin: heel veel burgers willen helemaal niet discussiëren. Burgers vinden vaak dat politieke debatten tot iets concreets moeten leiden en discussies over ‘ooit nog eens te nemen beslissingen’ zijn voor hen demotiverend. Alleen praten betekent voor hen dat er ‘niets gebeurt’. Bovendien leidt al dat praten snel tot ruzie. De twitterende politicus bereikt ook om deze reden velen niet met zijn pogingen het gesprek aan te gaan. Burgers staan helemaal niet open voor dat gesprek.
Onoverzichtelijkheid troef
Maar dan blijft de vraag: maakt Twitter wel discussie mogelijk met de burgers die wel kunnen en willen discussiëren? Ook hier is het antwoord nee. Het is voor een politicus niet mogelijk met twintig mensen tegelijk te discussiëren via Twitter. Dit kan technisch wel, maar praktisch niet, net zoals een burger niet twintig discussies door elkaar kan volgen. Om nog maar te zwijgen over het feit dat 140 tekens ook voor welwillende hoogopgeleiden vaak te kort is om een standpunt te beargumenteren. Dat gebeurt dan in meerdere tweets achter elkaar, wat de onoverzichtelijkheid alleen maar verder vergroot.
Zo bezien is het dus niet vreemd dat politici twitteren om te zenden, en niet om met burgers het debat aan te gaan. Al die politici die hopen via Twitter in de traditionele media terecht te komen hebben dit medium beter begrepen dan hun handjevol interactieve collega’s.
Chris Aalberts schreef met Maurits Kreijveld het boek ‘veel gekwetter, weinig wol’ over de inzet van sociale media door overheid, politiek en burgers (www.politiek20.nl).
