Affiliate marketing is eigenlijk een container begrip voor verschillende vormen van (online) adverteren waar de adverteerders hun partners belonen voor genereerde verkopen. Of u nu wel of niet prijs stelt op advertenties, heel veel advertentieregelingen zijn gewoon keurig, voor zowel adverteerder, partner en u als doelgroep. Toch heeft de hele markt ook een schaduwzijde omdat er naast deze ‘white hat’ advertentiemarkt er een lucratieve minder nette stroom van advertentiemogelijkheden is. Met een zak geld kun je als je de juiste wegen weet te bewandelen op deze, minstens grijs te noemen, markt vrij snel een behoorlijke database vullen. Voor de advertentiepartner aan de andere kant zijn deze methoden ook weer een mogelijk interessante bron van inkomsten. ‘Dataschuivers’, zoals je ze terecht oneerbiedig zou kunnen noemen, faciliteren zo een hele stroom aan spam, malware en andere internetvervuiling.
Leads
Ter verduidelijking is het wellicht handig het affiliate model enigszins toe te lichten. Naast pure verkopen gaat het bij dit systeem vaak ook om leads, wat eigenlijk betekent dat een persoon een bepaalde actie die de adverteerder graag wil zien heeft uitgevoerd. Dat kan dus gaan om een aankoop, maar bijvoorbeeld ook om een lidmaatschap van een nieuwsbrief of website. De manieren waarop deze afgerekend worden veranderen langzaam, maar het basisidee is nog steeds dat de advertentiepartner geld krijgt voor elke persoon of verkoop die hij aanbrengt bij de adverteerder.
Eenvoudigweg kun je zeggen dat de adverteerder persoonsgegevens inslaat, of verkopen doet en aan de partner die de persoon naar de website heeft gestuurd een bepaald bedrag geeft. Het spreekt voor zich dat specifiekere data of hogere verkopen in de regel zullen samenhangen met een hogere vergoeding. Voor een organisatie die toegang heeft tot redelijke groepen mensen, maar verder nog geen ‘verdienmodel’ heeft is het vaak aantrekkelijk geld te verdienen met advertenties. De meeste modellen op internet zijn hier uiteindelijk op gebaseerd. Zoals gezegd zijn de meeste regelingen legitiem en ‘netjes’, maar er is ook een heel grijs gebied van minder nette en soms zelfs misleidende advertenties, waar advertentiepartners u doorverkopen aan de hoogste bieder, ook als die niet echt veel goeds met u voor heeft.
Misleiding en bedrog
De bekendste vorm van misleiding is misschien wel het bekende hokje van een nieuwsbrief dat u bent vergeten af te vinken. Dan krijgt u bij het inschrijven voor dienst A ineens ook mailings van website B en leuke aanbiedingen van A, B én C. Daar ben je mooi klaar mee, maar dit voorbeeld is nog relatief onschuldig. Omdat u ook niet gek bent en ook steeds minder websites met dit soort praktijken in verband willen worden gebracht zijn andere vormen ontstaan. Dat u een gave auto kunt winnen als u wel even uw gegevens hier bij onze partners achter laat, bijvoorbeeld. Ook dit is nog relatief onschuldig: u staat uiteindelijk gewoon zelf uw gegevens af. Wel zou je kunnen zeggen dat dit toch al wat perverser, grijzer, is dan het witte advertentiemodel waarbij u zelf de keuze maakt hoe en waar aan mee in zee te gaan.
Dat lang niet iedereen goed in staat blijkt in te schatten wat een klik op een schreeuwerige zin kan betekenen blijkt wel uit het feit dat “OMG LOOK WHAT THIS TEEN GIRL DID” scams zich over menig facebook wall verspreiden. Dit opent via dezelfde netwerken de weg voor bedrijven die heel wat ergers voor u in petto hebben dan het toesturen van een nieuwsbrief waar u niet op zat te wachten. Farmville ontwikkelaar Zynga, dat via affiliate marketing koos voor het snel verkrijgen van enige inkomsten, gaf het al eens duidelijk aan: “I mean we gave our users poker chips if they downloaded this zwinky toolbar which was like, I dont know, I downloaded it once and couldn’t get rid of it”.
Damage
Het opvallendste is dat deze vormen van adverteren niet beperkt blijven tot de obscuurdere krochten van het internet, maar ook ‘bovengronds’ soms gangbaar zijn. Bedrijven die ‘schone handen’ willen houden zouden zich er van moeten vergewissen dat tussenpersonen die zij inschakelen niet in dit soort dubieuze opzetjes meespelen. Wanneer je als business dergelijke praktijken als ‘collateral damage‘ ziet dien je je bewust te zijn dat grijze tot black hat praktijken uiteindelijk ook op jou afstralen en je meehelpt aan het in stand houden van ronduit frauduleuze praktijken. Het is dan de vraag wat dit op langere termijn met je business doet en een “ich habe es nicht gewusst” is echt niet aan de orde.
