Waren de Centurion en Leopard 1 (beide met 105 mm kanon) in het Nederlandse leger nog traditionele tanks met oorspronkelijk alleen homogeen pantser, de opvolgende Leopard 2 kreeg hightech pantser en een zwaarder kanon van 120 mm. De Leopard 2 is een van de weinige tanks die zich kan meten met de alom geprezen/gevreesde Amerikaanse M1 Abrams. De Amerikaan heeft echter een probleem. Een drankprobleem. De gasturbine achterin gorgelt te gretig peut.
Na wat mislukt geflirt met de Amerikanen in het MBT-70 project begon Duitsland in de zeventiger jaren aan de ontwikkeling van een nieuwe Leopard om de eerste reeks op te volgen. Krauss-Maffei (Wegmann) werd hoofdaannemer van dit tankproject. Rheinmetall ontwikkelde het 120 mm gladloopskanon van 44 kalibers lang. Een gladloopskanon is optimaal geschikt voor vingestabiliseerde sabot projectielen. Een roterende lange sabot uit een loop met trekken en velden is onstabieler en ‘verspilt’ al draaiend energie. De Vo (aanvangssnelheid) van dergelijke long-rod kinetische energie (ke) projectielen van wolfraam of DU (depleted uranium) bedraagt zo’n 1500 m/sec uit een L44 buis.
Om direct raak te schieten is het kanon gekoppeld aan een ballistische computer waar informatie van een laserafstandsmeter en atmosferische multisensor in verwerkt wordt. Het geschut en de richtmiddelen zijn drie-assig gestabiliseerd om rijdend accuraat te kunnen vuren. Een MTU MB873 47.6 ltr 12 cilinder turbodiesel van 1500 pk bij 2600 tpm geeft alle versies (52-67,5 ton) een snelheid van ± 70 km/u op de weg.
Nederlandse Leopard 2A6 (foto: Defensie)
Evolutie
De lessen van de Arabisch-Israëlische oorlogen, waarin Sovjet antitankraketten vele Israëlische tanks uitschakelden, maakten dat pantsering de hoogste prioriteit kreeg. Hoewel het Britse Chobham composiet pantser toen ‘hot’ was, kozen de Duitsers voor een eigen ontwerp van geperforeerd pantserstaal voor de hoofdlagen. De perforaties beperkten het gewicht zonder veel stopvermogen te verliezen. Vanaf het A4 model werd dit gelaagde pantser verder opgevoerd met composietpantser, en kreeg de toren de karakteristieke wigvorm. Deze vorm beschermt de torenvoorkant beter tegen ke-projectielen, met een equivalent aan bescherming van 920-940 mm homogeen pantserstaal. Ter vergelijking, de gevreesde Duitse Sherman killer -de Königstiger– had maximaal 180 mm pantser.
Productie van de Leopard 2 begon in 1979. Het jaar waarin Nederland er 445 bestelde, waarvan de laatste in 1986 werd geleverd. In 2001 werd de eerste van 180 stuks opgewaardeerd naar A6 standaard. Naast extra pantser kreeg de A6 een langere L55 schietbuis (Vo: 1750 m/sec). Een nieuwe generatie warmtebeeldapparatuur verbeterde het nachtzicht en een GPS systeem maakte dat ze feilloos hun weg naar o.a. Finland vonden.
Griekse Leopard 2. Ze hebben er honderden. Hebben we de onze wegbezuinigd om ze daar te kunnen laten rijden? Eerder hielpen we Egypte en Pakistan indirect middels ‘ontwikkelingssamenwerking’ aan hun tankbestanden van duizenden.
Nederland zette haar Leopards nimmer in op cruciale momenten. Denemarken stuurde Leopard 1s naar de Balkan, en deze tanks kwamen in 1994 succesvol in actie tegen Bosnische Serven. Nederland trok er geen lessen uit. En zo kon Srebrenica ‘gebeuren’. Ook in Irak en Afghanistan hadden onze Leo’s levens kunnen redden, zoals bij de Amerikanen, Denen en Canadezen die wel tanks meenamen of later vanwege ‘lessons learned’ aan hun eenheden toevoegden. Tanks kunnen een ‘instant’ bunker vormen. Wat in sommige (stedelijke) gevechtsscenario’s zinvol is.
Krauss-Maffei Wegmann ontwikkelde haar nieuwe A7 en A7+ versies deels op basis van de stedelijke en ‘asymmetrische’ Irak-Afghanistan tank-ervaringen. Aanvullende modulaire pantsering geeft deze uitvoeringen een betere bescherming, en een uitgebreider optiek&sensor assortiment moet de tank ‘360 graden’ voorbereiden op allerhande (stads)guerrilla’s. Die nu ook met een onafhankelijk van de toren draaiend remote-control wapenstation zoals de eigen FLW200 voor 7.62/12.7/40 mm wapens bestreden kunnen worden.
Nederland
Hoewel ons land opnieuw de beschikking gaat krijgen over een handvol geleasde Leopard 2A6 tanks, is het hardste dat Nederland momenteel kan inzetten de CV9035NL. Een infanterie pantserrups met een 35 mm kanon als hoofdwapen. Toch meende voormalig minister van Defensie Hans Hillen dat we zonder Leo’s nog steeds in het ‘hoogste geweldsspectrum’ konden opereren. Sterker nog, we bleven er militair zelfs ‘Champions League’ mee.
Leopard 2A7 UrbOb/PSO (Peace Support Operations) uitvoering in ‘urban’ camouflage (foto: www.kmweg.com)
(Titelfoto: Defensie)
