Het is een aloud adagium: als het economisch niet goed gaat, begin dan een oorlog. Inderdaad leveren conflicten altijd wel voor iemand geld op, en in de Mexicaanse drugsoorlog is het niet anders. Zo blijken Amerikaanse bedrijven de afgelopen 4 jaar zo’n 170 miljoen dollar te hebben verdiend aan het drugsgeweld in Mexico.
Waar komt dat geld vandaan? Vooral door het verkopen van ‘oorlogs- en veiligheidstechnologie’ aan de Amerikaanse regering. Enkele jaren geleden besloten Mexico en de Verenigde Staten tot het zogenoemde Mérida Initiatief, een pakket hulpgoederen en –fondsen ter waarde van een kleine 1,3 miljard dollar, om de bestrijding van de georganiseerde misdaad in Mexico en Centraal-Amerika te faciliteren.
Contractors
Van dat bedrag blijkt tot dusverre slechts een deel naar Mexico en Centraal-Amerika te zijn gegaan. Het State Department heeft ettelijke honderden miljoenen dollars binnenshuis gehouden, want het inhuren van private veiligheidsfirma’s in de Verenigde Staten zelf valt ook onder het initiatief.
Dat is op zich geen vreemde ontwikkeling. De Amerikanen maken al decennialang gebruik van private veiligheidsfirma’s (‘contractors’) om bepaalde zaken in hun veiligheidsbeleid en oorlogsvoering te regelen. In Irak en Afghanistan wordt een groot aantal taken al uitbesteed aan huurlingen. Dan moeten we niet alleen maar denken aan rouwdouwers zoals die enkele jaren geleden in Fallujah zijn omgekomen, maar ook aan koks, beveiligers van oliepijpleidingen, chauffeurs, et cetera.
Stoere jongens
Het lijkt er nu op dat ook in Mexico eventueel huurlingen gaan opereren. Nu moeten we niet meteen denken aan stoere jongens die zich door de Amerikanen en Mexicanen laten inhuren om op drugdealers te gaan jagen, want de Mexicaanse grondwet verbiedt uitdrukkelijk dat buitenlanders met wapens zich op het nationale grondbezit mogen bevinden. Er zijn wel de nodige andere veiligheidstaken waar in de toekomst zomaar contractors kunnen gaan werken. Sterker nog, de laatste jaren heeft de VN herhaaldelijk erop gewezen dat Mexicaanse particulieren al gebruik maken van contractors, bijvoorbeeld als lijfwachten om zich te beschermen tegen ontvoerders. Het Pentagon zelf heeft tot nu toe alleen adviseurs en medewerkers op de loonlijst van het State Department naar Mexico gestuurd, maar (voor zover bekend) nog geen externe huurlingen.
De samenwerking tussen de VS en Mexico op het gebied van law enforcement, uitwisseling van informatie en beveiliging van de grens is de laatste jaren tot ongekende hoogte gestegen. Maandag liet de Mexicaanse regering (tot groot ongenoegen van veel burgers én de volksvertegenwoordiging) nog weten dat er sinds kort zelfs medewerkers van de CIA in Mexico zijn, om politie en leger te ondersteunen. Dat komt nog bovenop de aanwezigheid van DEA-agenten en afgezanten van de Border Patrol.
Gevoeligheden
Gezien de toenemende vrijhandel tussen beide landen, de steeds hechtere samenwerking op het gebied van criminaliteitsbestrijding en domweg het feit dat er grof geld te verdienen valt voor vele bedrijven (zowel Mexicaans als -en vooral- Amerikaans) is het dus niet ondenkbaar dat er contractors naar Mexico zullen gaan komen.
Natuurlijk zal hun rol niet hetzelfde zijn als die van de contractors in Irak en Afghanistan. Niet alleen omdat de strijd met de georganiseerde misdaad in Mexico een civiele kwestie is en geen reguliere oorlog, maar ook vanwege de Mexicaanse gevoeligheden. Sinds de Amerikanen in de 19e eeuw meer dan de helft van het Mexicaanse grondgebied hebben veroverd, stellen Mexicanen Amerikaanse militaire aanwezigheid op hun bodem bepaald niet op prijs.
Als vliegen op de stroop
Eerder zouden we kunnen denken aan de beveiliging van oliepijpleidingen van de nationale oliemaatschappij Pemex, die de laatste jaren met een plaag van illegale tappers te maken hebben. Of het trainen van speciale eenheden van het Mexicaanse leger en marine om de grote drugsbazen te pakken. Of wat te denken van het uitbesteden van een deel van de grenscontrole tussen Mexico en Guatemala, waar la frontera porreus is en illegale zaakjes gemakkelijk kunnen worden gesmokkeld. Voorbeelden te over. Als de markt eenmaal open ligt en er geld te verdienen valt, vliegen de contractors er als vliegen op de stroop op af.
Een Amerikaanse analist vertelde het me onlangs al (op voorwaarde van anonimiteit): “There’s big money to make in the drug war, and I know plenty of companies that are just dying to move out of Afghanistan and into Mexico.”
Het is natuurlijk ook heel wat dichterbij dan Kabul.
CC-Foto: ‘prind1m‘
