Wim Deetman, lid van de Raad van State, is een “graaier” en een “zakkenvuller”. Het staat er nog net niet letterlijk. Deetman vervult talloze nevenfuncties in de publieke sector. De welbekende commissie Deetman is daar een voorbeeld van: het onderzoek naar misbruik in de Rooms-Katholieke kerk. Alles goed en wel, maar dat dient uitgezocht te worden, vindt NRC Handelsblad. Deetman verdient namelijk “te veel” en dat mag nou eenmaal niet in Nederland. Wat dan precies “te veel” is en hoe hij aan “te veel” salaris komt, wordt in één zinsdeel weggemoffeld.
Het gaat om zijn bijbanen. Naast zijn functie bij de Raad van State is hij lid van verscheidene bestuursraden, voorzitter van commissies en geeft hij juridisch advies. Met al deze functies heeft hij in totaal méér verdiend dan de minister-president en in Nederland is dat onwettig. Het blijkt dat een groep mensen moeite heeft met de meritocratie, anders had de krant Deetman wel geprezen om zijn hardwerkende houding in plaats van hem 75 duizend euro afhandig te willen maken.
Meritocratie
Die meritocratie is overigens een typisch kenmerk van het liberalisme. Het NRC Handelsblad, de zelfbenoemde spreekbuis van de intelligentsia, dat zich voorstaat op zijn liberale inslag, maakt er een groot probleem van dat Deetman verdient wat hij verdiend heeft. Hier wat duidelijkheid: dat “te veel” inkomen dat Deetman gekregen heeft, bestaat puur uit de inkomsten die bepaald zijn voor de functies die hij bekleedt. Kortom: hij is betaald naar de verantwoordelijkheid die hij op zich genomen heeft. Een goudeerlijk principe. Wat is daar in vredesnaam mis mee?
Volgens de Nederlandse wetgeving is het onwettig: Deetman zou die 75 duizend euro “ten onrechte” ontvangen hebben. Als dat al zo is, is dat by far de meest bekrompen wetgeving van Nederland. Deetman kan met zijn kennis van zaken gemakkelijk in het bedrijfsleven terecht voor een salaris dat minimaal driemaal zo hoog is. Op deze manier wordt het hard werken in een publieke functie ontmoedigd. Niet alleen word je gekort op je inkomsten als je het waagt meer te doen dan de minister-president, ook word je afgeschilderd als crimineel die willens en wetens “te veel” geld uit de schatkist ontvangt. Op dat moment wijzen we gefrustreerd naar mensen die het wat minder hebben dan Wim Deetman en vinden we vooral dat ons Raad van State-lid ervoor moet boeten dat hij een hoger besteedbaar inkomen heeft. Een kleingeestige manier van denken.
Stuitend
In de wereld zijn meer dan genoeg verschrikkelijke dingen gaande. We hebben klimaatproblematiek, een energievraagstuk, een toename van kankerpatiënten en resistente bacteriën, grote financiële problemen in de Europese Unie en politieke chaos door polarisering en een gefragmenteerd politiek landschap. Elk jaar geven we miljoenen euro’s belastinggeld uit aan kleding, beveiliging en uitjes van de Oranjes. Als het om cultuur en multiculturele evenementen gaat, zijn de subsidies niet aan te slepen. Maar daar is de NRC nóóit kritisch over.
Nee, de NRC legt zich liever toe op een onderzoek naar Wim Deetman. Hij zou het geld “ten onrechte” hebben gekregen: flauwekul, hij heeft inkomsten ontvangen die evenredig zijn aan zijn verdiensten. Daarnaast wordt hij eerst in de hoek gezet voor het feit dat hij “ten onrechte” “te veel” geld verdient, maar daarna merkt NRC nog op dat het eigenlijk nog niet vastgesteld is en dat er nog een onderzoek loopt op het ministerie van Binnenlandse Zaken. NRC geeft met deze manier van formuleren op z’n zachtst gezegd niet het gevoel van onpartijdigheid, wat men toch wel mag verwachten van een kwaliteitskrant. Bovendien zou het “te veel” geld zijn: zoals gezegd wordt hij hierdoor bijna afgeschilderd als crimineel. Het is werkelijk stuitend dat de NRC die bewoordingen gebruikt.
Vies
Veel geld verdienen is dus vies. In de wet staat dat het niet mag, dus het is niet alleen onwettig, maar ook meteen fout, egoïstisch en helemaal verkeerd. In plaats van vraagtekens te zetten bij deze norm, die blijkbaar niet toereikend is voor sommige individuen, doet de kwaliteitskrant zo hard mogelijk haar best om met een vermanend vingertje naar zo’n individu, dat onmenselijk hard werkt, te wijzen.
