Amy Winehouse stond wat mij betreft voor alles wat popmuziek hoort te bevatten; muziek die goed verteerbaar is voor iedereen. En daar bedoel ik dus meer dan alleen de grote massa mee. Ik was zelf geen enorme fan van haar muziek maar toch was het altijd een opluchting een van haar nummers op de radio te horen. Simpelweg omdat deze muziek met kop en schouders boven de gemiddelde hitbagger uit stak. En correctie; ik was geen grote fan totdat ik toevallig een live optreden van miss Winehouse op de BBC zag. Een optreden waarin Amy op haar best was. Ze was zeker niet nuchter, maar ze was ook niet compleet de weg kwijt. Alles klopte; ze had een meer dan fantastische band achter zich staan en haar stem en performance waren in één woord fantastisch. De dag daarop haalde ik, in navolging van intussen al 10 miljoen anderen, haar CD binnen en elke keer als haar muziek in mijn iTunes voorbij komt brul ik mee. Da’s heel wat voor een ouwe punker.
Amy Winehouse stierf op de magische leeftijd van 27 jaar, maar dat is wellicht niet de enige overeenkomst tussen Amy en andere rockiconen die (te) jong voor de laatste maal de dijen strekten. Brian Jones, Jimi Hendrix, Jim Morrison en Kurt Cobain hadden met elkaar gemeen dat ze allemaal grote problemen met de door hun afzonderlijke platenmaatschappijen uitgestippelde koers hadden. De koers was namelijk zonder uitzondering steady as she goes.
Steady as she goes
Brian Jones experimenteerde behalve met drugs ook met muziekrichtingen die niet bepaald aansloten bij de bluesrock waarmee The Stones bekend werden. Dit leidde tot grote onenigheid met Jagger/Richards, de andere songwriters in zijn band.
Van Hendrix was bekend dat hij zich op jazz wilde gaan richten en dat zijn platenmaatschappij daar een stokje voor wilde steken. Er zijn zelfs verhalen in de omloop dat daarbij geweld niet werd geschuwd.
Jim Morrison worstelde met een steeds groter wordende aversie tegen de rocksterrenrol waarin hij door zijn succes geduwd werd; hij wilde liever een dichter zijn.
Kurt Cobain wilde Nirvana een veel minder commerciële koers laten varen. Geffen, de platenmaatschappij van Nirvana heeft naar verluid een album dat tussen Nevermind en In Utero gemaakt werd afgekeurd omdat de muziek op dit album niet aansloot bij de vorm die grunge intussen al had aangenomen en niet gemakkelijk in het gehoor zou liggen. Dat niet alleen Cobain maar ook o.a. Steve Albini, de producer van het album en Courtney Love het album als geniaal bestempelden deed er voor Geffen niet toe.
Natuurlijk gingen niet alle popiconen aan dergelijke problemen ten onder, maar het is wel opvallend dat de meeste van hen die de magische leeftijd van 27 overleefden behalve een groot artistiek talent ook een groot zakelijk talent bezitten. Neem als voorbeelden Prince en Madonna. Prince heeft zich helemaal los weten te maken van de Majors en brengt zijn muziek zelf uit op een eigen label. Hij koos bewust voor de relatieve luwte. Madonna bouwde ook een eigen imperium op en stippelt haar eigen koers uit. Die koers mag dan nog altijd behoorlijk commercieel zijn, maar het is wel háár eigen koers.
Remmende voorsprong
Het is niet bewezen, maar zeker niet ondenkbaar dat bovenstaande problemen invloed hebben gehad op het drank en drugs gebruik van genoemde iconen en het is ook zeker niet ondenkbaar dat Amy Winehouse met eenzelfde probleem worstelde. Ik zag gisteren nog een oud interview, nota bene in mijn geboortestad opgenomen, waarin Amy stelde dat haar eerste grote muzikale liefde jazz was. Zodoende is het best mogelijk dat het lange uitblijven van de opvolger van Amy’s hit album Back to Black veroorzaakt werd door een conflict met Island-Universal over de richting waarin Amy met haar muziek wilde gaan. Ik denk dat de platenfirma grote moeite zou hebben gehad met een verandering van stijl.
Waarschijnlijk zullen we het nooit zeker weten tenzij er ergens dagboeken of afgeluisterde telefoontranscripties opduiken. Maar feit is wel dat het levensgevaarlijk is om jong en in korte tijd door te breken als artiest. Zolang je nog aan je eerste contract vastzit heb je weinig in de melk te brokkelen en hoe groter je succes hoe sterker de druk wordt. Als je het in deze tijd voor elkaar krijg om 10 miljoen exemplaren van een CD te verkopen en meer dan een jaar de hitlijsten aanvoert ben je een cashcow; de kurk waarop een complete major platenmaatschappij op drijft. Een wat al te grote luxe voor frêle schouders ben ik bang.
