Toegegeven: wat de ‘big society’ precies inhoudt is een beetje onduidelijk. Zowel ter linkerzijde als ter rechterzijde wordt er in Engeland mee gedweept, terwijl het tegelijkertijd onder vuur licht van zowel vakbonden als liberalen. Of David Cameron nu de publieke sector op wil breken “terwijl alle aandacht op News International gericht is” (vooraanstaand vakbondsman Brendan Barber) of dat Cameron de publieke sector wil hervormen volgens big society principes (BS-pleitbezorger Phillip Blond), duidelijk is dat er heel wat gaat veranderen in Engeland.
Cameron opent zijn vanmiddag gehouden speech met persoonlijke verhalen over efficientie op scholen, targets voor politie agenten en afspraken in ziekenhuizen ver weg terwijl je om de hoek gewoon behandeld zou kunnen worden. En hij is niet de enige in Engeland.
“Too often it’s felt like us versus an impersonal, bureaucratic machine. All these frustrations might – just might – have been worth it if they had led to dramatic improvements…if they had made our country a fairer place, or given us real value for money. But the evidence shows that in all these things, the top-down system is failing. We’re not getting good enough results.”
Naast een veel grotere ruimte voor de markt, waar ongetwijfeld de meeste discussie over gevoerd zal worden, introduceert Cameron een nieuw perspectief op decentralisatie en lokale democratie.
“In its pages you’ll find plans to give neighbourhood or parish councils new powers to run services and really take control of their area. (…) You and the people you know – the people you wave to on your way to work in the morning – having genuine control over the things that matter to you, mprovements to your streets, your roads, your local parks.”
Fuck efficiëntie, leve gemeenschapsgeld lijkt Cameron te zeggen. We kunnen vanuit Londen alles bedenken, maar als buurtbewoners ergens in een krimpend stadje ver buiten the city een buurtwinkel willen moeten ze daar geld voor kunnen krijgen dat ze uit mogen geven zoals ze zelf willen. “Democracy on a properly hyper-local scale.”
En het gaat niet alleen om de ‘zachte’ publieke sector. Waar ons kabinet wegens kostenbesparingen een nationale politie in wil voeren betoogt Cameron het omgekeerde: een veel sterkere regionale politie om betere dienstverlening aan burgers te kunnen leveren.
Tot slot pleit Cameron voor meer keuze voor burgers, en dat is waar het grootste verschil met Nederland opduikt.
“So right across our public services we’re extending choice.
Giving patients the freedom to choose the healthcare they want, where they want.
Giving social housing tenants more choice about where they live.
Giving parents of children with disabilities their own personal budget.”
Met een beetje goeie wil kan je van de hofvijver in een paar uur naar Londen varen. Zou de Engelse discussie nog deze kant op komen waaien?