De rellen die vorige week in Londen ontstonden, en nog altijd niet zijn bedwongen, zijn een gebeurtenis die al heel lang in de lucht hing en die eigenlijk nog verbazingwekkend lang uitgebleven is. Eind jaren zeventig waren het dezelfde ingrediënten die de volkswoede deed ontvlammen. Daarna bleef het 30 jaar tamelijk rustig. Eind jaren tachtig werd de crisis bezworen, was de koude oorlog over en begonnen de glorious nineties. Een tijdperk dat veel overeenkomsten vertoonde met de ‘happy sixties’. Maar net zoals na de ‘happy sixties’ de ‘depressing seventies’ volgde kwam er ook nu een einde aan een periode van zorgeloos consumentisme. De kredietcrisis sloeg in 2008 toe en is het weer terug naar af.
Cyclus
Straatgeweld is een terugkerende cyclus die met de rellen in Engeland een nieuwe fase in zijn gegaan. De beelden van de plunderingen die vooral de mensen treffen die met veel moeite en zweet een eigen winkel of andere nering opgebouwd hadden, en vooral dat filmpje van een gewonde jongen wiens rugzak door een, overigens zeer blanke, hufter wordt leeggeroofd zijn misselijkmakend.
Je vraagt je af hoe mensen zo gemakkelijk in beesten veranderen maar als je een simpele optelsom maakt van hoe de dominante jeugdcultuur op dit moment werkt en de idealen die deze uitdraagt dan wekt het alleen verbazing dat deze rellen nog zo lang op zich hebben laten wachten, en niet dat het uiteindelijk zo uit de hand is gelopen.
Jeugdcultuur
Er zijn zeker overeenkomsten met de opstanden van de jaren tachtig, maar er zijn ook grote verschillen. De dominante jeugdcultuur in de jaren tachtig was die van disco; leeghoofdig vermaak dat er vooral om draaide om de nacht weg te dansen op een flinke hoeveelheid coke. Het waren vooral de mensen die in de tegencultuur van die tijd actief waren die toen de straat op gingen; de punkers, rasta’s en krakers. Mensen die juist bezig waren zich los te maken van het materialisme. Dus een beetje dezelfde mix als de mensen die met de anti WTO protesten meededen.
De jeugd die nu Engeland in vuur en vlam zet zijn onderdeel van de dominante jeugdcultuur van dit moment; de cultuur van R&B en hiphop. Een cultuur die bepaald wordt door schaamteloos materialisme. Nu kan je niet deze hele cultuur betichten van leeghoofdigheid want er zijn ook rappers actief die niet zozeer met alleen ‘bling bling’ en ‘bitches’ bezig zijn, maar het gedeelte van deze cultuur die mainstream is geworden verheerlijkt de gangstercultuur. Een cultuur die zegt dat je moet pakken wat je pakken kan. Dat je hoe dan ook respect verdient. Als je dat respect niet krijgt door je dreigende uiterlijk en taal moet je het afdwingen; desnoods met geweld. “Get rich, or die trying”
Rijk worden
Jongeren worden tegenwoordig via het kijkvenster van de TV en computer lekker gemaakt en opgefokt omdat ze wel mee kunnen genieten van hoe de rijken leven maar er al heel snel achter komen dat het bij kwijlen zal blijven. Dat rijk worden door hard te leren en werken een mythe is.
In de jaren zeventig en tachtig waren er nog veel mensen die trots waren dat ze tot de working class behoorden maar tegenwoordig leren ze dat je een sukkel bent als je daarmee genoegen neemt. De jongens die een vak geleerd hebben zijn goud waard en verdienen heel behoorlijk, maar dat is niet genoeg; je moet tot de top behoren en een in goud ingelegd plafond en een zwembad gevuld met bitches hebben om een echte bink te zijn.
Graaicultuur
Resultaat is een jeugd die nu dus daadwerkelijk de straat op gaat om de goederen te pakken waarvan ze vinden dat ze er recht op hebben. De eerste veroordeelde relschoppers laten zien dat het ook niet alleen werkloos tuig was dat de straat op ging, maar misschien juist degenen die wel geleerd hebben en desondanks in een kutbaan terecht zijn gekomen. Het zijn ook zeker niet de tot criminaliteit vervallen jongeren. Hardcore criminelen hebben niets te winnen met rellen; hun business gedijt een stuk beter in de rust en luwte.
Goed voorbeeld doet goed volgen. Deze jongeren zien dat de rijke toplaag schaamteloos kan graaien en ermee weg komt omdat de bedrijven waaraan ze verbonden waren too big to fail waren. De rel jongeren zijn echter ook too big to fail, in dit geval too big in numbers. De consumptie maatschappij heeft het zoveelste monster geschapen; you made the mess, now deal with it.
CC-foto: ‘pheezy‘
