Mars der Beschaving: klagen is geen kunst aan

26-06-2011 14:00

De bezuinigingen op kunst, het gonst ervan in Nederland, zelfs tot in New York moet men ervan horen. De naar eigen zeggen kaalgeplukte kunstenaars pikken het niet, zij krijgen straks geen geld meer om hun hobbytjes uit te voeren. En wat is hun antwoord op dit alles? Protest. Schreeuwen dat het zo echt niet kan, roepen dat de kunst in Nederland de nek wordt omgedraaid.

Maar is dat nu de manier? Zielig zitten zeuren dat je als kunstenaar niets meer kunt? Kom op zeg, je bent kunstenaar, dan is er toch wel een iets verfrissender vorm van protest dan alleen maar de gebeten hond te spelen? Je hebt toch je kunst om jein te uiten? De mindset ‘we krijgen niets meer, dus we kunnen niets meer’ is veel te slap. Nu kun je laten zien dat je het ook best zelf kunt. Dat je op eigen benen staat. Die subsidie krijg je toch niet meer terug. De beste manier om je onvrede te uiten is nu een dikke vinger naar het kabinet uitsteken. Laten zien dat je ze helemaal niet nodig hebt. Laten  merken dat je er zonder hen ook wel uitkomt.

Type O Negative
Zo’n vorm van kunstzinnige wraak doet me denken aan de band Type O Negative. In 1991 brachten zij hun eerste album Slow, Deep and Hard uit. Naast de connotatie die je bij de titel van dit album kunt hebben, stuitte deze plaat een aantal mensen nogal tegen de borst, omdat er een nummer op stond dat Der Untermensch heette. Zonder dat er verder naar de inhoud gekeken werd repten boze tongen gelijk over nazisme. Ook stond er een vrouwonvriendelijk nummer op het schijfje, getiteld Unsuccessfully Coping With The Natural Beauty Of Infidelity (beter bekend als I Know You’re Fucking Someone Else). Peter Steele, de zanger en bassist van de band, zat trouwens eerst in een andere groep, Carnivore. Hun logo leek op het logo van de Afrikaner Weerstandsbeweging in Zuid-Afrika. Ook al extreemrechts.

Deze twee feiten waren genoeg voor linksextremisten in Nederland om actie te ondernemen. Type O Negative zou namelijk ons land aandoen voor een aantal shows. Maar deze actiegroep zou daar wel een stokje voor steken en zo werden zaaleigenaren van podia waar de band zou spelen bedreigd en moest een aantal shows ook daadwerkelijk afgeblazen worden. Zanger Peter Steele vond het genoeg geweest en zag zich genoodzaakt de hele tour af te blazen.

We Hate Everyone
En nu? Zielig doen? Zeggen hoe stom Nederland wel niet was? Nee. Type O Negative’s wraak kwam op een andere manier. De enige manier die een band past. De muzikale manier. Het volgende album van de band, The Origin Of The Feces, was eigenlijk een heropname van Slow, Deep and Hard, maar dit album leek live te zijn. We horen een publiek, we horen de band soms zelfs converseren met dat publiek. Maar het meest opvallende: het album valt op een gegeven moment stil. De ‘liveshow’ wordt onderbroken omdat er een bommelding zou zijn. Een niet al te subtiele verwijzing naar de eerder genoemde, reële bedreigingen.

Het volgende album, Bloody Kisses, bevatte twee nummers die ook nog naar het vermeende extreemrechtse en racistische karakter van de band verwezen. De songs We Hate Everyone en Kill All the White People laten op satirische wijze zien dat Type O Negative heus niet alleen over bepaalde minderheden zong. Zo kan het dus ook. Als je al vindt dat je iets te klagen hebt, klaag dan op een manier die bij je past. Geen tekstje in de krant. Geen laffe marsjes over het strand. Ga doen wat je altijd al doet. Ga kunst maken. Dan zul je zien dat je dat kabinet daar stiekem helemaal niet bij nodig hebt.